1. Opis stanu faktycznego

Pismem z dnia 25.06.2005 roku, które wpłynęło do tut. Organu dnia 28.06.2005 roku, zwróciła się Pani do tut. Organu z zapytaniem, czy w świetle przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych ( j.t. Dz.U. z 2000 roku, Nr 14, poz. 176 ze zm.), w brzmieniu obowiązującym w 2004 roku otrzymane przez Panią w 2004 roku od małżonka, na podstawie postanowienia Sądu Okręgowego w Poznaniu – Ośrodek Zamiejscowy w .... z dnia 26 listopada 2001 roku, sygnatura akt świadczenie pieniężne w kwocie 800,- złotych miesięcznie - do przyczynienia się do zaspokajania potrzeb rodziny, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych ...

Zdaniem Pani świadczenie to nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, ponieważ na dzień 31.12.2004 roku pozostawała Pani w związku małżeńskim, nie była Pani z małżonkiem w separacji, a w Pani małżeństwie obowiązuje wspólność majątkowa małżeńska.

2. Ocena prawna stanu faktycznego.

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 i 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), w brzmieniu obowiązującym w 2004 roku, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52 i 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3, art. 28-30, art. 30a-30c oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów.
Ust. 2 powołanego wyżej art.9 cyt. ustawy stanowi, iż dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym.

Z uwzględnieniem wyłączeń co do zakresu stosowania przepisów niniejszej ustawy (w odniesieniu do niektórych rodzajów przychodów lub dochodów wymienionych przez ustawodawcę w art. 2) należy zatem stwierdzić, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkie dochody z wyjątkiem tych, które ustawodawca enumeratywnie wymienił w katalogu zwolnień przedmiotowych lub od których został zaniechany pobór podatku w drodze rozporządzenia Ministra Finansów.

Specyfikacja źródeł przychodów, z których dochód podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym została ujęta w treści art. 10 niniejszej ustawy. Dla celów podatkowych przychody inne niż określone w art. 10 ust. 1 w punktach 1- 8 ustawy są kwalifikowane jako przychody z tzw. innych źródeł. Przykładem takich przychodów są alimenty, jednakże z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci, co zostało przez ustawodawcę wyraźnie wyodrębnione w treści art. 20 ust.1 ustawy, który stanowi rozwinięcie pojęcia przychodów z „innych źródeł” zawartego w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy.
Otóż, zgodnie z treścią art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jednocześnie należy zauważyć, iż w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 ze zm.), obowiązek alimentacyjny został uregulowany odrębnie niż wynikający z postanowień art. 27 i 28 tej ustawy obowiązek zaspakajania potrzeb rodziny, którego celem jest zapewnienie środków materialnych umożliwiających prawidłowe funkcjonowanie rodziny jako całości oraz zaspokojenie uzasadnionych potrzeb poszczególnych członków przy zachowaniu zasady równej stopy życiowej.

Otóż art. 27 powołanej w zdaniu poprzednim ustawy stanowi, iż oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. Zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym.

Jeżeli jeden z małżonków pozostających we wspólnym pożyciu nie spełnia ciążącego na nim obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny, wówczas, zgodnie z treścią art. 28 ww. ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy, sąd może nakazać, ażeby wynagrodzenie za pracę albo inne należności przypadające temu małżonkowi były w całości lub w części wypłacane do rąk drugiego małżonka.

Z pisma Pani wynika, że w Pani małżeństwie obowiązuje wspólność majątkowa małżeńska (wspólność ustawowa), która, według postanowień art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy i obejmuje przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny), a tylko przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków (§1).

Zaś w myśl art. 36 tej ustawy oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny ( §1).

Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku ( §2).

Jak już wskazano wyżej, stosownie do treści art. 27 ustawy kodeks rodzinny i opiekuńczy, „oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. Zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym.”

Obowiązek ten – jako wynikający z przepisu bezwzględnie obowiązującego - powstaje z chwilą zawarcia małżeństwa i gaśnie z chwilą jego ustania, orzeczenia separacji lub unieważnienia. Rodzaj i zakres potrzeb, które powinny zostać zaspokojone, zależy od uzasadnionych indywidualnych okoliczności dotyczących każdego z członków rodziny.

Określenie, iż każdy z małżonków ma się przyczynić do zaspokojenia potrzeb rodziny oznacza, że realizacji tego obowiązku można dochodzić drogą prawną.

Pani z tej możliwości skorzystała i wystąpiła z powództwem do sądu, bowiem Pani małżonek pozostając we wspólnym pożyciu nie spełniał ciążącego na nim obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny. W przypadku wystąpienia tych okoliczności, zgodnie z art. 28 tej ustawy kodeks rodzinny i opiekuńczy, sąd może nakazać, ażeby wynagrodzenie za pracę albo inne należności przypadające temu małżonkowi były w całości lub w części wypłacane do rąk drugiego małżonka ( §1).
Tak było w Pani przypadku, sąd zasądził , by Pani małżonek , wypłacał do Pani rąk każdego miesiąca przedmiotowe świadczenie w kwocie 800,- zł miesięcznie. Takie świadczenie otrzymała Pani również od małżonka w 2004 roku.

Zapadłe w Pani sprawie orzeczenie sądowe w tym przedmiocie nie oznacza, że zakończyła się ( ustała) majątkowa wspólność ustawowa.

Jak z powołanych wyżej przepisów ustawy o podatku dochodowym wynika, żaden przepis ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie wyłącza z opodatkowania przedmiotowych należności. Nie kwalifikuje ich też do źródeł wcześniejszych, tj. art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie wyłączają z opodatkowania przedmiotowych należności również przepisy Ordynacji podatkowej .
Jednakże przyjąć należy, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają te świadczenia, o których mowa w art. 28, w związku z art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, które wypłacane są na ręce drugiego małżonka po zupełnym ustaniu pożycia małżonków (separacja faktyczna).
Natomiast nie stanowią przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, świadczenia na zaspokojenie potrzeb rodziny, o których mowa w art. 28 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jeżeli małżonkowie pozostają we wspólnym pożyciu.
W tym bowiem przypadku, wynagrodzenie za pracę albo inne należności przypadające jednemu z małżonków, a wypłacone w całości lub w części do rąk drugiego małżonka, stanowią wyłącznie przesunięcie środków majątkowych w ramach tej samej wspólności.
Zatem zabezpieczenie potrzeb rodziny w trakcie trwania związku małżeńskiego w drodze orzeczenia sądowego stanowi realizację obowiązku wobec rodziny i jest tylko przesunięciem środków majątkowych w ramach tej samej majątkowej wspólności.

W świetle powyższego otrzymane przez Panią świadczenia pieniężne - na mocy ww. wyroku sądowego, nie należą, jak Pani nazwała we wniosku do „renty alimentacyjnej" czy też do alimentów, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i uzyskane przez Panią przychody z tego tytułu nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Świadczenia te bowiem, jak już wskazano wyżej, wobec braku ustania bądź unieważnienia małżeństwa, orzeczenia separacji i rozdzielności majątkowej należy traktować, jako wspólny dorobek małżonków.
Z tych powodów, tut. Organ podziela Pani stanowisko w sprawie.

Niniejsza interpretacja co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w Pani indywidualnej sprawie jest aktualna według stanu prawnego obowiązującego w 2004 obowiązuje do czasu zmiany stanu prawnego lub stanu faktycznego przedstawionego przez Panią w przedmiotowym wniosku.