U Z A S A D N I E N I E

Pismem z dnia 19 lipca 2005r. złożonym w dniu 22 lipca 2005r. uzupełnionym w dniu 2 sierpnia 2005r. Podatnik zwrócił się o udzielenie pisemnej interpretacji na zapytanie czy będzie płatnikiem podatku VAT, jeżeli jego przychód z tytułu czynności wykonanych w oparciu o umowę o dzieło przekroczy w roku bieżącym 10.000 euro.

Stan faktyczny przedstawiony we wniosku :

Podatnik jest osobą fizyczną na studiach doktoranckich, nie prowadzi działalności gospodarczej, nie jest płatnikiem podatku VAT, nie jest prawnie związany z żadną firmą. Zatrudniany jest w firmach na umowę o dzieło, posiada prawa autorskie. Każdorazowo na zlecone prace otrzymuje umowę z określonym wynagrodzeniem, zlecone prace wykonuje w siedzibie firmy zlecającej wykonanie. Zlecający ponosi odpowiedzialność za jego czynności wobec osób trzecich.

Wraz z wnioskiem Podatnik przedłożył dwie umowy o dzieło, pierwszą, zawartą z Zespołem Badawczo-Projektowym, polegającą na wykonaniu obliczeń statyczno-wytrzymałościowych do kładki, drugą, zawartą z Politechniką, na wykonanie opracowania szczegółowego programu Seminarium „Mosty wiszące i podwieszone” z podziałem na poszczególne sesje oraz przekazanie rezultatu dzieła w postaci gotowego pliku tekstowego ze szczegółowym programem. Przedmiot drugiej umowy jest chroniony prawem autorskim, które nabywa zamawiający.

Stanowisko podatnika :

Zdaniem Podatnika, zgodnie z art.15 ust.3 pkt 3 i 3a ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz.535 ze zm.) nie będzie płatnikiem podatku VAT ponieważ prace zlecane są w formie pisemnej z wyszczególnieniem wynagrodzenia, wykonywane są samodzielnie w siedzibie zlecającego, nie pozostaje w stosunku pracy ze zleceniodawcą oraz zlecający ponosi odpowiedzialność za wykonanie zleconych czynności wobec osób trzecich.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Nysie po przeanalizowaniu stanu faktycznego przedstawionego w piśmie wyjaśnia co następuje.

W rozumieniu art.15 ust.1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz.535 ze zm.) podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust.2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności.

Art.15 ust.2 powyższej ustawy zawiera definicję działalności gospodarczej, która obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jednocześnie w myśl art.15 ust.3 ustawy o VAT za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, nie uznaje się czynności:

1.z tytułu których przychody zostały wymienione w art.12 ust.1-6 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz.176 ze zm.);2.(uchylony)3.z tytułu których przychody zostały wymienione w art.13 pkt 2-9 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Z art.15 ust.3 pkt 3 ustawy wynika, że do samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej nie zalicza się czynności, z tytułu których przychody wymienione zostały w art.13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie tych czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności. Przepis ten, w swojej treści konstruuje warunki, których łączne wystąpienie pozwala na przyjęcie, że osoba świadcząca usługi na podstawie umów o dzieło, nie prowadzi samodzielnie działalności gospodarczej.

Pierwszym warunkiem jest, aby przychody z tytułu świadczenia tych czynności, mieściły się w katalogu zawartym w art.13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, która to norma określa zakres przedmiotowy zwrotu „przychody z działalności wykonywanej osobiście”. Zgodnie z jej treścią za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się m.in.:

- przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:

a)osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, b)właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora – jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością

- z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9 art.13 (tzw. kontrakty menedżerskie).

Po drugie, dla uznania, że działalność wykonywana osobiście nie jest samodzielnie wykonywaną działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, pomiędzy zlecającym wykonywanie czynności, a wykonującym czynności muszą istnieć więzy prawne tworzące pomiędzy tymi podmiotami stosunek prawny w zakresie:

warunków wykonania tych czynności,wynagrodzenia iodpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Ponadto, z mocą od 1 czerwca 2005r., w ramach art.15 cyt. ustawy o VAT, dodano ust.3a, stanowiący, iż przepis ust.3 pkt 3 stosuje się również do usług twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzanych w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw artystycznego wykonania albo ich wykonanie, w tym również wynagradzanych za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi.

