POSTANOWIENIE

Działając na podstawie przepisów art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Katowicach stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego z dnia 01.06.2005 r. (wpływ do tyt. Urzędu dnia 07.06.2005 r.), uzupełnione pismami z dnia 23.06.2005 r. oraz z dnia 13.07.2005 r., w zakresie dotyczącym odpowiedzi na zapytanie:
- jakie skutki podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych rodzą delegacje krajowe i zagraniczne osób zatrudnionych na podstawie porozumienia z wolontariuszem lub na podstawie umowy o dzieło czy umowy zlecenia... - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

Stan faktyczny opisany we wniosku:
Wnioskodawca, tj. Stowarzyszenie XXX w K. prowadzi działalność na podstawie wpisu do Rejestru Stowarzyszeń KRS. Z dniem 20.11.2004 r. Stowarzyszenie uzyskało status organizacji pożytku publicznego. Zgodnie ze statutem celami Stowarzyszenia są:
- rozpowszechnianie osiągnięć wiedzy w zakresie nauk neurologicznych wśród lekarzy i pacjentów,
- wspieranie badań naukowych w zakresie neurologii i nauk neurologicznych,
- pozyskiwanie sprzętu i aparatury służącej celom diagnostycznym, terapeutycznym, naukowym i szkoleniowym dla oddziałów i klinik neurologicznych (...),
- tworzenie i udostępnianie bazy materialnej niezbędnej dla prowadzenia działalności statutowej,
- ochrona i promocja zdrowia w zakresie profilaktyki i leczenia chorób układu nerwowego ze szczególnym uwzględnieniem neurologii wieku podeszłego (...).

Ponadto Stowarzyszenie prowadzi działalność w sferze zadań publicznych zgodnie z art. 4 Ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
Podstawowymi źródłami finansowania działalności Stowarzyszenia są darowizny pieniężne i składki członkowskie.

Stowarzyszenie zwróciło się z zapytaniem, jakie skutki podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych rodzą delegacje krajowe i zagraniczne osób zatrudnionych na podstawie porozumienia z wolontariuszem lub na podstawie umowy o dzieło czy umowy zlecenia z tytułu zwrotu:
- kosztów podróży (bilet lotniczy, bilet PKP, korzystania z samochodu nie będącego własnością stowarzyszenia i innych opłat związanych z podróżą),
- opłaty za hotel,
- diet krajowych i zagranicznych,
- innych wydatków określonych przez zleceniodawcę i zasadnych ze względu na wykonanie powierzonego zadania.

W piśmie z dnia 13.07.2005 r. Stowarzyszenie podało, iż świadczenia z tytułu delegacji krajowych i zagranicznych otrzymane przez osoby zatrudnione na podstawie porozumienia z wolontariuszem lub umowy o dzieło czy umowy zlecenia, nie zostały zaliczone przez świadczeniobiorców do kosztów uzyskania przychodów i zostały poniesione w celu realizacji zadań statutowych Stowarzyszenia.

Stanowisko Stowarzyszenia w sprawie:
Zdaniem Stowarzyszenia, wyżej wymienione należności wypłacone osobom zatrudnionym na podstawie umowy o dzieło, umowy zlecenia lub porozumienia z wolontariuszem są wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 16 z zastrzeżeniem art. 21 ust. 13, oraz zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju i na obszarze kraju. Ponadto Stowarzyszenie wskazało na art. 45 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, zgodnie z którym podmiot korzystający z wolontariuszy ma obowiązek pokrywać, na dotyczących pracowników zasadach określonych w odrębnych przepisach, koszty podróży służbowych i diet.

W wystąpieniu podano, iż należności wypłacone wolontariuszom oraz osobom świadczącym usługi na podstawie umów zlecenia i o dzieło nie przekraczają kwot wynikających z rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r.
Celem rozpatrywanych delegacji – jak przedstawia Stowarzyszenie – jest umożliwienie członkom Stowarzyszenia udziału w kongresach naukowych w celu przedstawienia wyników własnych badań naukowych w formie wygłaszanych lub w inny sposób prezentowanych prac, nawiązanie współpracy z neurologami zajmującymi się w szczególności diagnostyką i leczeniem chorób neurologicznych wieku podeszłego, takich jak choroba Alzheimera, Parkinsona czy udar mózgu, a także zapoznanie się z najnowszymi osiągnięciami w dziedzinie neurologii. Stowarzyszenie nawiązuje współpracę z zagranicznymi ośrodkami na świecie celem realizacji badań naukowych w dziedzinie ww. chorób, w związku z tym oddelegowuje lekarzy na szkolenie do wybranych ośrodków. Pozyskana w ten sposób najbardziej aktualna wiedza, obserwacja oddziałów neurologicznych, oddziałów udarowych oraz metod leczenia na światowym poziomie służy dobru pacjentów w naszym regionie i w naszym kraju. Ponadto członkowie stowarzyszenia wygłaszają wykłady i prelekcje (...). Zdaniem Stowarzyszenia, wszystkie opisane formy aktywności, z którymi wiąże się konieczność delegacji krajowych i zagranicznych, służą realizacji celów statutowych w ochronie i promocji zdrowia, głównie w zakresie profilaktyki i leczenia chorób układu nerwowego ze szczególnym uwzględnieniem neurologii wieku podeszłego. Stowarzyszenie podniosło, że realizując swoje cele statutowe musi korzystać z najbardziej aktualnej wiedzy krajowej jak i światowej, a tym samym ułatwiać pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych, aby stworzyć odpowiednie warunki dla diagnostyki i leczenia chorych, kształcenia studentów i lekarzy oraz prowadzenia badan naukowych.

