POSTANOWIENIE

Naczelnik Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku, na podstawie art.14a §1 i §4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz.U. z 2005r., Nr 8, poz.60) po rozpatrzeniu wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000r. Nr 64, poz. 654 z późn. zm), w sprawie: koszty uzyskania przychodów w bankach – wierzytelności wynikające z tytułu umów rachunku bankowego, obrotu wekslowego, obrotu wierzytelnościami

stwierdza, że

stanowisko przedstawione w tym wniosku nie jest prawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego.

UZASADNIENIE

Bank stosownie do przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 grudnia 2001r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości banków w razie zaistnienia warunków określonych w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zalicza wierzytelność z tytułu kredytu do kosztów uzyskania przychodu i w tej samej dacie dokonuje przeniesienia tej wierzytelności z bilansu do ewidencji pozabilansowej. Wierzytelność kredytową uznaje się za nieściągalną w przypadkach określonych w art. 16 ust. 2 powołanej ustawy.

Podatnik ma wątpliwości, czy zasady odpisywania wierzytelności kredytowych jako nieściągalnych i zaliczania ich do kosztów uzyskania przychodu mogą być stosowane odpowiednio do innych wierzytelności banku wynikających z pozostałych czynności bankowych, tj. umów rachunku bankowego, obrotu wekslowego, obrotu wierzytelnościami.

Zdaniem Podatnika nie istnieją racjonalne przesłanki do odmiennego traktowania innych wierzytelności banku wynikających z czynności bankowych w stosunku do wierzytelności kredytowych (pożyczkowych) przy odpisywaniu ich jako nieściągalne, zatem zasady uznawania za koszt podatkowy wierzytelności kredytowych powinny mieć odpowiednie zastosowanie do innych wierzytelności banku.

Na tle przedstawionego we wniosku stanu faktycznego Naczelnik Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku stwierdza, co następuje:

Wierzytelność to uprawnienie przysługujące jednej stronie stosunku prawnego (wierzycielowi) do domagania się od drugiej strony stosunku prawnego (dłużnika) spełnienia określonego świadczenia. Z podatkowego punktu widzenia należności należy podzielić na nieprzedawnione, przedawnione, ściągalne i nieściągalne. Co do zasady wierzytelności nie są kosztem uzyskania przychodów. W ściśle określonych sytuacjach mogą one ów koszt jednak stanowić.

Zgodnie z treścią art. 16 ust. 1 pkt 25 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych nie uważa się za koszt uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem:

1. wierzytelności, które uprzednio na podstawie art. 12 ust. 3 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została udokumentowana w sposób określony w ust. 2,
2. udzielonych przez jednostki organizacyjne uprawnione, na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady ich funkcjonowania, do udzielania kredytów (pożyczek) - wymagalnych, a nieściągalnych kredytów (pożyczek), pomniejszonych o kwotę nie spłaconych odsetek i równowartość rezerw na te kredyty (pożyczki), zaliczonych uprzednio do kosztów uzyskania przychodów,
3. strat poniesionych przez bank z tytułu udzielonych po dniu 1 stycznia 1997 r. gwarancji albo poręczeń spłaty kredytów i pożyczek, obliczonych zgodnie z pkt 25 lit. b).

W myśl z kolei art.16 ust.2 za wierzytelności, o których mowa w ust.1 pkt 25 ustawy, uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana:

1. postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadającym stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo
2. postanowieniem sądu o:

a) oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania, lub
b) umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, gdy zachodzi okoliczność wymieniona pod lit. a), lub
c) ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, albo

3. protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty.

Z treści powołanego przepisu art. 16 ust. 1 pkt 25 lit.b) ustawy o podatku dochodowym od osób wynika, że wyjątek zapisany w tym przepisie dotyczy jedynie wierzytelności wynikających z umów kredytowych (pożyczek). Od 1 stycznia 1997r. katalog wierzytelności nieściągalnych stanowiących koszt uzyskania przychodów w bankach na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 25 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych został poszerzony o gwarancje albo poręczenia spłaty kredytów i pożyczek. Pojęcia kredytu i pożyczki, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 25 lit.b) wym. ustawy zdefiniowane zostały odpowiednio w Prawie bankowym – art. 69 i Kodeksie cywilnym – art. 720.

Uznanie wierzytelności nieściągalnej za koszt uzyskania przychodów może nastąpić w ściśle przez ustawę określonych przypadkach, stanowiących numerus clausus (katalog zamknięty). Przepisy te jako wyjątek od zasady, iż co do zasady wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, nie uważa się za koszt uzyskania przychodów, należy interpretować ściśle.

Reasumując stanowisko Podatnika, iż zasady uznawania za koszt podatkowy wierzytelności kredytowych powinny mieć odpowiednie zastosowanie do innych wierzytelności banku wynikających z czynności bankowych jest nieprawidłowe.