Stan faktyczny

Z zapytania wynika, iż Wnioskodawca wykonuje usługi w zakresie tłumaczeń i od stycznia 2005 r. współpracuje z Komisją Europejską, która nie jest podatnikiem VAT. Wnioskodawca w ramach wykonywanej usługi tłumaczenia wystawia Komisji Europejskiej faktury VAT i odprowadza z tego tytułu podatek na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Przedstawiciele Komisji Europejskiej stoją jednakże na stanowisku, że usługi wykonywane na ich rzecz nie powinny podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Pytanie Wnioskodawcy

W związku z powyższym u Wnioskodawcy pojawiła się wątpliwość co do miejsca opodatkowania usług tłumaczenia w przypadku, gdy ich odbiorca, czyli Komisja Europejska nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Stanowisko Wnioskodawcy

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że jako członek Unii Europejskiej zgodnie z VI Dyrektywą usługi tłumaczenia wykonywane na rzecz instytucji nie powinny podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce.

Stan prawny

Przepisy obecnie obowiązującej ustawy z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 Nr 54, poz. 535; dalej: "VAT") - w przeciwieństwie do poprzednio obowiązującej - nie zawierają żadnych regulacji odnoszących się wprost do tzw. eksportu usług. Nie używają też tego pojęcia.

W przypadku poprzednio obowiązującej ustawy - dla oceny, czy miał miejsce eksport usług - istotne było miejsce faktycznego wykonywania czynności składających się na daną usługę. Natomiast wedle nowej ustawy VAT miejscem świadczenia usługi nie zawsze jest miejsce faktycznego wykonania. A zatem dla ustalenia gdzie i przez kogo winien zostać rozliczony podatek od towarów i usług należny z tytułu świadczenia usług, podstawowe znaczenie ma określenie jak przepisy ustawy VAT wskazują miejsce ich wykonania.Zauważyć należy bowiem, iż zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 wymienionej wyżej ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu tym podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Z przepisu powyższego wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegać będzie odpłatne świadczenie usług, ale tylko w sytuacji gdy miejscem świadczenia jest terytorium kraju, przez które w myśl definicji zawartej w art. 2 pkt 1 ustawy VAT rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zgodnie z zasadą ogólną zawartą w art. 27 ust. 1 ustawy VAT w przypadku świadczenia usług miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi - miejsce, gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności; w przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności - miejsce stałego zamieszkania.

Od powyższej zasady ustawa o podatku VAT ustanawia jednak szereg wyjątków. Jeden z nich dotyczy usług związanych z tłumaczeniami, które zaliczane są do usług niematerialnych.W tym przypadku bowiem zgodnie z art. 27 ust. 4 pkt 3 ustawy VAT miejscem świadczenia usług co do zasady jest państwo, w którym nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania.W przypadku usług niematerialnych, o których mowa, istnieje łatwość świadczenia ich w zasadzie gdziekolwiek, niezależnie od miejsca siedziby.

Zasada opodatkowania usługi w miejscu, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę (stałe miejsce prowadzenia działalności), znajduje zastosowanie do świadczenia określonego rodzaju usług, ale wówczas, gdy spełnione są określone warunki co do stron transakcji. Nie jest istotny fakt, jaki jest status świadczącego usługę, ani to gdzie usługa jest faktycznie wykonywana (jedynie, nabywca usługi musi pochodzić z innego państwa niż świadczący usługę) - elementem decydującym o miejscu świadczenia to status nabywcy i charakter usługi.

1. W przypadku gdy nabywca usługi pochodzi z kraju trzeciego, wówczas jego status podatkowy nie ma znaczenia. Usługa zawsze będzie opodatkowana w państwie, w którym posiada on siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania (art. 27 ust. 3 pkt 1 ustawy VAT).
2. Natomiast gdy usługa świadczona jest na rzecz podmiotu z innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej (niż państwo świadczącego usługę) to wówczas dla zastosowania szczególnej reguły ustalania miejsca opodatkowania, o której mowa, nabywca usługi musi być podatnikiem w rozumieniu art. 15 ustawy VAT (art. 27 ust. 3 pkt 2 ustawy VAT)
3. W przypadku gdy usługi tłumaczenia (niematerialne) świadczone są na rzecz podmiotów z innego państwa członkowskiego, niebędących podatnikami (czyli na rzecz "konsumentów"), wówczas zastosowanie znajdować będzie reguła ogólna określona w art. 27 ust. 1, a więc miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi - miejsce, gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności; w przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności - miejsce stałego zamieszkania.

Reasumując jeżeli usługa tłumaczenia świadczona jest na rzecz podmiotów z innego państwa członkowskiego, niebędących podatnikami (czyli na rzecz "konsumentów"), wówczas czynność ta będzie traktowana jako sprzedaż krajowa i co do zasady opodatkowana jest wg stawki 22%

Powyższej informacji udzielono w oparciu o stan faktyczny przedstawiony w zapytaniu oraz obowiązujące w dniu złożenia zapytania przepisy prawa podatkowego. Obowiązuje ona do zmiany stanu prawnego odnoszącego się do przedstawionej sytuacji faktycznej.Zgodnie z art. 14 b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika, płatnika lub inkasenta. W przypadku uwzględnienia przez podatnika tej interpretacji, ma zastosowanie art. 14 c ww. ustawy.