POSTANOWIENIE

Naczelnik Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005r. Nr 8, poz. 60) po rozpatrzeniu wniosku Podatnika z dnia 03.02.2005r. (data wpływu do tut. Urzędu 07.02.2005r.), o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w sprawie obowiązku zapłaty podatku od towarów i usług na podstawie faktury zaliczkowej przed fizycznym otrzymaniem zaliczki na podstawie ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 z późn.zm.)

stwierdza, że:

stanowisko przedstawione w tym wniosku jest nieprawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego

Uzasadnienie

Podatnik w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zajmuje się budową hal. Umowy pomiędzy Podatnikiem a jego klientami przewidują częściową zapłatę należnej kwoty za inwestycję w postaci zaliczek wypłacanych jeszcze przed rozpoczęciem prac. W większości przypadków przed otrzymaniem zaliczki Podatnik wystawia faktury pro-forma, natomiast faktura VAT jest wystawiana po otrzymaniu zaliczki

Jednakże zdarzają się klienci, którzy pokrywają zaliczki z kredytu udzielonego im przez bank. Jednocześnie procedury banku, który udzielił tym klientom kredytu, przewidują wypłacanie kolejnych transz kredytu na realizację inwestycji dopiero po przedstawieniu bankowi faktury VAT na zaliczkę.

Kontrahenci Podatnika nie są zatem w stanie dokonać fizycznej zapłaty zaliczki przed otrzymaniem faktury VAT. Tym samym Podatnik jest zmuszony wystawiać fakturę VAT przed fizycznym otrzymaniem zaliczki, aby odpowiednia transza kredytu bankowego mogła zostać uruchomiona, dzięki czemu kontrahenci są w stanie wypłacić umówioną zaliczkę i należycie wykonywać umowę wiążącą ich z Podatnikiem.

Podatnik zwraca się z zapytaniem czy w opisanej sytuacji jest zobowiązany uiszczać podatek od towarów i usług na podstawie wystawionej faktury, lecz przed wpłynięciem do Spółki przedmiotowej zaliczki na wykonanie usługi, mimo że obowiązek podatkowy nie powstaje przed otrzymaniem zaliczki.

Zdaniem Podatnika obowiązek zapłaty podatku w przedmiotowej sytuacji nie powstaje w momencie wystawienia faktury VAT, a w momencie otrzymania zaliczki.

W opinii Podatnika nie będzie miał tu zastosowania przepis art. 108 ust. 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym w przypadku gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty. Przepis ten nie może być bowiem stosowany do tych sytuacji, w których moment powstania obowiązku podatkowego jest unormowany w sposób szczególny. Natomiast z taką sytuacją mamy do czynienia w art. 19 ust. 11 ustawy o VAT, zgodnie z którym w przypadku otrzymania przez podatnika zaliczki przed wykonaniem usługi, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.

Zdaniem Podatnika gdyby przyjąć, że art. 108 ustawy o VAT ma zastosowanie do wszystkich sytuacji i zawsze z momentem wystawienia faktury powstaje obowiązek zapłaty wykazanego podatku, to przepisy ustanawiające moment powstania obowiązku podatkowego w czasie nie pokrywającym się z momentem wystawienia faktury, musiałyby zostać uznane za zbędne.

Po przeanalizowaniu wniosku Podatnika, mając na uwadze obowiązujące przepisy prawa tut. Organ podatkowy stwierdza, co następuje:

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Podatnik świadczy usługi budowlane i budowlano-montażowe. Podatnik wystawia na rzecz swoich kontrahentów faktury zaliczkowe przed wykonaniem przedmiotowych usług oraz przed fizycznym otrzymaniem zaliczki.

Zgodnie z art. 19 ust. 11 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 z późn.zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.

W przypadku wystawienia faktury, która dokumentuje czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, rodzącą obowiązek podatkowy i zobowiązanie podatkowe w tym podatku, podatnik ma obowiązek wykazany w fakturze podatek uwzględnić w deklaracji, o której mowa w art. 99 ustawy o VAT.

Zatem wystawienie w takiej sytuacji faktury z wykazaną kwotą podatku nakłada na podatnika obowiązek ujęcia tego podatku w rozliczeniu za dany (odpowiedni, zgodny z momentem powstania obowiązku podatkowego) okres rozliczeniowy w deklaracji.

Przepis art. 108 ust. 1 znajduje zastosowanie wtedy, gdy nastąpiło wystawienie faktury z wykazanym podatkiem, który nie może być elementem rozliczenia podatku na podstawie art. 99 i 103 ustawy o VAT, ze względu na fakt, iż czynność, którą wykazano w takiej fakturze nie była zrealizowana (np. zaliczka, której jeszcze nie otrzymano w momencie wystawienia faktury) lub nie była objęta obowiązkiem podatkowym albo była zwolniona od podatku, co nakłada na wystawcę takiej faktury obowiązek zapłaty wykazanego w niej podatku.

Natomiast w przypadku, gdy realizowana przez podatnika czynność jest objęta obowiązkiem podatkowym, a dokumentująca ją faktura została wystawiona przed momentem powstania obowiązku podatkowego, przepis art. 108 ust. 1 będzie miał zastosowanie. W sytuacji, gdy dana czynność podlega opodatkowaniu, podatnik stosownie do treści art. 99 i 103 ustawy o VAT jest obowiązany rozliczyć wynikający z niej podatek w miesiącu (okresie), w którym obowiązek podatkowy z tytułu jej realizacji przekształcił się w zobowiązanie podatkowe.

Natomiast wystawienie faktury zaliczkowej przed fizycznym otrzymaniem zaliczki, skutkuje powstaniem obowiązku zapłaty wykazanego w niej podatku stosownie do przepisu art. 108 ust. 1 ustawy o VAT.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż w analizowanej sytuacji obowiązek zapłaty podatku nastąpi w momencie wystawienia faktury zaliczkowej, przed powstaniem obowiązku podatkowego.