Zgodnie z art. 66 § 1 pkt 1 oraz § 2 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa szczególnym przypadkiem wygaśnięcia zobowiązania podatkowego jest przeniesienie własności rzeczy lub praw majątkowych na rzecz Skarbu Państwa w zamian za zaległości podatkowe z tytułu podatków stanowiących dochody budżetu państwa.

W niniejszej sprawie należy wyjść od tego, że osoby trzecie nie są podmiotem pierwotnego stosunku zobowiązaniowego. Odpowiadają one nie za własny, lecz za cudzy dług. Ich odpowiedzialność ma charakter odpowiedzialności solidarnej. Odpowiedzialność rodzi się tylko poprzez wydanie przez organ podatkowy decyzji o ich odpowiedzialności. Zatem ich sytuację podatkową determinuje nie ich działanie, lecz przede wszystkim wspólność majątkowa podatnika i osoby trzeciej. Powyższe należy odnieść do tego, kiedy dana osoba fizyczna, bo taka występuje w niniejszej sprawie, staje się podatnikiem podatku od towarów i usług. Zgodnie z zapisem art. Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr poz.) podatnikami ww. podatku są osoby fizyczne:

- mające siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli wykonują we własnym imieniu i na własny rachunek czynności będące przedmiotem opodatkowania, o których mowa w art. 2 ustawy o VAT, w okolicznościach wskazujących na zamiar ich wykonywania w sposób częstotliwy, nawet jeżeli zostały wykonane jednorazowo, a także wówczas, gdy czynności te polegają na jednorazowej sprzedaży rzeczy w tym celu nabytej, lub
- wykonujące czynności maklerskie, czynności wynikające z zarządzania funduszami powierniczymi, czynności wynikające z umów: agencyjnej, zlecenia, pośrednictwa, komisu i innych usług o podobnym charakterze, o których mowa w art. 16, lub
- na których ciąży obowiązek uiszczenia cła, również w przypadku, gdy na podstawie odrębnych przepisów importowany towar jest zwolniony od cła albo cło na towar zostało zawieszone w części lub w całości, albo zastosowano preferencyjną, obniżoną lub zerową stawkę celną, lub
- uprawnione do korzystania z procedury celnej obejmującej uszlachetnianie czynne, odprawę czasową, przetwarzanie pod kontrolą celną, w tym również osoby, na które, zgodnie z odrębnymi przepisami, zostały przeniesione prawa i obowiązki związane z tymi procedurami, lub
- mające siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu za granicą, jeżeli wykonują czynności podlegające opodatkowaniu, o których mowa w art. 2 ustawy osobiście lub przez osobę upoważnioną albo przy pomocy pracowników bądź przy wykorzystaniu zakładu lub urządzenia służącego działalności produkcyjnej, handlowej lub usługowej, lub
- będące usługobiorcami usług pochodzących z importu.

Zatem uznać należy, że Podatniczka, występująca jako osoba trzecia, nie spełniła kryteriów pozwalających uznać ją przy wykonywaniu przeniesienia własności nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa za podatnika podatku VAT. Istotnym jest to, że - jak wskazano wyżej - aby zostać podatnikiem podatku VAT należy czynności będące przedmiotem opodatkowania, o których mowa w art. 2 ustawy o podatku od towarów i usług wykonywać we własnym imieniu i na własny rachunek w okolicznościach wskazujących na zamiar ich wykonywania w sposób częstotliwy. Tymczasem w przedmiotowej sprawie przekazując jako osoba trzecia nieruchomość w zamian za długi będące jej zobowiązaniem jako osoby trzeciej nie dokonała czynności w rozumieniu cytowanego wyżej przepisu. Czynność ta nie była wykonywana we własnym imieniu i na własny rachunek - na marginesie należy podnieść, że nieruchomość nie została wprowadzona do ewidencji środków trwałych, nie była amortyzowana, nie stanowiła składnika majątku trwałego jej działalności. Podatniczka nie dokonała odliczenia podatku od towarów i usług z tytułu jej nabycia.

W związku z powyższym za prawidłowe uznać należy stanowisko Podatniczki, że przeniesienie prawa własności do przedmiotowej nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa nie będzie skutkowało obowiązkiem naliczenia podatku należnego VAT.