Stan faktyczny:

Dyrektor izby celnej, jako organ właściwy w sprawach likwidacji ruchomości, przyjętych na własność Skarbu Państwa na podstawie rozstrzygnięć wydanych w postępowaniu w sprawach celnych, w sprawach o przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe oraz w postępowaniu dotyczącym likwidacji niepodjętych depozytów i nieodebranych rzeczy, a znajdujących się w dyspozycji organów celnych oraz tych, które zostały przejęte na własność Skarbu Państwa w drodze nieodpłatnego przekazania lub zrzeczenia się w przypadkach przewidzianych w przepisach prawa celnego, w wypadkach, gdy znajdują się w dyspozycji organów celnych i podlegają likwidacji – dokonuje likwidacji ruchomości na podstawie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Likwidacja dokonywana jest poprzez sprzedaż, nieodpłatne przekazanie lub poprzez zniszczenie.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Zgodnie z postanowieniami art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r., Nr 54, poz. 535), podatnikami podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel i rezultat tej działalności.

Działalność gospodarcza, w myśl przepisu art. 15 ust. 2 cyt. ustawy o VAT, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do przepisu art. 15 ust 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy, w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa dla realizacji, których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Wyłączenie ze statusu podatnika nie ma zastosowania, gdy organ władzy publicznej lub urząd obsługujący ten organ wykonuje jakiekolwiek czynności, w tym objęte na podstawie przepisów prawa jego urzędowymi kompetencjami, na podstawie umów cywilnoprawnych. Tym samym organy władzy publicznej oraz obsługujące je urzędy na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą zarówno jako:

• podmioty niebędące podatnikami VAT, gdy realizują zadania o charakterze publicznoprawnym nałożone na nie przepisami prawa,
• podatnicy VAT, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Dyrektor izby celnej, jako organ niezespolonej administracji rządowej jest jednym z organów władzy publicznej, a zatem w zakresie, w jakim wykonuje czynności dla realizacji których został – właściwymi przepisami – powołany, nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług w myśl cyt. przepisu art. 15 ust. 6 ustawy o VAT.

Powyższe wyłączenie z opodatkowania podatkiem od towarów i usług nie obejmuje jednak innych czynności, które są realizowane przez ten organ na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jednocześnie należy zwrócić uwagę na przepis art. 18 ustawy o VAT, zgodnie z którym, organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jednolity: Dz. U. z 2002 r., Nr 110, poz. 968, ze zm.), wykonując czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od towarów i usług od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Zgodnie z przepisem art. 1a pkt 7 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, ilekroć w ustawie jest mowa o organie egzekucyjnym - rozumie się przez to organ uprawniony do stosowania w całości lub w części określonych w ustawie środków służących doprowadzeniu do wykonania przez zobowiązanych ich obowiązków o charakterze pieniężnym lub obowiązków o charakterze niepieniężnym oraz zabezpieczania wykonania tych obowiązków.

W związku z powyższym, organ celny w przypadkach prawem wskazanych, w zakresie dokonywanej w tym trybie dostawy towarów, będących własnością dłużnika – jest płatnikiem podatku od towarów i usług. Natomiast w zakresie dostawy towarów, których przepadek orzeczono na rzecz Skarbu Państwa - powołany wyżej art. 18 ustawy o VAT nie będzie miał zastosowania.