Działając na podstawie przepisów: art. 14a § 1 i § 4 oraz art. 216 § 1 ustawy z dnia 29.08.1997r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), udzielając interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług w indywidualnej sprawie, Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego Łódź-Bałuty uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 04.07.2005 r.

Ze złożonego w dniu 04.07.2005 r. wniosku oraz załączonych dokumentów wynika, że Podatnik prowadzi działalność gospodarczą polegającą na sprzedaży nieruchomości zabudowanej domem mieszkalnym, w tym również na przyjmowaniu do wykonania dla Kupującego (zamawiającego) robót budowlanych. Na podstawie umowy przedwstępnej kupna udziałów w nieruchomości Kupujący wpłaca cześć ceny przedmiotu umowy jako zabezpieczenie zapłaty na rachunek powierniczy prowadzony przez bank. Rachunek ten, jak wynika z załączonej umowy, może być wykorzystywany wyłącznie do gromadzenia środków pieniężnych w celu sfinansowania inwestycji będącej przedmiotem umowy. Bank prowadzi rachunek powierniczy dla Kupującego, a złożone na nim środki pieniężne są przelewane na konto Sprzedającego po wykonaniu danego etapu przedsięwzięcia budowlanego i potwierdzeniu zakończenia danego etapu robót wskazanymi w umowie dokumentami, w transzach określonych w umowie rachunku powierniczego oraz umowie przedwstępnej kupna udziałów w nieruchomości po spełnieniu warunków określonych w w/w umowach.

W związku z przedstawionym stanem faktycznym Podatnik zwrócił się z zapytaniem: czy pobranie kaucji, traktowanej jako suma pieniężna złożona jako gwarancja dotrzymania zobowiązania jest obrotem w rozumieniu art. 29 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.)...

Zdaniem Podatnika w przedstawionym stanie faktycznym, pobranie kaucji będącej zabezpieczeniem wykonania umowy nie jest obrotem w rozumieniu art. 29 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) stanowi, że podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5 ustawy. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku. Natomiast zgodnie z art. 29 ust. 2 cyt. ustawy w przypadku, gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku.

Jak wynika z art. 19 ust. 11 w/w ustawy, jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części. W przypadku usług budowlanych lub budowlano-montażowych na podstawie art. 19 ust. 13 pkt. 2 lit. d) ustawy o podatku od towarów i usług obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30 dnia, licząc od dnia wykonania usługi.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie precyzuje pojęcia zaliczki, zadatku czy kaucji. Zgodnie z definicjami zawartymi w Słowniku Języka Polskiego PWN:

* „zaliczka” jest to część należności wpłacana z góry na poczet należności,

* „zadatkiem” jest suma pieniężna dawana przy zawarciu umowy w celu zapewnienia jej wykonania; zaliczka na poczet należności;

* „przedpłata” to określona suma pieniędzy wpłacana regularnie, w ustalonych terminach, w celu zapewnienia sobie otrzymania jakiegoś towaru,

* „rata” to część należności pieniężnej, płatna w oznaczonym terminie,

* „kaucją” zaś jest suma pieniężna złożona jako gwarancja dotrzymania zobowiązania i stanowiąca odszkodowanie w razie niedopełnienia zobowiązania.

Jak zatem wynika z przytoczonych zakresów pojęciowych terminy: „zaliczka”, „zadatek”, „przedpłata”, „rata” wiążą się z przekazaniem kontrahentowi środków pieniężnych do jego dyspozycji. „Kaucja” zaś jest deponowana na rachunku bankowym bez prawa do bieżącego jej wykorzystania przez strony umowy, a wypłacana jest w ściśle określonych przypadkach, zatem nie stanowi należności (zaliczki) za wykonywaną usługę.

W przedmiotowej sprawie rachunek powierniczy, na który Kupujący wpłaca środki pieniężne prowadzony jest przez bank na rzecz Kupującego. Po spełnieniu ściśle określonych w umowie warunków pieniądze z niniejszego rachunku są przekazywane na konto Sprzedającego. Oznacza to, że fizycznie Podatnik otrzymuje pieniądze dopiero po wykonaniu części usługi budowlanej i przedstawieniu stosownej dokumentacji. Uznać zatem należy, że pobranie kaucji na warunkach określonych w umowach załączonych do wniosku nie jest otrzymaniem całości lub części zapłaty powodującej powstanie obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług, a zatem wpłacenie przez zamawiającego kaucji na rachunek powierniczy nie stanowi obrotu w rozumieniu art. 29 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

W przedmiotowej sprawie, jak wynika z załączonych do wniosku umów, z wpłaconej przez Kupującego (zamawiającego) sumy (kaucji), w przypadku zakończenia danego etapu robót budowlano-montażowych, dokonuje się potrącenia zapłaty za wykonaną usługę i dostawę domu. Jeżeli zatem Podatnik zaliczy całość lub część środków zgromadzonych na rachunku powierniczym na wynagrodzenie za dostawę towarów i świadczone usługi, powstanie obowiązek podatkowy na podstawie art. 19 ust. 13 pkt 2 lit d) w/w ustawy.

Biorąc pod uwagę powyżej powołane przepisy oraz przedstawiony przez Podatnika stan faktyczny tut. organ podatkowy stwierdza, iż w przedmiotowej sprawie wpłacenie przez Kupującego (zamawiającego) na rachunek powierniczy kaucji zabezpieczającej należyte wykonanie umowy nie powoduje powstania obowiązku w podatku od towarów i usług. Jednakże jeżeli kaucja zostanie zaliczona na poczet należności za sprzedany towar lub świadczoną usługę, należy traktować ją jako obrót w rozumieniu art. 29 ust. 1 cyt. ustawy.

Powyższa interpretacja o zakresie i sposobie zastosowania prawa podatkowego obowiązuje jedynie w zakresie zadanego przez Stronę pytania i jest zgodna z obowiązującym stanem prawnym na dzień wydania postanowienia.