POSTANOWIENIE

Naczelnik Trzeciego Urzędu Skarbowego w Gdańsku działając na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997roku Ordynacja podatkowa / jedn. tekst Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 / po rozpatrzeniu zapytania zawartego we wniosku Pana ....z dnia 17.03.2005r. dotyczącego udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w sprawie stosowania 50% kosztów uzyskania przychodów od wynagrodzeń za realizację "zajęć praktycznych" oraz "praktyk pedagogicznych" na kursach dla instruktorów prawa jazdy i egzaminatorów prawa jazdy w oparciu o autorskie programy nauczania,

stwierdzam, że:

• stanowisko przedstawione w w/w wniosku jest nieprawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego.

U Z A S A D N I E N I E

Płatnik realizuje m. in. kursy kandydatów na instruktorów prawa jazdy i kursy dla kandydatów na egzaminatorów prawa jazdy na podstawie umowy z

W złożonym wniosku Pan wnosi między innymi zapytanie czy zajęcia dydaktyczne "pedagogika" w części nazwanej "zajęcia praktyczne", realizowane w ramach kursu kandydatów na instruktorów prawa jazdy i szkoleniach dodatkowych do tego kursu oraz "praktyki pedagogiczne" na kursie kandydatów egzaminatorów prawa jazdy i szkoleniach dodatkowych do tego kursu, należy uznać za utwory w rozumieniu prawa autorskiego i zastosować 50% koszty uzyskania przychodów od wynagrodzeń za realizację w/w zajęć.

Zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych / Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm. / ryczałtowe koszty uzyskania przychodów w wysokości 50% możliwe są do zastosowania wyłącznie do działalności wykonywanej osobiście na warunkach określonych w art. 13 pkt 8 w/cyt. ustawy w przypadku , gdy działalność ma charakter działalności twórczej, a więc gdy jest przedmiotem prawa autorskiego w rozumieniu ustawy z dnia 04 lutego 1994r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych / Dz. U. Nr 80 z 2000r. , poz. 904 z późn. zm. /

Na podstawie art. 1 ust. 1 powołanej ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia /utwór/.

A zatem, aby określone dzieło mogło być przedmiotem prawa autorskiego musi posiadać następujące cechy:

1. mieć źródło w pracy człowieka / twórcy/
2. stanowić przejaw działalności twórczej,
3. posiadać indywidualny charakter.

W rozumieniu prawa autorskiego jako twórczy traktowany jest taki rezultat działalności, który na tyle związany jest z osobą twórcy, by było mało prawdopodobne, aby inna osoba podejmująca identycznie skierowany wysiłek twórczy uzyskała analogiczny lub zasadniczo zbliżony rezultat.

Natomiast podmiotem prawa autorskiego zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 04.02.1994r., jest twórca, tj. osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu.

Twórcą w rozumieniu w/cyt. ustawy jest każda osoba prowadząca faktycznie działalność twórczą, czyli działalność, której efektem jest powstanie utworu w myśl art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Natomiast użyte w art. 1 analizowanej ustawy określenie "przejaw działalności twórczej" oznacza jakikolwiek uzewnętrzniony rezultat działalności człowieka o charakterze kreacyjnym. Przesłanka ta jest spełniona, gdy mamy do czynienia z subiektywnie nowym wytworem intelektu. Cecha indywidualności przejawia się w samym procesie twórczym i oznacza oryginalność, niepowtarzalność. Tylko w przypadku łącznego spełnienia w/w przesłanek przysługują twórcy zarówno autorskie prawa osobiste jak i autorskie prawa majątkowe, w szczególności zaś wynagrodzenie za korzystanie z utworu.

W kwestii stosowania 50% stawki kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wypowiedziało się Ministerstwo Kultury w piśmie z dnia 14.05.2002r. zn. DP/WPA.024/110/02 (.....) zastosowanie w/w kosztów uzależnione jest od wystąpienia dwóch podstawowych okoliczności:

1. zaistnienie utworu w rozumieniu ustawy z dnia 04 lutego 1994r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz
2. udzielenia przez twórcę licencji na korzystanie z danego utworu zamawiającemu, względnie rozporządzenia majątkowymi prawami autorskimi do twórczego dzieła. (..... )

Natomiast w piśmie z dnia 18.01.2002r., zn. DP/WPA.024/381/01 Ministerstwo Kultury wyjaśniło, iż (.....) umowy o dzieło, na podstawie których opracowywane są utwory, uprawniają do zastosowania wobec wynagrodzenia umownego 50% kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pod warunkiem jednak, iż z umowy wyraźnie wynika, że przyjmujący zamówienie nabywa majątkowe prawa autorskie do danego utworu lub uzyskuje licencję na korzystanie z niego. (.....)."

Nie są chronione prawem autorskim: metoda, pomysł, maniera czy styl, podobnie sam proces nauczania jako taki - nawet oparty na oryginalnych materiałach dydaktycznych i w zindywidualizowanej formie przekazu.

Jeżeli przedmiotem umowy o dzieło ma być utwór w rozumieniu art. 1 ust. 1 w/cyt. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, to przedmiot oznaczenia dzieła powinien być określony, aby obowiązkiem przyjmującego zamówienie było dostarczenie zamawiającemu dzieła będącego rezultatem działalności twórczej, o indywidualnym charakterze, ustalonego w skonkretyzowanej przez strony postaci. W razie zawarcia takiej umowy, dla oceny praw i obowiązków stron mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego, a w zakresie, w którym dzieło jest utworem - przepisy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Autorski program nauczania, ujęty w indywidualną formę, np. stanowiący odrębne opracowanie ze spisem treści, może stanowić utwór, jeśli spełnia przesłanki określone w art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Natomiast trudno uznać za utwory poszczególne akty wykorzystania tego programu w trakcie prowadzonych zajęć dydaktycznych.

W przypadku, gdy w ramach umowy o dzieło powstanie program nauczania, to wykorzystanie tego programu jako utworu o charakterze dydaktycznym, np. utrwalenie, zwielokrotnienie i opublikowanie, uzależnione będzie od przeniesienia praw autorskich przez autora lub udzielenia przez niego licencji, co z kolei warunkuje zastosowanie od wypłaconego na podstawie takiej autorskiej umowy o dzieło wynagrodzenia 50% kosztów uzyskania przychodów.

W świetle powyższego, stanowisko płatnika wyrażone w złożonym wniosku jest nieprawidłowe, gdyż wykonanie cyklu autorskich zajęć p.t. "praktyki pedagogiczne" i "zajęcia praktyczne" nie można uznać za odrębne utwory w rozumieniu prawa autorskiego, a tym samym stosować do osiąganego z tego tytułu wynagrodzenia 50% kosztów uzyskania przychodów.