Naczelnik Urzędu Skarbowego w Oświęcimiu, działając na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), w odpowiedzi na pismo z dnia 27 sierpnia 2004 r. (wpływ 1.09.br.) w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności wykonywanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na podstawie umowy zlecenia zawartej z pracodawcą – uprzejmie wyjaśnia:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535) podatnikami podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel i rezultat takiej działalności. Samodzielnie wykonywaną działalność gospodarczą jest, w myśl przepisu art. 15 ust. 2 w/w ustawy, wszelka działalność producentów, handlowców lub usługodawców, tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy dana czynność została wykonana jednorazowo, w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

Przepis art. 15 ust. 3 pkt 2 wyłączył z zakresu pojęcia „działalności gospodarczej”, a w konsekwencji również opodatkowania, czynności wykonywane przez osobę fizyczną na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dot. umowy zlecenia albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.

Jeżeli zatem osoba fizyczna zatrudniona u danego pracodawcy w ramach stosunku pracy świadczy na jego rzecz usługi na podstawie odrębnej umowy zlecenia lub o dzieło, bądź innej umowy do której stosuje się przepisy dot. umowy o dzieło lub umowy zlecenia, wówczas świadczenie tych usług nie jest objęte regulacjami ustawy, a zatem nie podlega opodatkowaniu.

Jednakże Naczelnik Urzędu Skarbowego w Oświęcimiu zauważa, iż taka sytuacja nie ma miejsca, gdy usługi wykonywane są przez zarejestrowany dla potrzeb podatku od towarów i usług podmiot prowadzący niezależnie od zatrudnienia samodzielną działalność gospodarczą. Usługi świadczone w ramach tej działalności podlegają opodatkowaniu, również wówczas gdy są wykonywane dla pracodawcy, zaś po stronie podatnika powstaje obowiązek dokumentowania dokonanych transakcji, zgodnie z art. 106 w/w ustawy, tzn. obowiązek wystawiania faktur oraz obowiązek wynikający z art. 99 ust. 1 – składania deklaracji podatkowych.

W odniesieniu do opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności polegających na sprzedaży praw autorskich oraz licencji do praw autorskich, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Oświęcimiu stwierdza, co następuje:

W art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług zapisano, że za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2 - 8 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonujących zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności.

Jeżeli zatem osiągane przez podmioty wymienione w piśmie przychody mieszczą się w katalogu przychodów wymienionych w art. 13 ust. 2 - 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz z tytułu wykonania tych czynności zleceniobiorca jest związany ze zlecającym ich wykonanie prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności, to czynności te nie podlegają podatkowi od towarów i usług.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Oświęcimiu pragnie zauważyć, iż przychody uzyskiwane przez twórców z tytułu korzystania z praw autorskich mogą być kwalifikowane do przychodów z praw majątkowych, o których mowa w art. 18 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.). Zatem nie będzie miało w tej sytuacji zastosowanie wyłączenie określone w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług.

Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W świetle art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy – przez usługi, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 powołanej ustawy, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej – zatem również utworów będących przedmiotem prawa autorskiego.

Natomiast w myśl art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług – zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. W poz. 11 tego załącznika wymieniono usługi związane z kulturą, w tym również usługi twórców i artystów wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzane w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania, usługi związane z rekreacją i sportem – z wyłączeniem:
1) usług związanych z taśmami wideo oraz z wszelkimi filmami reklamowymi i promocyjnymi,
2) usług związanych z wyświetlaniem filmów i taśm wideo, wyświetlaniem filmów na innych nośnikach oraz filmów reklamowych i promocyjnych,
3) usług w zakresie działalności stadionów i innych obiektów sportowych (PKWiU 92.61),
4) wstępu na spektakle, koncerty, przedstawienia i imprezy w zakresie twórczości i wykonawstwa artystycznego i literackiego (PKWiU 92.31.2), związane z funkcjonowaniem obiektów kulturalnych (PKWiU 92.32.10), świadczone przez wesołe miasteczka, parki rozrywki (PKWiU 92.33, 02.34.11) oraz wstępu na imprezy sportowe,
5) wstępu oraz wypożyczenia wydawnictw (PKWiU 22.11, 22.12, 22.13) w zakresie usług świadczonych przez biblioteki, archiwa, muzea i innych usług związanych z kulturą (PKWiU 92.5),
6) działalności agencji informacyjnych,
7) usług wydawniczych,
8) usług radia i telewizji (PKWiU 92.2) z zastrzeżeniem poz. 12.

Zatem usługi twórców i artystów wykonawców mających związek z kulturą (kluczowe znaczenie ma PKWiU ex 92) w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 904 ze zm.) wynagradzane w formie honorarium za przekazanie lub udzielanie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania podlegają zwolnieniu od podatku.