Stan faktyczny:

Wnioskodawca jest zarejestrowanym w rejestrze sądowym oddziałem Spółki z siedzibą w Norwegii. Spółka w Norwegii jest podatnikiem podatku od wartości dodanej. Wykonywane przez Wnioskodawcę czynności ograniczać się będą do świadczenia usług polegających na rekrutacji i szkoleniu marynarzy dla potrzeb własnych norweskiej Spółki.

Ponadto rozważana jest możliwość nieregularnego świadczenia przez Wnioskodawcę usługi na rzecz podmiotów trzecich, polegającej na wynajmowaniu posiadanej sali szkoleniowej.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U Nr 173, poz. 1807), osoby zagraniczne z państw członkowskich Unii Europejskiej i państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak przedsiębiorcy polscy.

Jak wynika z art. 85 ust. 1 przywołanej ustawy, dla wykonywania działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przedsiębiorcy zagraniczni mogą, na zasadzie wzajemności, o ile ratyfikowane umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej, tworzyć oddziały z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwane dalej "oddziałami". Zgodnie z ust. 2 w/w artykułu, do tworzenia oddziałów przez przedsiębiorców zagranicznych z państw członkowskich Unii Europejskiej i państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym przepis art. 13 ust. 1 stosuje się odpowiednio.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspółnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Ponieważ czynności wykonywane pomiędzy oddziałem osoby prawnej a jednostką macierzystą traktuje się jako czynności wykonywane w ramach tej samej osoby prawnej (nawet w przypadku rozliczeń finansowych pomiędzy Spółką, a jej oddziałem z tytułu wykonania tych czynności), świadczenie przez Wnioskodawcę usług polegających na rekrutacji i szkoleniu marynarzy na rzecz Spółki w Norwegii nie mieści się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy. W konsekwencji, świadczenie przedmiotowych usług nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Według ust. 2 w/w przepisu działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

Z przywołanych przepisów wynika, że nieregularne świadczenie przez Wnioskodawcę usług na rzecz podmiotów trzecich polegające na wynajmie sali szkoleniowej, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. W konsekwencji przedsiębiorca norweski stanie się podatnikiem w rozumieniu przepisów art. 15 ustawy.

Mając na uwadze powyższe oraz przepis art. 96 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust.3, stwierdzić należy że Wnioskodawca świadcząc przedmiotowe usługi na rzecz osób trzecich ma obowiązek zarejestrowania się w Polsce dla potrzeb podatku od towarów i usług.

W momencie zgłoszenia rejestracyjnego podmiot staje się zarejestrowanym podatnikiem i od tego momentu przysługuje mu prawo do odliczeń i otrzymywania zwrotów na zasadach określonych w ustawie.

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Jednocześnie w art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy wskazano, że podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, jeżeli importowane lub nabywane towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te byłe wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.

Dodatkowo zauważyć należy, że zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy, zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej równowartości 10 000 euro. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. Natomiast stosownie do ust. 9 w/w art. 113, podatnik rozpoczynający wykonywanie czynności określonych w art. 5 w trakcie roku podatkowego jest zwolniony od podatku, jeżeli przewidywana przez podatnika wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej sprzedaży, kwoty określonej w ust. 1 lub w ust. 8.

Podatnik zwolniony podmiotowo od podatku na podstawie art. 133 ust. 1 ustawy, nie ma obowiązku rejestrować się jako podatnik podatku od towarów i usług (art. 96 ust. 3 ustawy). Nie ma więc on obowiązku deklarowania podatku należnego z tytułu wykonywanych przez siebie czynności, lecz jednocześnie nie ma uprawnienia do dokonywania odliczeń lub uzyskania zwrotów podatku naliczonego. Mimo braku obowiązku rejestracji, podatnik ten może złożyć formularz rejestracyjny VAT-R, co powoduje jego zarejestrowanie jako „podatnika VAT zwolnionego”.