Ocena prawna stanowiska pytającego.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych korzystają diety i inne należności za czas:
a) podróży służbowej pracownika,
b) podróży osoby niebędącej pracownikiem
- do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13.

Z powyższego przepisu wynika, że zwolnienie świadczeń za czas podróży przysługuje nie tylko pracownikom, ale i innym osobom wykonującym czynności m. in. wynikające z umowy zlecenia, umowy o dzieło lub porozumienia zawartego z wolontariuszem, do wysokości limitów określonych w rozporządzeniach Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju i na obszarze kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1990 ze zm. i poz. 1991 ze zm.).

Z wyżej powołanych rozporządzeń wynika, że z tytułu podróży, odbywanej w terminie i w państwie określonym przez pracodawcę przysługują:
1) diety,
2) zwrot kosztów przejazdów i dojazdów,
3) zwrot kosztów noclegów,
4) zwrot innych wydatków, określonych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb.
Ponadto zgodnie z powołanymi rozporządzeniami, zasadniczo środek transportu właściwy dla odbycia podróży określa pracodawca. Na wniosek pracownika pracodawca może wyrazić zgodę na przejazd w podróży samochodem osobowym niebędącym własnością pracodawcy. W takim przypadku przysługuje zwrot kosztów przejazdu w wysokości stanowiącej iloczyn przejechanych kilometrów przez stawkę za 1 km przebiegu, ustaloną przez pracodawcę, która jednak nie może być wyższa niż stawki określone w ww. rozporządzeniach.

Zaznaczyć również należy, że z treści przepisu art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2004 r. wynika, iż dopuszczono możliwość wyłączenia z podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym należności przekraczające limity określone ww. rozporządzeniami Ministra Pracy i Polityki Społecznej, pod warunkiem, że przepis rangi ustawowej przewiduje prawo ich otrzymania przez podatnika w wyższej wysokości. W rozpatrywanej sprawie, zarówno przepisy kodeksu cywilnego (regulującego świadczenie usług na podstawie umowy zlecenia oraz umowy o dzieło), jak i przepisy ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie nie zawierają odmiennych uregulowań co do wysokości przysługujących zleceniobiorcom lub wolontariuszom należności z tytułu odbywanych podróży krajowych i zagranicznych.

Natomiast zgodnie z art. 21 ust. 13 ustawy, omawiane zwolnienie dla osób niebędących pracownikami stosuje się tylko wówczas, gdy otrzymane świadczenia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i zostały poniesione:
1) w celu osiągnięcia przychodów lub
2) w celu realizacji zadań organizacji i jednostek organizacyjnych działających na podstawie przepisów odrębnych ustaw, lub
3) przez organy (urzędy) władzy lub organizacji państwowej albo samorządowej oraz jednostki organizacyjne im podległe lub przez nie nadzorowane, lub
4) przez osoby pełniące funkcje obywatelskie, o których mowa w art. 13 pkt 5, w związku z wykonywaniem tych funkcji.

Reasumując:
Wyżej powołany przepis art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje górny pułap zwolnionych od podatku dochodowego należności z tytuły podróży osoby niebędącej pracownikiem.
Z wystąpienia Stowarzyszenia wynika, że należności wypłacone wolontariuszom oraz osobom świadczącym usługi na podstawie umów zlecenia i o dzieło z tytułu odbytych przez te osoby podróży krajowych i zagranicznych nie przekraczają kwot wynikających z rozporządzeń Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r., a ponadto, iż podróże te były wykonane w celu realizacji zadań wynikających ze statutu Stowarzyszenia oraz nie zostały zaliczone przez świadczeniobiorców do kosztów uzyskania przychodów.
Zatem stanowisko Stowarzyszenia, iż należności wypłacone osobom zatrudnionym na podstawie umowy o dzieło, umowy zlecenia lub porozumienia z wolontariuszem są wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 16 z zastrzeżeniem art. 21 ust. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy uznać za prawidłowe.
Na tej podstawie orzeczono jak w sentencji.