D E C Y Z J A

Na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity w Dz. U z 2005 r. Nr 8, poz. 60) po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 20.06.2005r. wniesionego przez ... na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w ... z dnia 13.06.2005 r. Nr ... stwierdzające nieprawidłowość stanowiska podatniczki przedstawionego we wniosku z dnia 10.03.2005 r., który wpłynął 15.03.2005 r. o udzielenie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej możliwości odliczenia od dochodu, jako składki na ubezpieczenia społeczne, kwoty dokonanego przez ZUS potrącenia dochodu na rzecz FUS - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach odmawia zmiany postanowienia organu pierwszej instancji.

U Z A S A D N I E N I E

Dnia 15.03.2005 r. do Naczelnika Urzędu Skarbowego w ... wpłynął wniosek o udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.

W złożonym wniosku pani .... przedstawiła następujący stan faktyczny:

Podatniczka złożyła w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych w ... wniosek o ustalenie świadczenia rentowego (uprawnienia do renty rodzinnej po zmarłym w 2000 r. mężu ...). ZUS w dniu 16.07.2001 r. przyznał świadczenie rentowe, które podatniczka całkowicie zawiesiła ze względu na stałe zatrudnienie i osiąganie dochodów powodujących zawieszenie lub zmniejszenie renty.

W związku z ustaniem w dniu 30.04.2004 r. stosunku pracy łączącego panią ... z dotychczasowym pracodawcą, podjęła ona czynności zmierzające „do uruchomienia świadczeń rentowych w postaci renty rodzinnej” ustalonych przez ZUS decyzją z dnia 16.07.2001 r. Z dniem 23.03.2004 r. ZUS kolejnymi pismami zawiadomił panią ... o rozliczeniu świadczenia rentowego za lata 2001 do 2004, tj. w okresie jej całkowitego zawieszenia. Z dokonanego przez ZUS rozliczenia wynikało, że w okresie zawieszenia wypłat świadczenia rentowego pani ... była uprawniona do ich poboru w wysokości nie przekraczającej kwoty granicznego dochodu w rozumieniu przepisów rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 22.07.1992 r. w sprawie szczegółowych zasad zawieszania lub zmniejszania emerytury i renty (Dz. U. nr 58, poz. 290 z późn. zm.). Wypłatę przysługującej pani ... wartości renty ZUS uzależnił od wyrażenia pisemnej zgody na potrącenie kwoty przewyższającej kwotę graniczną przychodu na rzecz Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W wyniku wyrażonej zgody ZUS w dniu 30. 04.2004 r. wydał decyzję o zwrocie świadczeń rozliczanych rocznie po dokonaniu wpłat na rzecz FUS. Z treści decyzji wynikało, że przysługująca kwota świadczenia w pełnej wysokości (łącznie z kwotą przewyższającą kwotę graniczną przychodu) pomniejszona została o zaliczkę na podatek dochodowy, składkę na ubezpieczenie zdrowotne oraz wpłatę na FUS. „Przygotowana przez ZUS informacja o dochodach uzyskanych od organu rentowego za 2004 r. (PIT-11A) ujawnia w polu D poz. 32 kwotę dochodu brutto, obejmującą pełną wartość łącznie z kwotą potraconą na rzecz FUS, w polu D poz. 33 kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz w polu D poz. 34 kwotę zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.”

W związku z przedstawionym we wniosku stanem faktycznym pani ... sformułowała swoje stanowisko w sprawie stwierdzając, że w tej sprawie winien mieć zastosowanie art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, na podstawie którego przysporzenie na rzecz FUS (działającego w oparciu o przepisy ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych) w danym roku podatkowym stanowi wartość pomniejszającą podstawę obliczenia podatku.

Postanowieniem z dnia 13.06.2005 r. ... Naczelnik Urzędu Skarbowego w ... stwierdził nieprawidłowość stanowiska ... przedstawionego we wniosku z dnia 10.03.2005 r., który wpłynął 15.03.2005 r. o udzielenie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej możliwości odliczenia od dochodu, jako składki na ubezpieczenia społeczne, kwoty dokonanego przez ZUS potracenia dochodu na rzecz FUS.

Pismem z dnia 20.06.2005 r. ... wniosła zażalenie na powyższe postanowienie podnosząc, że wpłatę na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych należy traktować jako przysporzenie tego Funduszu z tytułu fakultatywnej składki, a jako taka wpłata pomniejsza podstawę obliczenia podatku na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Równocześnie pani ... stwierdziła, że należy podjąć polemikę, czy dobrowolna wpłata na rzecz FUS nie spełnia dodatkowo przesłanki określonej w art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy. Zdaniem podatniczki „przedmiotowa wpłata na rzecz FUS stanowi de facto obowiązkowe przysporzenie na rzecz funduszu i jest tożsame ze zwrotem nienależnie pobranych świadczeń w rozumieniu art. 26 ust. 1 pkt 5 Ustawy. W przypadku braku dobrowolnej wpłaty nienależnie pobranych świadczeń, ZUS dochodzi bowiem zwrotu tychże świadczeń korzystając z instrumentów przymuszających przewidzianych przez właściwe przepisy prawa”.

