P O S T A N O W I E N I E

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Toruniu działając w trybie 14a § 1 i § 4 Ordynacja podatkowa (t. jedn. Dz. U z 2005 r. Nr 8, poz. 60), po rozpatrzeniu wniosku z dnia 31 stycznia 2005 roku znak: Ldz. 01-64/KPN w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w związku z wątpliwościami interpretacyjnymi powstającymi na tle sprawowania funkcji tymczasowego nadzorcy sądowego tj. funkcji określonej przepisami ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze

postanawia

ocenić stanowisko Strony wyrażone w przedmiotowym wniosku jako nieprawidłowe.

U Z A S A D N I E N I E

W złożonym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny w sprawie.

Wykonuje Pan funkcje określone przepisami Prawa upadłościowego i naprawczego. Wątpliwości Pana budzi kwestia opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności tymczasowego nadzorcy sądowego.

W złożonym piśmie wyraża Pan pogląd, iż tymczasowego nadzorcę sądowego łączą z sądem więzi tworzące stosunek prawny co do warunków wykonywania czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego. Odpowiedzialność ta obejmuje zarówno odpowiedzialność wobec zleceniobiorcy (tymczasowego nadzorcy sądowego) z tytułu wypłaty wynagrodzenia, jak i odpowiedzialność za jego czynności procesowe, bowiem w tym zakresie tymczasowy nadzorca sądowy nie dysponuje samodzielnym instrumentem władczym – tak jak organy wykonawcze postępowania upadłościowego (syndyk, zarządca i nadzorca sądowy).

Pana zdaniem powyższe okoliczności wskazują na występowanie między sądem, a tymczasowym nadzorcą sądowym stosunku prawnego, o którym mowa w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług, a tym samym tymczasowy nadzorca sądowy nie jest podatnikiem VAT.

Stanowisko organu podatkowego w powyższej sprawie przedstawia się następująco:

Przepis art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zmianami) wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności, z których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2 - 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 roku Nr 14, poz. 176 ze zm.), o ile jednak wykonujący te czynności są związani ze zlecającym ich wykonanie prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny co do warunków ich wykonania, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego za ich wykonanie.

Zgodnie z przepisem art. 13 pkt 6 cytowanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów zlecił wykonanie określonych czynności.

Zasady powoływania syndyka, zarządcy oraz nadzorcy sądowego określa ustawa z dnia 28 lutego 2003 roku Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. Nr 60, poz. 535 ze zmianami). Z przepisów tych wynika, iż powoływani są oni przez sąd do wykonywania czynności w ramach postępowań upadłościowych.

Na podstawie art. 38 ust. 2 prawa upadłościowego do tymczasowego nadzorcy sądowego stosuje się przepisy określone m.in. w art. 162 tej ustawy. Zgodnie zaś z art. 162 ust. 1 tej ustawy syndyk, nadzorca sądowy i zarządca ma prawo do wynagrodzenia odpowiadającego wykonanej pracy. Skoro zatem konstrukcja powoływania tymczasowego nadzorcy sądowego odnosi się do wynagrodzenia odpowiadającego syndykowi, zarządcy i nadzorcy sądowemu te same zastosowanie przepisów prawa podatkowego będzie miało odniesienie do należności wypłacanych tymczasowemu nadzorcy sądowemu.

Należności wypłacane tymczasowemu nadzorcy sądowemu stanowią zatem przychód z działalności wykonywanej osobiście w rozumieniu cyt. przepisu art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy jednak zwrócić uwagę, iż przepis art. 15 ust. 3 pkt 3 cyt. ustawy o podatku od towarów i usług przewiduje niezbędny warunek aby czynności osoby fizycznej nie były uznawane za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 1 tej ustawy, a mianowicie związanie wykonującego czynność ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności.

Niewątpliwie zatem przepis art. 15 ust. 3 pkt 3 nawiązuje do konstrukcji cywilnoprawnych umów, tj. umowy zlecenia i umów o podobnym charakterze. W konstrukcji powoływania przez sąd tymczasowego nadzorcy sądowego, nawet przy przyjęciu, że sąd jest zlecającym wykonanie czynności i nie jest możliwe nawiązanie stosunku prawnego, którego elementem jest odpowiedzialność zlecającego wykonanie tych czynności (w tym przypadku odpowiedzialność sądu). Konstrukcja powoływania tymczasowego nadzorcy sądowego, stanowi nie zlecenie wykonania czynności, lecz nakaz wykonania takich czynności. Odpowiedzialność za wykonanie czynności spoczywa na powołanych osobach, a nie na sądzie.

Zdaniem tutejszego Organu, nie może Pan zatem korzystać ze zwolnienia na podstawie przepisu art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług, w związku z art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż w stosunku prawnym łączącym sąd z wyznaczonym do wykonania określonych czynności tymczasowego nadzorcy sądowego nie występują przesłanki wymienione w przepisie art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług, pozwalające na wyłączenie z kręgu podatników VAT. Ustawa Prawo upadłościowe i naprawcze nakreśla odpowiedzialność za podejmowane działania zarówno wobec sądu jak też wobec wierzycieli. Sąd powierzając danej osobie wypełnienie określonych ustawowo zadań nie określa w ścisły sposób warunków wykonywania pracy np. co do miejsca i czasu jej wykonywania. Otrzymywane wynagrodzenie ostateczne jest uzależnione od uzyskanych efektów podejmowanych działań.

W świetle powyższego uznać należy, że każdy z podmiotów (syndyk, nadzorca, zarządca a także tymczasowy nadzorca sądowy) wykonując czynności, do których zostali powołani, wykonuje szeroko pojętą działalność usługodawcy, zaliczaną do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 cyt. ustawy o podatku od towarów i usług, a zatem w tej części jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 cyt. ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatne świadczenie usług, przez które stosownie do art. 8 ust. 1 pkt 3 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również świadczenie zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

A zatem tymczasowy nadzorca sądowy, będąc podatnikiem podatku od towarów i usług, wykonując samodzielnie, za wynagrodzeniem z nakazu przepisów Prawa upadłościowego oraz sądu czynności, do których został powołany świadczy usługi, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy o podatku od towarów i usług podlegające opodatkowaniu.

Niniejsze postanowienie wydano w oparciu o stan faktyczny przedstawiony w piśmie z dnia 31 stycznia 2005 roku i przepisy prawa obowiązujące w dniu jego datowania.

Stosownie do treści art. 14b § 1 ustawy – Ordynacja podatkowa interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika, płatnika, inkasenta.

Zgodnie z art. 14b § 2 Ordynacji podatkowej interpretacja, o której mowa w art. 14a § 1, jest wiążąca dla organów podatkowych i organów kontroli skarbowej właściwych dla wnioskodawcy i może zostać zmieniona lub uchylona wyłącznie w drodze decyzji, w trybie określonym w art. 14b § 5 tej ustawy.

Na podstawie art. 14a § 4 i art. 236 § 2 pkt 1 Ordynacji podatkowej na niniejsze postanowienie służy zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy za pośrednictwem Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Toruniu w terminie siedmiu dni od daty doręczenia postanowienia Stronie.