Wojewódzkie Centrum Ortopedii i Rehabilitacji Narządu Ruchu w Ł... w dniu 3 czerwca 2005r. złożyło pismo z dnia 3 czerwca br., znak WCOiRNR/DN/I/279/05 o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w jego indywidualnej sprawie w trybie art. 14a § 1 Ordynacji podatkowej. Według oceny formalnej wniosek zawierał braki w postaci niepełnego przedstawienia stanu faktycznego sprawy w zakresie pytania II i braku własnego jednoznacznego stanowiska w przedstawionych sprawach. Wobec tego, pismem z dnia 8 czerwca 2005r., znak IUSBII-420/88/05 wezwano Centrum do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni. Po uzupełnieniu wniosku pismem z dnia 17 czerwca br., znak WCOiRNR/DN/I/307/05, stan faktyczny sprawy w zakresie pytania I przedstawia się następująco.

W 2000r. pacjentowi wykonano operację polegającą na umieszczeniu endoprotezy stawu biodrowego. W przebiegu pooperacyjnym doszło do powikłań zapalnych. W 2001r. pacjent skierował do Sądu Okręgowego w Ł... pozew o zadośćuczynienie, odszkodowanie oraz rentę wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa. Sąd Apelacyjny w wyniku apelacji w dniu 29 kwietnia 2005r. podtrzymał zarzuty przeciwko Centrum, zasądzając kwotę zadośćuczynienia w wysokości 70.000,00 zł, odszkodowanie w wysokości 2.939,00 zł, rentę płatną co miesiąc w kwocie 1.500,00 zł oraz odsetki ustawowe od wszystkich tytułów.

Odpowiadając na pytanie Centrum w zakresie niezaliczenia wyżej wymienionych wydatków do kosztów uzyskania przychodów w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego Łódź-Bałuty, działając na podstawie przepisów art. 14 a § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa informuje, że stanowisko Szpitala w części niezaliczenia zadośćuczynienia, odszkodowania, renty i należnych odsetek ustawowych do kosztów uzyskania przychodów jest zgodne z przepisami ustawy podatkowej. Zgodnie bowiem z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Aby zatem dany wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów , pomiędzy jego poniesieniem a uzyskaniem przychodu musi zachodzić określony związek przyczynowo-skutkowy. Jednocześnie wydatek taki nie może być wyłączony z kosztów podatkowych w oparciu o przepis art. 16 ust. 1 wymienionej ustawy.

Art. 16 ust. 1 ustawy wyłącza z kosztów uzyskania przychodów tylko określone rodzaje odszkodowań i kar umownych, a mianowicie kary i odszkodowania wyraźnie w tym przepisie wymienione. Nie wymienia on odszkodowań, kar umownych, zadośćuczynienia, rent wraz z należnymi odsetkami ustawowymi należnych pacjentowi na mocy wyroku sądowego wydanego wskutek powództwa na drodze przepisów kodeksu cywilnego, czyli obowiązek ich zapłaty jest następstwem naruszenia przepisów prawa lub zasad współżycia społecznego.

Tak więc w przypadku Centrum nie można uznać, że wymienione rodzaje kosztów zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów.Nieuznanie wymienionych wydatków za koszty uzyskania przychodów wpływa na zwiększenie wysokości dochodu podatkowego, który w przypadku takiej Jednostki, jaką jest Centrum, może być wolny od podatku na mocy art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, pod warunkiem przeznaczenia dochodu na określone cele, jakimi w przypadku Szpitala jest ochrona zdrowia i niewydatkowanie ich na inne cele niż wymienione w przepisie, o czym stanowi przepis art. 17 ust. 1a ustawy.

Odpowiadając na pytanie Centrum w zakresie możliwości zwolnienia od podatku dochodu powstałego wskutek niezaliczenia do kosztów uzyskania przychodów zasądzonego odszkodowania, zadośćuczynienia, renty wraz z należnymi odsetkami ustawowymi Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego Łódź-Bałuty, działając na podstawie przepisów art. 14 a § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa informuje, że stanowisko Szpitala w tym zakresie jest niezgodne z przepisami ustawy podatkowej.Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wolne od podatku są dochody podatników, z zastrzeżeniem ust. 1c, których celem statutowym jest m.in. działalność ochrony zdrowia - w części przeznaczonej na te cele. Jednak zwolnienie to na mocy art. 17 ust. 1a nie dotyczy dochodów, bez względu na czas ich osiąnięcia, wydatkowanych na inne cele niż wymienione w przepisach.W przypadku opisanym przez Centrum dochód w części będącej równowartością wymienionych wydatków jest skutkiem ubocznym nienależycie wykonanego celu statutowego, jakim jest dla Szpitala ochrona zdrowia. W tym stanie faktycznym jest to to wyrównanie pacjentowi szkód wyrządzonych przez Centrum w zakresie wykonywanych usług medycznych. Celem statutowym Centrum nie jest zaś wyrównywanie szkód, bowiem taki cel statutowy może posiadać zakład ubezpieczeniowy, a nie publiczny zakład opieki zdrowotnej, jakim jest Szpital.

Powoływany przepis art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy reguluje sytuacje, kiedy dochód podatnika jest przeznaczony na działalność poświęconą ochronie zdrowia, a w tym pojęciu nie mieści się wyrównywanie szkód wyrządzonych wskutek nieprawidłowego działania. W związku z tym należy uznać, że zarówno odszkodowanie, jak i zadośćuczynienie, renta i należne odsetki ustawowe są roszczeniem odszkodowawczym i nie są przenaczone (wydatkowane) na cel statutowy, jakim jest ochrona zdrowia. Powyższa interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Centrum i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia, tj. od 1 stycznia 2005r. do końca maja 2005r.