Rozpatrując zażalenie Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach stwierdza co następuje:

Zgodnie z art. 14b § 5 pkt 1 Ordynacji podatkowej organ odwoławczy w drodze decyzji zmienia albo uchyla postanowienie o którym mowa w art. 14a § 4 jeżeli uzna, że zażalenie wniesione przez podatnika, płatnika lub inkasenta zasługuje na uwzględnienie. Z powyższej regulacji wynika, że organ odwoławczy ma prawo zmienić bądź uchylić postanowienie wydane przez organ pierwszej instancji tylko wówczas, gdy uzna zażalenie podatnika za zasługujące na uwzględnienie.W niniejszej sprawie organ odwoławczy nie może uznać zażalenia podatnika za zasługujące na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity w Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym w 2004 r. podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3, art. 28-30 oraz art. 30a-30c, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 4, 4a-4e, ust. 5c, 6, 8, ust. 10-12 lub art. 24b ust. 1 i 2 lub art. 25, po odliczeniu m.in. kwot:

1. składek określonych w ustawie z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. nr 137, poz. 887 z poźn. zm.):

a. zapłaconych w roku podatkowym bezpośrednio na własne ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe, oraz wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujących,

b. potrąconych w roku podatkowym przez płatnika ze środków podatnika na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, z tym że w przypadku podatnika osiągającego przychody określone w art. 12 ust. 6, tylko w części obliczonej, w sposób określony w art. 33 ust. 4 od przychodu podlegającego opodatkowaniu

odliczenie nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) wolny od podatku na podstawie art. 21, 52 i 52a oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku (art. 26 ust. 1 pkt 2 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych),

2. dokonanych w roku podatkowym zwrotów nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, w kwotach uwzględniających pobrany podatek dochodowy, jeżeli zwroty te nie zostały potrącone przez płatnika (art. 26 ust. 1 pkt 5 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Zawarte w zażaleniu z dnia 20.06.2005 r. twierdzenia podatniczki, że:

- wpłatę na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych należy traktować jako przysporzenie Funduszu z tytułu fakultatywnej składki, a jako taka wpłata podlega odliczeniu od podstawy obliczenia podatku na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawyo podatku dochodowym od osób fizycznych;

- przedmiotowa wpłata na FUS jest tożsama ze zwrotem nienależnie pobranych świadczeń w rozumieniu art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

są bezzasadne.

W świetle § 9 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 22.07.1992 r. w sprawie szczegółowych zasad zawieszania lub zmniejszania emerytury i renty (Dz. U. Nr 58 poz. 290 z późn. zm.) organ rentowy po ustaleniu, że łączna kwota dochodu emeryta lub rencisty przewyższyła w danym roku kalendarzowym kwotę graniczną dochodu o kwotę niższą niż kwota nienależnie pobranych świadczeń, informuje emeryta (rencistę) o możliwości uniknięcia zwrotu kwoty nienależnie pobranych świadczeń w razie przekazania na Fundusz Ubezpieczenia Społecznego kwoty równej kwocie tego przekroczenia, pomniejszonej o kwotę pobranej zaliczki na podatek dochodowy i wyznacza termin jej zwrotu. Jeżeli emeryt (rencista) nie dokona wpłaty, o której mowa w ust. 1 w określonym terminie, organ rentowy dochodzi zwrotu świadczeń na zasadach określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin albo w przepisach odrębnych (§ 9 ust. 2 ww. rozporządzenia).

Z przepisu tego wynika, że w przypadku, gdy łączna kwota dochodu emeryta lub rencisty przewyższyła w danym roku kalendarzowym kwotę graniczną dochodu o kwotę niższą niż kwota nienależnie pobranych świadczeń możliwe są dwie sytuacje:

- albo emeryt (rencista) dokona zwrotu nienależnie pobranych świadczeń,

- albo zwolni się od obowiązku zwrotu kwoty nienależnie pobranych świadczeń, jeśli przekaże na FUS kwotę równą kwocie przekroczenia, pomniejszonej o kwotę pobranej zaliczki na podatek dochodowy.

Oznacza to, że wpłata na FUS, kwoty równej kwocie przekroczenia, pomniejszonej o kwotę pobranej zaliczki na podatek dochodowy nie stanowi składki na ubezpieczenia społeczne. Emeryt (rencista) dokonuje wpłaty na FUS w celu zwolnienia się z obowiązku zwrotu nienależnie pobranych świadczeń, a nie z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne.Wobec tego kwota wpłaty na FUS nie podlega odliczeniu od podstawy opodatkowania na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 2 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Kwota wpłaty na FUS nie podlega również odliczeniu od podstawy opodatkowania na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż kwota ta nie jest wpłacana tytułem zwrotu nienależnie pobranych świadczeń, lecz tytułem zwolnienia się z obowiązku zwrotu nienależnie pobranych świadczeń. Ponadto należy zwrócić uwagę, że kwota wpłaty na FUS jest równa kwocie przekroczenia, pomniejszonej o kwotę pobranej zaliczki na podatek dochodowy. Oznacza to, że emeryt (rencista) wpłaca na FUS kwotę już pomniejszoną o podatek dochodowy od osób fizycznych.