W odpowiedzi na pismo z dnia 05.11.2004 r. ( data wpływu do rut. Urzędu 15.11.2004 r. ), uzupełnionego pismem GS-09.72222-2-122/04 z dn. 23.11.2004 r. z zakresu podatku od towarów i usług, Naczelnik Małopolskiego Urzędu Skarbowego zgodnie z art. 14 a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r.- Ordynacja podatkowa ( Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm. ) wyjaśnia co następuje:

Przedmiot zapytania dotyczy opodatkowania opłat za użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowych, pobieranych przez jednostkę samorządu terytorialnego w następujących przypadkach:
1. gdy termin wniesienia opłaty nie został przez Gminę zmieniony, a użytkownik wieczysty pozostaje w zwłoce z zapłatą,
2. gdy użytkownik wieczysty wniósł o przesunięcie terminu do zapłaty opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego i otrzymał nowy termin, przykładowo do dnia 31 października br.
Wnioskodawca w doręczonym zapytaniu opisuje przebieg zdarzeń następująco: Na podstawie przepisu art. 5, ust. 1, pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług ( Dz. U. Nr 54, poz. 535 ), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Oznacza to, że na tle ustawy, użytkowanie wieczyste należy objąć pojęciem usługi i obciążyć podatkiem VAT. Zgodnie z art. 71, ust. 1 i ust. 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami ( Dz. U. z 2000 Nr 46 poz. 543 ze zm. ) za oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste pobiera się pierwszą opłatę i opłaty roczne. Opłaty roczne wnosi się przez cały okres użytkowania wieczystego, w terminie do dnia 31 marca każdego roku z góry za dany rok. Opłaty rocznej nie pobiera się za rok, w którym zostało ustanowione prawo użytkowania wieczystego. Właściwy organ, na wniosek użytkownika wieczystego, może ustalić inny termin zapłaty nieprzekraczający danego roku kalendarzowego. Uregulowania dotyczące powstania obowiązku podatkowego z tytułu oddania w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowych zostały zawarte w § 3 a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 czerwca 2004 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług ( Dz. U. Nr 145, poz. 1541 ). W myśl powołanego przepisu obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminu płatności poszczególnych opłat pobieranych z tego tytułu. W przypadku wniesienia przez użytkownika wieczystego opłaty w 2004 r. do 31 marca, opłata ta nie podlegała w 2004 r. opodatkowaniu podatkiem VAT.
Wnioskodawca sformułował 2 zapytania:
1. Czy w przypadku gdy termin wniesienia opłaty nie został zmieniony, a tylko użytkownik wieczysty pozostaje w zwłoce, opłata nie jest opodatkowana podatkiem VAT, a jedynie naliczane są odsetki za zwłokę?
2. Jeżeli użytkownik wieczysty wniósł o przesunięcie terminu do zapłaty opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego i otrzymał nowy termin, przykładowo do dnia 31 października br., to czy będzie zobowiązany uiścić opłatę z tytułu użytkowania wieczystego powiększoną o podatek VAT ?

Stanowisko Wnioskodawcy:
W sytuacji opisanej jako pierwsza: opłata nie jest opodatkowana podatkiem VAT, a jedynie naliczane są odsetki za zwłokę.
W odniesieniu do sytuacji drugiej, konsekwencją ustalenia innego terminu, dopuszczonego przepisami rangi ustawowej obowiązującymi przed wprowadzeniem w życie ww rozporządzenia, byłaby niekorzystna dla użytkownika wieczystego sytuacja, tzn. powiększenie opłaty z tytułu użytkowania wieczystego o podatek VAT. Takie rozstrzygnięcie nie powinno nastąpić z uwagi na negatywne skutki dla osób wnoszących o przesunięcie ww terminu. Osoby te bowiem znalazłyby się w gorszej sytuacji finansowej, a interpretacja a contrario promowałaby nierzetelne wywiązywanie się z zawartych zobowiązań.

Odpowiadając na zapytanie Wnioskodawcy należy stwierdzić, że zgodnie z art. 8, ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., przez świadczenie usług rozumie się każde odpłatne świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. Ponieważ oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste jest świadczeniem na rzecz innego podmiotu i nie jest dostawą towarów, uznać należy, że jest ono świadczeniem usług, w rozumieniu przepisu art. 8, ust. 1 ww ustawy. Uregulowania dot. powstania obowiązku podatkowego z tytułu oddania w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowych zostały zawarte w § 3 a ww rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. wprowadzone nowelizacją rozporządzenia Min. Fin. z dnia 23 czerwca 2004 r. ( Dz. U. Nr 145, poz. 1541 ). W myśl powołanego przepisu obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminu płatności poszczególnych opłat pobieranych z tego tytułu. Dla powyższej czynności stanowiącej świadczenie usługi, obowiązuje podstawowa stawka podatkowa - zgodnie z art. 41, ust. 1 ustawy. Mając na względzie specyfikę użytkowania wieczystego, a także specyfikę opłat pobieranych z tytułu oddania gruntu w użytkowanie wieczyste, należy uznać, że opłaty wniesione przed 1 maja 2004 r. nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jeżeli zatem termin upływu płatności za ww usługę przypadał przed ww datą wówczas na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek rozliczenia podatku VAT od należności pobieranych za ww usługę. Jeżeli termin ten następuje po tej dacie należy rozliczyć podatek od ww czynności wg stawki 22% obowiązującej na podstawie art. 41, ust 1 ww ustawy z dnia 11 marca 2004 r. Obowiązek ten wynika wprost z przepisów podatkowych wprowadzonych od 25 czerwca 2004 r. Ustawodawca nie przewidział w tym zakresie żadnych wyjątków. Obowiązek podatkowy został powiązany wyłącznie z momentem, kiedy przypada termin płatności za ww usługę. Jeżeli został on ustalony zgodnie z art. 71, ust.4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami ( Dz. U. z 2000 Nr 46 poz. 543 ze zm. ) na okres przypadający po 30.04.2004 r. wówczas opłata za użytkowanie wieczyste gruntu podlega regulacji ustawy o podatku od towarów i usług. Ustalenie innego terminu płatności na podstawie ww ustawy nie jest tożsame z odroczeniem terminu materialnoprawnego na podstawie art. 48 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r.- Ordynacja podatkowa ( Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm. ). Wyrażenie zgody przez organ administracji terenowej w tym zakresie oznacza, iż z mocy ww ustawy o gospodarce nieruchomościami ustalono inny termin płatności.