INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 19 stycznia 2012 r. (data wpływu: 19 stycznia 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 16 kwietnia 2012 r. (data wpływu: 16 kwietnia 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania należności przysługujących żołnierzom zawodowym – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 stycznia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania należności przysługujących żołnierzom zawodowym.

Z uwagi na fakt, że przedmiotowy wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 4 oraz art. 14f § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, pismem z dnia 11 kwietnia 2012 r., nr ILPB2/415-101/12-2/TR, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Jednocześnie poinformowano Zainteresowanego, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a uzupełnieniem wniosku przez Wnioskodawcę nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 11 kwietnia 2012 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 13 kwietnia 2012 r.), zaś w dniu 16 kwietnia 2012 r. do tut. Organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie, w której Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest żołnierzem zawodowym. W 2011 roku w Wojskowej Prokuraturze Okręgowej w stosunku do osoby Zainteresowanego było prowadzone postępowanie przygotowawcze o przestępstwo popełnione w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych, które w miesiącu sierpniu 2011 roku zostało przez Wojskową Prokuraturę Okręgową zakończone prawomocnym postanowieniem o umorzeniu.

W trakcie tego postępowania Wnioskodawca poniósł koszty pomocy prawnej, co było udokumentowane fakturą na kwotę 2 460 zł, którą wystawiła kancelaria adwokacka.

Na mocy art. 68a ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, który mówi, że: „żołnierzowi zawodowemu przysługuje zwrot kosztów poniesionych na pomoc prawną, jeżeli postępowanie przygotowawcze wszczęte przeciwko niemu o przestępstwo popełnione w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych zostanie zakończone prawomocnym orzeczeniem o umorzeniu”, Zainteresowany wystąpił do pracodawcy o zwrot pieniędzy za poniesione koszty pomocy prawnej w powyższej sprawie.

Wniosek Zainteresowanego został uznany za zasadny, ale płatnik wypłacił Mu w dniu 8 grudnia 2011 r. kwotę w wysokości 2 017 zł., ponieważ kwota całkowita 2 460, zł została uznana przez płatnika za przychód i została od niej potrącona zaliczka w wysokości 443 zł na poczet podatku dochodowego. Jako podstawę prawną płatnik podał art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy otrzymana należność na mocy art. 68a ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym na mocy art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych...

Zdaniem Wnioskodawcy, należność otrzymana na mocy art. 68a ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych nie jest przychodem w myśl art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ po Jego stronie nie nastąpiło przysporzenie majątkowe i nie może być od niej pobierany podatek dochodowy. Wypłata stanowi zwrot kosztów, jakie Zainteresowany poniósł na pomoc prawną w postępowaniu przygotowawczym, co nie było kwestionowane przez płatnika.

Jak wskazał Wnioskodawca, podziela On opinię prawną i wyrażoną w niej argumentację, jaka została sporządzona dla Wojskowego Zarządu Infrastruktury, zgodnie z którą art. 68a ust. 1 ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych stanowi, że żołnierzowi zawodowemu przysługuje zwrot kosztów poniesionych na pomoc prawną, jeżeli postępowanie przygotowawcze wszczęte przeciwko niemu o przestępstwo popełnione w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych zostanie zakończone prawomocnym orzeczeniem o umorzeniu.

Zwrot kosztów poniesionych powinien wyrównać w pełni stratę spowodowaną wydatkowaniem kosztów, a więc nie stanowi on dodatkowego przysporzenia do majątku żołnierza, czyli jego przychodu Analogiczna zasada obowiązuje w przypadku poniesienia kosztów podróży służbowej. Tak więc, faktycznie wypłacone żołnierzowi środki finansowe nie mogą być mniejsze od poniesionych, w tym poprzez umniejszenie o podatek dochodowy. Poboczne znaczenie dla rozważań w sprawie ma okoliczność, czy pracodawca zobowiązany jest zapłacić podatek dochodowy lub inne opłaty; istotą jest całkowite zrównoważenie wydatku poniesionego przez żołnierza, bowiem tylko w tym przypadku zostanie zrealizowany zwrot kosztów poniesionych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów (art. 9 ust. 2 ww. ustawy).

