Starostwo jest podatnikiem podatku od towarów i usług w zakresie zadań powiatu nałożonych odrębnymi ustawami realizowanych przez tę jednostkę oraz umów cywilnoprawnych zawieranych w imieniu powiatu, z wyjątkiem tych, które są zawierane przez kierowników powiatowych jednostek organizacyjnych na podstawie upoważnienia Zarządu Powiatu (art. 48 ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 1998 r. Nr 91, poz. 578 ze zm.). Starostwo Powiatowe jest jedną z licznych jednostek organizacyjnych powiatu. Wszystkie mają status jednostek budżetowych. Podobnie jak inne jednostki organizacyjne (Zespół Szkół, Powiatowy Ośrodek Metodyczny i Kształcenia Ustawicznego) Starostwo Powiatowe jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Wykonuje podobne czynności podlegające opodatkowaniu (świadczenie usług na rzecz pracowników- prywatne rozmowy z aparatów służbowych, wynajem pomieszczeń oraz inne wynikające z odrębnych ustaw). Ma zatem prawo odliczenia zawartego podatku w kupowanych towarach i usługach służących sprzedaży opodatkowanej. Powiat to nie Starostwo Powiatowe, lecz wszystkie jednostki organizacyjne realizujące zadania powiatu, w tym Starostwo. Z art. 33 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 1998 r. Nr 91, poz. 578 ze zm.) wynika, że zadania powiatu realizowane są przy pomocy Starostwa Powiatowego oraz jednostek organizacyjnych powiatu. Starosta uprawniony jest między innymi do wydawania dowodów rejestracyjnych, pozwoleń czasowych i tablic rejestracyjnych pojazdów, pobierania opłat na podstawie art. 73, 75, ust. 2, art.93 ust.2, art. 97 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2003 r. Nr 58, poz. 515 ze zm.). Natomiast na podstawie art. 7 ust. 2, art. 18 ust. 1 pkt e, art. 22 a, ust. 4, art. 33 ust. 8, art. 40 i art. 41 ust. 2 ustawy o transporcie drogowym z 26 września 2001 r. (Dz. U. z 2001 r. Nr 204, poz. 2088 ) wydawane są i pobierane opłaty za licencje i zaświadczenia. Z § 24 regulaminu organizacyjnego Starostwa Powiatowego wynika, że zadania te bezpośrednio wykonuje Wydział Komunikacji Starostwa Powiatowego. Zatem faktury za te czynności (zwolnione na podstawie § 8 pkt. 13 rozporządzenia Ministra finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 97, poz. 970 ze zm.) wystawia Starostwo i wykazuje w deklaracji VAT. Podobnie jest z innymi zadaniami realizowanymi na mocy ustawy- Prawo budowlane czy też Prawo geodezyjne i kartograficzne-zadania, które na mocy tych ustaw wykonuje Starosta realizowane są przez Wydziały Starostwa Powiatowego. Wszystkie materiały, towary i usługi niezbędne do wykonywania tych zadań nabywane są przez Starostwo Powiatowe a nie przez Powiat. Sprzedaży ww. usług również dokonuje Starostwo Powiatowe, a nie Powiat. W świetle powyższego Starostwo ma wątpliwości, które czynności należałoby ująć w deklaracji składanej w imieniu Powiatu.

W związku z tym Starostwo zwróciło się z zapytaniem w jakim zakresie Powiat miałby być zgłoszony do rejestracji dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Zdaniem Starostwa, Powiat w obecnym stanie prawnym byłby podatnikiem podatku od towarów i usług wyłącznie w zakresie sprzedaży gruntów i nieruchomości na podstawie aktów notarialnych oraz wynajmu, dzierżawy składników majątkowych będących w dyspozycji Starostwa Powiatowego.

Po przeanalizowaniu stanu faktycznego zawartego we wniosku Naczelnik Urzędu Skarbowego w Opocznie postanowił uznać stanowisko przedstawione przez wnioskodawcę za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. 54, poz. 535 ze zm.) podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl ust. 2 ww. przepisu działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle art. 15 ust. 6 ww. ustawy nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Z kolei z § 8 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 ze zm.) wynika, że zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Powiat jest jednostką samorządu terytorialnego, który zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz. 1592 ze zm.) wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym.

W świetle powyższego, powiat może być podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu wykonywania:

• na podstawie umów cywilnoprawnych,
• bezpośrednio, a nie poprzez wyodrębnione jednostki organizacyjne,

jakichkolwiek czynności, wchodzących w zakres przedmiotowy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Do czynności takich mogą zaliczać się wymienione w zapytaniu sprzedaż gruntów i nieruchomości oraz wynajem i dzierżawa składników majątkowych. Jednak ze względu na mnogość kompetencji i zadań powiatu, do których wchodzą między innymi edukacja publiczna, promocja i ochrona zdrowia, pomoc społeczna, polityka prorodzinna, gospodarka nieruchomościami, gospodarka wodna, ochrona środowiska i przyrody, porządek publiczny i bezpieczeństwo obywateli, obronność, transport zbiorowy, drogi publiczne - nie sposób jednoznacznie stwierdzić, czy czynności wymienione w zapytaniu byłyby jedynymi, z tytułu których Powiat może być podatnikiem podatku od towarów i usług, i które należałoby ująć w deklaracji. Mając to na względzie Naczelnik Urzędu Skarbowego w Opocznie uznał stanowisko Starostwa zaprezentowane we wniosku za nieprawidłowe.

Reasumując, na podstawie wyżej określonych kryteriów, Powiat jest zobowiązany określić, z tytułu których czynności winien być podatnikiem sam, a do rozliczenia których czynności kompetentne będą w zakresie podatku od towarów i usług odpowiednie jednostki organizacyjne, na podstawie przepisów o samorządzie powiatowym.

Powyższa interpretacja oparta jest na stanie faktycznym i prawnym obowiązującym w dniu jej wydania.