Dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie, działając na podstawie art. 14b § 5 pkt 2 ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), uchyla z urzędu postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie z dnia 31.05.2005 r. (znak: L.IUS.XVII/415/42/05) w sprawie udzielenia interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego.

Pismem z dnia 8.03.2005 r. (uzupełnionym pismem z dnia 29.03.2005 r.) pan Edward D. zwrócił się do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu ze stosowania przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie (art. 14a ordynacji podatkowej). Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, że żona podatnika jest osobą niepełnosprawną z orzeczoną I grupą inwalidztwa „z uwagi na stan narządów ruchu” z tego względu „korzysta dość często z zabiegów rehabilitacyjnych zalecanych przez lekarza”. Z uwagi na konieczność dojazdu pani Heleny D. na zabiegi lecznicze, małżonkowie zmuszeni są do wynajmowania prywatnego transportu. W wyjazdach na ww. zabiegi żonie towarzyszy podatnik. Pani D. otrzymuje rentę rolniczą w wysokości ok. 7.000 zł rocznie. W tym stanie faktycznym podatnik wnosi o udzielenie interpretacji dotyczącej możliwości odliczenia od dochodu uzyskanego przez podatnika za 2004 r. (i lata następne) wydatków na ww. dojazdy żony na zabiegi lecznicze, w ramach tzw. ulgi rehabilitacyjnej do wysokości 2.280 zł, ewentualnie o odpowiedź „czy z tego przywileju może skorzystać jedynie (...) żona”. Zdaniem wnioskodawcy może on dokonać odliczenia - od dochodu wydatków na ww. cele rehabilitacyjne, ponieważ żona pozostaje na jego utrzymaniu.

W dniu 31.05.2005 r. Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie wydał postanowienie znak: L.IUS.XVII/415/42/05, w którym stwierdził, że stanowisko przedstawione we wniosku pana Edwarda D. jest nieprawidłowe i „podatnik nie może skorzystać z odliczenia w kwocie 2.280 zł w związku z dojazdami żony na niezbędne zabiegi rehabilitacyjne wynajmowanym transportem, niebędącym własnością podatnika ani współmałżonki będącej osobą niepełnosprawną”. Jednocześnie w uzasadnieniu postanowienia wskazano, że w złożonym wniosku uzupełnionym pismem z dnia 29.03.2005 r. podatnik nie przedstawił w sposób wyczerpujący stanu faktycznego, w szczególności nie wskazał, jakie wydatki rehabilitacyjne zostają ponoszone w związku z zabiegami rehabilitacyjnymi.

Dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie, analizując wniosek Pana Edwarda D. oraz treść postanowienia Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie z dnia 31.05.2005 r. (znak: L.IUS.XVII/415/42/05), zważył, co następuje:

W myśl art. 14a § 1 ordynacji podatkowej stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta udziela pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. Stosownie natomiast do zapisu art. 14a § 2 tej ustawy składając wniosek, podatnik, płatnik lub inkasent jest obowiązany do wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego oraz własnego stanowiska w sprawie. Stan faktyczny powinien być przedstawiony we wniosku konkretnie i wyczerpująco. W sytuacji, kiedy poszczególne elementy stanu faktycznego wskazanego przez wnioskodawcę nie są odpowiednio przedstawione, wniosek nie spełnia wymogów, o których mowa w art. 14a § 2 ordynacji podatkowej. W konsekwencji organ podatkowy wzywa wnioskodawcę do uzupełnienia lub usunięcia braków podania w terminie 7 dni, pouczając jednocześnie o skutkach niedopełnienia tego warunku, stosownie do treści art. 14a § 5 ordynacji podatkowej.

Z akt sprawy wynika, że Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie, uznając, iż podatnik we wniosku z dnia 8.03.2005 r. nie przedstawił wyczerpująco stanu faktycznego, wezwał stronę (pismo z dnia 21.03.2005 r., znak: IUS.XVII/410/7/05) do jego sprecyzowania w zakresie „okresu, jakiego dotyczy sytuacja” oraz wskazanie własnego stanowiska w sprawie. Pan D. w odpowiedzi na tak sformułowane wezwanie stwierdził, że „sprawa dotyczy roku 2004 oraz lat przyszłych”, nadto poinformował, iż nie korzystał „do tej pory z możliwości odliczenia ulgi rehabilitacyjnej na żonę, która pozostaje na jego utrzymaniu, chociaż możliwość odliczenia (...) jest jak najbardziej zasadna”). Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie nie wezwał jednak podatnika do uzupełnienia wniosku poprzez wskazanie, jakie konkretne wydatki na cele rehabilitacyjne podatnik zamierza odliczyć od dochodu i postanowieniem z dnia 31.05.2005 r. (znak: IUS.XVII/415/42/05) wydał interpretację co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uznając stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe. W uzasadnieniu postanowienia Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie stwierdził jednak, że „w złożonym wniosku – pomimo uzupełnienia wniosku – podatnik nie przedstawia stanu faktycznego w sposób wyczerpujący (pełny), nie wskazuje również, jakie konkretne wydatki rehabilitacyjne zostają ponoszone w związku z zabiegami rehabilitacyjnymi w kwocie 2.280 zł w zeznaniu rocznym PIT –37 za 2004 r.” Zgodnie natomiast z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3, art. 28 - 30 oraz art. 30a – 30c tej ustawy, stanowi dochód ustalony zgodnie z przepisami ww. ustawy wskazanymi w tym artykule, po odliczeniu między innymi kwot wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne. Z kolei w świetle art. 26 ust. 7a ww. ustawy za wydatki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy, uważa się między innymi wydatki poniesione na:

• odpłatny, konieczny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne:

1. osoby niepełnosprawnej – karetką transportu sanitarnego,
2. osoby niepełnosprawnej, zaliczanej do I lub II grupy inwalidztwa - również innymi środkami transportu niż wymienione pod lit. a (art. 26 ust. 7a pkt 13 ww. ustawy),

• używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność (osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne – w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł (art. 26 ust. 7a pkt 14 ww. ustawy).

Wysokość wydatków na cele określone w art. 26 ust. 7a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie, z wyjątkiem wydatków, o których mowa w art. 26 ust. 7a pkt 7, 8 i 14 tej ustawy (art. 26 ust. 7c ww. ustawy), zaś warunkiem ich odliczenia jest, zgodnie z art. 26 ust 7d ww. ustawy posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

1. orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub
2. decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo
3. orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 r. życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.

Przepisy art. 26 ust. 7a - 7d i ust. 7g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stosuje się odpowiednio do podatników, na których utrzymaniu pozostają następujące osoby niepełnosprawne: współmałżonek, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięciowie i synowie- jeżeli w roku podatkowym dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekroczyły kwoty 9.120 zł (art. 26 ust. 7e ww. ustawy).

Jak wykazano wyżej, podatnik wnosi o udzielenie interpretacji dotyczącej możliwości odliczenia od dochodu za 2004 r. (i lata następne) wydatków na dojazdy żony na zabiegi lecznicze, w ramach tzw. ulgi rehabilitacyjnej do wysokości 2.280 zł, w sytuacji, gdy żona pana D. jest osobą niepełnosprawną z orzeczoną I grupą inwalidztwa i z tego względu „korzysta dość często z zabiegów rehabilitacyjnych zalecanych przez lekarza”. W celu dojazdu pani Heleny D. na zabiegi lecznicze małżonkowie korzystają z prywatnego transportu. W wyjazdach na ww. zabiegi żonie towarzyszy podatnik.

Z zaprezentowanego stanu prawnego wynika, że podatnicy, na utrzymaniu których pozostają osoby niepełnosprawne, w związku z ich przejazdami na zabiegi lecznicze mogą odliczać od dochodu wydatki z różnych tytułów, po spełnieniu wskazanych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych warunków, przy czym w różny sposób ustala się i dokumentuje ich wartość. I tak: wartość wydatków wymienionych w art. 26 ust. 7a pkt 14 ww. ustawy ustala się ryczałtowo, do wysokości określonej ww. przepisami, natomiast kwotę wydatków, o których mowa w art. 26 ust. 7a pkt 13 na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie.

Wobec powyższego stwierdzić należy, że przed wydaniem przedmiotowej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie powinien ustalić w sposób wyczerpujący stan faktyczny, a przede wszystkim uzyskać od podatnika informację jednoznaczną, którego z ww. wydatków dotyczy jego wniosek i czy podatnik spełnia warunki zawarte w art. 26 ust. 7a - 7f ustawy do dokonania odliczenia, a ponadto poznać stanowisko podatnika w tej kwestii.

Zaprezentowane braki w ustaleniu stanu faktycznego w przedmiotowej sprawie skutkują uchyleniem postanowienia Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie z dnia 31.05.2005 r. (znak: IUS.XVII/415/42/05) w trybie art. 14b § 5 pkt 2 ordynacji podatkowej, zgodnie z którym organ odwoławczy w drodze decyzji uchyla z urzędu postanowienie, o którym mowa w art. 14a § 4 tej ustawy, jeżeli postanowienie rażąco narusza prawo. W przedmiotowej sprawie rażące naruszenie prawa sprowadza się do naruszenia norm proceduralnych – w szczególności zasady prawdy obiektywnej; wydanie postanowienia nastąpiło bowiem w oparciu o niewyczerpująco przedstawiony stan faktyczny.