Działając na podstawie art. 14b § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. -Ordynacja podatkowa (Dz.U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2004r., Dyrektor Izby Skarbowej w Opolu zmienia treść udzielonej przez Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu informacji z 15 listopada 2004 r., nr PP/443-246-1/04 o zakresie stosowania prawa podatkowego, udzielonej w odpowiedzi na wniosek Jednostki.

Podatnik przekazuje pracownikom towary i świadczy usługi (np. wycieczki krajowe) finansowane w całości lub częściowo ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, od zakupu których nie odlicza podatku od towarów i usług oraz dokonuje dofinansowania z ZFŚS do tzw. "wczasów pod gruszą". W związkuz tym Jednostka sformułowała pytanie, czy sfinansowanie lub dofinansowanie powyższych świadczeń z ZFŚS podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Urząd stoi na stanowisku, iż czynności te nie są opodatkowane. Kolejne pytanie dotyczy konieczności wystawiania pracownikom faktur VAT za prywatne rozmowy telefoniczne i odprowadzania podatku od towarów i usług pomimo, że Jednostka nie odlicza podatku z tego tytułu.

Po przeanalizowaniu stanu faktycznego Dyrektor Izby Skarbowej w Opolu stwierdza co następuje:

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004r. o podatku od towarówi usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Natomiast zgodnie z art. 7 ust. 2 przez dostawę towarów, o której mowaw powyższym przepisie, rozumie się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, w szczególności darowizny - jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.

Stosownie zaś do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. Z kolei art. 8 ust. 2 ustawy o VAT stanowi, że jako odpłatne świadczenie usług traktuje się nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników (...) i ich domowników, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami. Opodatkowaniu nie podlegają więc jedynie nieodpłatne świadczenia usług związane z prowadzonym przedsiębiorstwem lub świadczenia niezwiązane z prowadzonym przedsiębiorstwem, przy nabyciu których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego przy ich nabyciu. Przepis art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy stanowi natomiast, iż obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika towarów i usług, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogłyby być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, z wyjątkiem przypadków, gdy brak możliwości zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów pozostaje w bezpośrednim związku ze zwolnieniem od podatku dochodowego. Jednak wyłączenie to - w myśl art. 88 ust. 3 pkt 3 - nie dotyczy wydatków związanych z dostawą towarów oraz świadczeniem usług w przypadkach określonych w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, jeżeli czynności te zostały opodatkowane. W świetle powołanych przepisów, przekazanie pracownikowi towarów lub usług nie należy traktować jako czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT w części, w której zakup został sfinansowany ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, o ile podatnik nie dokonał odliczenia podatku naliczonego przy ich nabyciu. Natomiast świadczenie przez zakład pracy na rzecz pracowników częściowo odpłatnych usług obcych, zakupionych uprzednio u obcego kontrahenta, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w części, która opłacana jest przez pracownika. Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT podstawę opodatkowania stanowi obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem zaś jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota świadczenia z kolei obejmuje całość świadczenia od nabywcy. W opisanym przypadku podstawę opodatkowania stanowić będzie kwota świadczenia, jaką winien uiścić pracownik.

W związku z powyższym, nieodpłatne przekazanie przez Jednostkę (lub sfinansowane z ZFŚS) na potrzeby osobiste pracowników towarów lub usług nie związanych z prowadzoną działalnością, przy nabyciu których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku, nie stanowi czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Jeżeli zaś podatnik odliczył podatek naliczony przy nabyciu tych towarów i usług, to w takiej sytuacji czynność ta będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług. Natomiast w sytuacji, gdy przedmiotowe przekazanie jest częściowo odpłatne, czynność ta podlega opodatkowaniu do wysokości świadczenia wnoszonego przez pracownika.

W odniesieniu natomiast do dokonywanego dofinansowania ze środków ZFŚS "wczasów pod gruszą" należy stwierdzić, iż przekazanie pracownikom pieniędzy nie stanowi ani dostawy towarów, ani też świadczenia usług, zatem nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnośnie zaś fakturowania prywatnych rozmów telefonicznych, Dyrektor Izby Skarbowej informuje, że zgodnie z art. 106 ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnicy tego podatku nie mają obowiązku wystawiania faktur VAT osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy ci są obowiązani do wystawienia faktury. Natomiast obowiązek wystawiania faktur wewnętrznych wynika z art. 106 ust. 7 powyższej ustawy. Za dany okres rozliczeniowy podatnik może więc wystawić jedną fakturę, dokumentującą: przekazanie towarów bez wynagrodzenia, nieodpłatne świadczenie usług, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, dostawę towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca oraz import usług. Faktury wewnętrzne wystawia się także dla udokumentowania zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłato podobnym charakterze.

Z przytoczonych przepisów wynika zatem, iż Jednostka ma obowiązek wystawiania faktury VAT jedynie na indywidualne żądanie każdego pracownika. Nie ma natomiast możliwości wystawiania na koniec każdego miesiąca jednej zbiorczej faktury wewnętrznej, uwzględniającej wszystkie wpłaty pracowników za prywatne rozmowy telefoniczne. Obrót osiągnięty z tytułu przedmiotowych usług powinien być więc traktowany jako obrót bezrachunkowy i ewidencjonowany w dokumentacji podatkowo - księgowej na podstawie wystawianych przez Jednostkę dowodów wpłaty.

Powyższej informacji udzielono w oparciu o stan faktyczny przedstawionyw zapytaniu oraz obowiązujące w tym okresie przepisy prawa podatkowego.