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na mocy art. 12 ust. 1 cytowanej ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Stosownie do art. 12 ust. 4 ww. ustawy, za pracownika w rozumieniu ustawy uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, iż na mocy art. 68a ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych Zainteresowany wystąpił do pracodawcy o zwrot pieniędzy za poniesione koszty pomocy prawnej w powyższej sprawie. Wniosek Zainteresowanego został uznany za zasadny, ale płatnik wypłacił Mu w dniu 8 grudnia 2011 r. kwotę w wysokości 2 017 zł, ponieważ kwota całkowita 2 460 zł została uznana przez płatnika za przychód i została od niej potrącona zaliczka w wysokości 443 zł na poczet podatku dochodowego.

Zgodnie z art. 68a ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz. 593 ze zm.), żołnierzowi zawodowemu przysługuje zwrot kosztów poniesionych na pomoc prawną, jeżeli postępowanie przygotowawcze wszczęte przeciwko niemu o przestępstwo popełnione w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych zostanie zakończone prawomocnym orzeczeniem o umorzeniu.

Wracając na grunt przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wyjaśnić w tym miejscu należy, że przychodami z szeroko rozumianego stosunku służbowego są wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość świadczeń pieniężnych w naturze, bądź ich ekwiwalenty – bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń. Z powyższego wynika, iż przychodem ze stosunku służbowego nie jest jedynie uposażenie służbowe, ale także inne przysporzenia majątkowe, takie jak np. zwrot żołnierzowi zawodowemu kosztów uprzednio poniesionych na pomoc prawną, stawiający tegoż żołnierza w lepszej sytuacji, niż osobę (żołnierza), która sama opłaciła pomoc prawną, a której z różnych przyczyn takiego zwrotu nie dokonano.

Przychód ze stosunku służbowego powstaje zatem w każdym przypadku, w którym mamy do czynienia z uzyskaniem przez osobę pełniącą służbę realnej korzyści. Wyjątek stanowią jedynie rodzaje świadczeń wymienionych w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ustawy. Z kolei katalog zwolnień przedmiotowych określony w art. 21 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera zwolnienia od podatku zwrotu żołnierzowi zawodowemu kosztów poniesionych na pomoc prawną. W odniesieniu do tych przychodów nie zostało także wydane rozporządzenie w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych.

Należy w tym miejscu jednoznacznie podkreślić, że wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe nie stanowią standardu prawnego, lecz są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.), stanowiącego, że każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Co więcej, zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Stąd też, korzystanie z każdej preferencji podatkowej, wymaga spełnienia warunków określonych w przepisach je konstytuujących. Tak więc, przepisy regulujące prawo do przedmiotowego zwolnienie winny być interpretowane ściśle; niedopuszczalna jest ich interpretacja rozszerzająca.

Nie można też stracić z pola widzenia faktu, iż gdyby ustawodawca chciał zwolnić z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych rzeczony zwrot żołnierzowi zawodowemu kosztów poniesionych na pomoc prawną, uczyniłby to wprost, jak np. postąpił w odniesieniu do uregulowanego w tym samym miejscu cyt. ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych – tj. w jej art. 68 ust. 2 – zwrotu kosztów codziennych dojazdów z miejsca zamieszkania do miejsca pełnienia służby i z powrotem. Zwolnienie takie zostało ukonstytuowane w art. 21 ust. 1 pkt 112 ww. ustawy podatkowej, w myśl którego to przepisu, wolny od podatku dochodowego jest zwrot kosztów dojazdu pracownika do zakładu pracy, jeżeli obowiązek ponoszenia tych kosztów przez zakład pracy wynika wprost z przepisów innych ustaw. Skoro zatem ustawodawca nie zawarł takiej regulacji wprost w odniesieniu do zwrotu żołnierzowi zawodowemu kosztów poniesionych na pomoc prawną, to wynika z tego, iż takowy zwrot nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych.

Reasumując, stwierdzić należy, iż w przedmiotowej sprawie znajduje zastosowanie zasada powszechności opodatkowania, wyrażona w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż otrzymany przez Wnioskodawcę (żołnierza zawodowego) zwrot kosztów poniesionych na pomoc prawną stanowi dla Niego podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych przychód ze stosunku służbowego, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 w zw. z art. 12 ust. 1 rzeczonej ustawy. Tenże przychód nie korzysta z żadnego ze zwolnień wymienionych w art. 21 ust. 1 cyt. ustawy podatkowej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Ponadto, informuje się, że wydając interpretację w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego, w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony, do oceny dokumentów załączonych do wniosku; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego, bądź też zdarzenia przyszłego, przedstawionym przez Wnioskodawcę i Jego stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.