Z cyt. przepisu wynika zatem – przy odpowiednim uwzględnieniu art.15 ust.3 pkt 3, że nie są podatnikami VAT twórca i artysta wykonawca w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, którzy są wynagradzani w formie honorariów, w tym również za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi, za:

1)przekazanie lub udzielenie licencji do prawa autorskich,2)przekazanie lub udzielenie licencji do praw artystycznego wykonania,3)wykonanie artystyczne utworu lub dzieła sztuki ludowej

- jeżeli pomiędzy podmiotem uzyskującym powyższe prawa (autorskie i artystycznego wykonania) lub zlecającego ich wykonanie a twórcą i artystą rozporządzającymi tymi prawami lub je wykonującymi istnieje stosunek prawny określający:

warunki wykonywania tych czynności,wynagrodzenie (honorarium) twórców i artystów i odpowiedzialność podmiotu uzyskującego te prawa lub zlecającego ich wykonanie wobec osób trzecich, co wskazuje jednocześnie, że to ten podmiot ponosi ryzyko działalności twórcy lub artysty, którego brak po stronie tego ostatniego wyłącza go z grona podatników VAT prowadzących samodzielną działalność gospodarczą.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego oraz przedłożonych umów wynika, że Podatnik jest związany ze zlecającym prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności co do warunków wykonania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Odnośnie pierwszych dwóch warunków, stwierdzić należy, że stosunek prawny o charakterze odpłatnym pomiędzy usługobiorcą a usługodawcą został określony w przedmiotowych umowach co do warunków wykonywania tych czynności oraz wynagrodzenia. Natomiast spełnienie ostatniego z warunków – „odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich” jednoznacznie nie wynika z treści umów. Przedłożone umowy zawierają jedynie klauzulę, iż w sprawach nieuregulowanych niniejszymi umowami będą miały zastosowanie odpowiednie przepisy Kodeksu cywilnego.

Zdaniem tut. Organu podatkowego, odpowiedzialność zlecającego za działania wykonawcy nie musi wynikać bezpośrednio z treści umowy, wystarczającym jest, że istota stosunku między stronami wskazuje na taką formę odpowiedzialności. W sytuacji gdy zleceniobiorca – w oparciu o umowę o dzieło – działa na zewnątrz w imieniu zleceniodawcy i na jego rachunek, oraz w ramach powierzonej mu czynności zleceniodawca przejmuje odpowiedzialność za jego działania (co wynika także pośrednio z art.429 Kodeksu cywilnego) – można uznać, że pozbawiony jest przymiotu samodzielności przy wykonywaniu swojej działalności w rozumieniu art.15 ust.3 pkt 3 ustawy o VAT. W ocenie tut. Organu podatkowego w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia właśnie z takim przypadkiem gdy zleceniodawca powierza zleceniobiorcy wykonanie czynności (usług), za które w stosunkach z innymi podmiotami sam bierze odpowiedzialność (na zewnątrz są to czynności zleceniodawcy tj. Zespołu Badawczo-Projektowego i Politechniki). Zleceniobiorca działa na rachunek zleceniodawcy i w jego imieniu, jego swoboda – z uwagi chociażby na ryzyko odpowiedzialności zleceniodawcy z art.429 Kodeksu cywilnego – jest ograniczona rygorami nałożonymi na niego przez podmiot zlecający, który reprezentuje.

W związku z powyższym, w sytuacji gdy czynności wykonywane przez zleceniobiorcę mieszczą się w granicach przychodu zgodnie z brzmieniem art.13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a jednocześnie spełnione zostaną kumulatywnie warunki, o których mowa powyżej, wówczas nie znajdzie zastosowania przepis zawarty w art.15 ust.1, co oznacza, iż zleceniobiorca w tym zakresie nie stanie się podatnikiem w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Oznacza to, że w takiej sytuacji nie będą miały zastosowania regulacje prawne wynikające z ustawy o podatku od towarów i usług, dotyczące przekroczenia kwoty obrotu w złotych odpowiadającej równowartości 10.000 euro.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że stanowisko Podatnika wyrażone w piśmie jest prawidłowe.
Jednocześnie tutejszy Organ podatkowy informuje, iż przedmiotowa interpretacja o zakresie stosowania prawa podatkowego ma zastosowanie wyłącznie w przedstawionym stanie faktycznym i w stanie prawnym obowiązującym na dzień zaistnienia omawianego zdarzenia.

Zgodnie z art.14 b § 1 i § 2 ustawy Ordynacja podatkowa niniejsza interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika. Jest natomiast wiążąca dla organu podatkowego i organu kontroli skarbowej właściwych dla podatnika i może zostać zmieniona albo uchylona wyłącznie w drodze decyzji, w trybie określonym w art.14 b § 5.

Na postanowienie niniejsze przysługuje stronie zgodnie z art.236 w związku z art.14a § 4 ustawy Ordynacja podatkowa zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej w Opolu za pośrednictwem Naczelnika Urzędu Skarbowego w Nysie w terminie 7 dni od dnia doręczenia niniejszego postanowienia.

W przypadku wniesienia zażalenia na postanowienie, należy dołączyć opłatę skarbową w znaczkach skarbowych na podanie i załączniki, zgodnie z art.1 ust.1 ustawy z dnia 9 września 2000r. o opłacie skarbowej (tekst jednolity Dz. U. z 2004r. Nr 253, poz.2532 ze zm.).