Miasto X oraz Urząd Miejski w X posiadają odrębne numery identyfikacji podatkowej. Zarejestrowanym podatnikiem czynnym podatku od towarów i usług jest Miasto X, natomiast Urząd Miejski w X nie figuruje w rejestrze podatników podatku od towarów i usług tutejszego organu podatkowego.

Czy podatnikami podatku VAT zgodnie z art. 15 ust. 1 i ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535 z 2004r. ze zm.) są odrębnie:Miasto – jako osoba prawna,Urząd Miasta jako jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawneji czy w związku z tym powinny być stosowane dla celów podatku VAT odrębne numery NIP, prowadzony odrębny rejestr (ewidencja) i składane odrębne rozliczenie deklaracyjne? Czy w przypadku zarejestrowania Miasta – jako podatnika VAT, w związku z wykonywaniem czynności opodatkowanych, w rejestrze sprzedaży VAT Miasta powinny być ujmowane także czynności wykonywane przez Urząd Miasta, który nie jest zarejestrowany jako podatnik VAT – korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług?Czy w związku z tym powinno być wystawione jedno rozliczenie deklaracyjne i stosowany jednakowy NIP?

Status Miasta X jako gminy miejskiej oraz Urzędu Miasta X, jako podatników podatku od towarów i usług i tym samym podmiotów zobligowanych do uzyskania Numeru Identyfikacji Podatkowej należy ocenić w oparciu o kryteria podmiotowo-przedmiotowe wynikające z art. 15 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535 z 2004r. ze zm.).Gmina (miasto) jako osoba prawna posiadająca siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wykonuje zadania publiczne służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej jako zadania własne lub nałożone na gminę (miasto) w drodze ustawy, wynikające z uzasadnionych potrzeb państwa jako zadania zlecone. Wszystkie zadania gmina (miasto) wykonuje we własnym imieniu, czyli wspólnoty samorządowej i na własną odpowiedzialność czyli własny rachunek.W myśl art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz.535) nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.Art. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) stanowi iż gmina posiada osobowość prawną, wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. W celu wykonania zadań zgodnie z art. 9 ww. ustawy może tworzyć jednostki organizacyjne, zawierać umowy z innymi podmiotami bądź bez ograniczeń prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej, wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie (o gospodarce komunalnej). Natomiast w przypadku wykonywania działalności podlegającej opodatkowaniu bezpośrednio przez samą gminę, a więc bez wyodrębnienia organizacyjnego w postaci zakładu budżetowego, jako osoba prawna obowiązana jest do uzyskania numeru NIP na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995r. o zasadach ewidencji identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. Nr 142, poz. 702 ze zm.), który stanowi, iż osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, które na podstawie odrębnych przepisów są podatnikami, podlegają obowiązkowi ewidencyjnemu oraz otrzymują numery identyfikacji podatkowej NIP. Gmina działa przez organy. Organami gminy, zgodnie z art. 11a ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym, są rada gminy i wójt (burmistrz, prezydent miasta) i zgodnie z art. 11a ust. 3 ilekroć w ustawie jest mowa o wójcie, należy przez to rozumieć także burmistrza oraz prezydenta miasta. Art 26 ust. 1 powołanej ustawy stanowi, że organem wykonawczym gminy jest wójt, który zgodnie z art. 31 kieruje bieżącymi sprawami gminy oraz reprezentuje ją na zewnątrz. W myśl art. 33 ust. 1 cytowane wyżej ustawy wójt wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy. Urząd gminy (miasta) jest zatem aparatem pomocniczym organu wykonawczego, który nie posiada podmiotowości prawnej. Z art. 2 ust. 2 ww ustawy o samorządzie gminnym wynika, że wyłącznie gmina ma osobowość prawną. Powyższe oznacza, że podatnikiem podatku od towarów i usług w stosunku do całej działalności może być wyłącznie gmina, w żadnym zaś przypadku urząd gminy. Powyższe stanowisko organu podatkowego potwierdza pismo Ministerstwa Finansów nr OS5-065/140/2004 z dnia 29-06-2004 zgodnie z którym w zakresie podatku VAT podatnikiem jest co do zasady jest gmina (miasto), natomiast zgłoszenia rejestracyjnego dla celów opodatkowania podatkiem VAT oraz zgłoszenia identyfikacyjnego NIP dokonuje w jej imieniu urząd gminy (miasta). Wszelkie dokumenty wymagające oznaczenia NIP, sporządzane są i wystawiane przez urząd z tytułu czynności przypisanych prawnie gminom (miastom), powinny być sygnowane NIP, o którego nadanie występuje urząd w imieniu gminy (miasta). W konsekwencji należy uznać, że w omawianym zakresie (wykonywanie czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług) powinien być podawany NIP tej osoby prawnej, w której imieniu wykonywane są czynności opodatkowane VAT. Ministerstwo Finansów w pismie znak OS5-065-171-MG/2633/05 z dnia 18 maja 2005r. wypowiedziało się, że nadanie NIP podmiotowi jest sprawą wtórną, gdyż poprzedzić je musi ustalenie, czy podmiot jest podatnikiem lub płatnikiem. W zakresie podatku od towarów i usług, jeśli chodzi o podmiotowość podatkową urzędów gmin (miast), gmina (miasto) i urząd gminy (miasta) powinny stosować jednakowe oznaczenie NIP, a w związku z ich działaniami (czynnościami) powinno być wystawiane jedno rozliczenie deklaracyjne. Należy bowiem zauważyć, że samorządowe osoby prawne nie mają własnych struktur organizacyjnych, zaś nałożone na nie zadania wykonują za pośrednictwem urzędu. Urząd ten nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej, dotyczącej rozliczeń podatku od towarów i usług dla samorządowych osób prawnych oraz dla ich urzędów, obsługujących od strony techniczno-organizacyjnej te osoby prawne. Potwierdzają to przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2001r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości i planów kont dla budżetu państwa, budżetu jednostek samorządu terytorialnego, oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz. U. nr 153, poz. 1752). Natomiast inne niż urzędy gminne jednostki organizacyjne, działające w formie np. zakładów budżetowych, jednostek budżetowych i gospodarstw pomocniczych, powinny dla celów rozliczeń z tytułu podatku VAT rejestrować się jako odrębne podmioty tego podatku i posiadać odrębne oznaczenie (numery) NIP.Reasumując:Miasto X oraz Urząd Miasta X nie mogą być odrębnymi podatnikami podatku od towarów i usług. Dlatego też dla celów tego podatku powinny stosować jedno oznaczenie NIP, nadane Miastu, prowadzić jedną ewidencję dla celów podatku od towarów i usług oraz sporządzać jedno rozliczenie deklaracyjne, zawierające również czynności wykonywane przez Urząd Miasta. Z uwagi na fakt, że urząd nie może być odrębnym podatnikiem podatku od towarów usług, nie może również, sam jako taki, korzystać ze zwolnienia o którym mowa w art. 113 ust.1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535 z 2004r. ze zm.)