POSTANOWIENIE

Naczelnik Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60) po rozpatrzeniu wniosku Podatnika z dnia 01.04.2005 r. (data wpływu do tut. Urzędu 05.04.2005 r.), uzupełnionego pismem z dnia 20.06.2005 r., o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w sprawie zmniejszenia obrotu oraz kwoty podatku należnego, zaewidencjonowanych przy zastosowaniu kasy rejestrującej, w przypadku zwrotu towaru przez nabywcę, w świetle ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54 poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT,

stwierdza, że :

stanowisko przedstawione w tym wniosku jest prawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego.

UZASADNIENIE

Podatnik prowadzi sieć sklepów oferujących odzież i akcesoria uzupełniające. Cała sprzedaż ewidencjonowana jest przy zastosowaniu kas rejestrujących. Część nabywców zwraca zakupiony towar z uwagi na ujawnione wady fizyczne lub z powodu niezadowolenia z dokonanego zakupu. Co do zasady zwrot towaru jest akceptowany pod warunkiem przedstawienia przez nabywcę oryginału paragonu fiskalnego, potwierdzającego jednoznacznie fakt zakupu. W przypadkach, gdy :

• klient nie dysponuje oryginałem paragonu, ale jest w stanie przedstawić inny dowód zakupu towaru - zwykle zeznania świadków,
• klient nie wyraża zgody na zwrot sprzedawcy paragonu dokumentującego zakup także innych towarów,

personel sklepu sporządza protokół, zawierający w szczególności oświadczenia nabywcy i świadków, z których jednoznacznie wynika, że omawiany towar został nabyty w sklepie prowadzonym przez Podatnika. Po uznaniu, na podstawie protokołu, zwrotu towaru dokonywana jest odpowiednia korekta sprzedaży.

Towar oferowany przez Podatnika może być co do zasady nabyty wyłącznie u niego.

W związku z powyższym stanem faktycznym Podatnik zwraca się z zapytaniem, czy jest możliwe w świetle ustawy o VAT zmniejszenie obrotu oraz kwoty podatku należnego, zaewidencjonowanych przy zastosowaniu kasy rejestrującej, w przypadku zwrotu towaru przez nabywcę, gdy Podatnik nie dysponuje oryginałem paragonu fiskalnego.

Zdaniem Podatnika zgodnie z treścią art. 29 ust. 4 ustawy o VAT obrót zmniejsza się o wartość zwróconych towarów.

Zgodnie z art. 111 ust. 1 cytowanej ustawy podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Zgodnie z treścią art. 29 ust. 1 zdanie drugie ustawy o VAT obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę podatku należnego.

Zdaniem Podatnika z treści cytowanych wyżej przepisów wynika jednoznacznie, że podatnik ma obowiązek ewidencjonować za pomocą kas fiskalnych kwotę należną ze sprzedaży (obrót) oraz kwoty podatku należnego. Na gruncie ustawy o VAT nie ulega wątpliwości, że zwrot towarów nie jest obrotem a jedynie stanowi przesłankę do pomniejszenia obrotu.

Zdaniem Podatnika żaden przepis ustawy o VAT ani rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2004 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz.U. Nr 273 poz. 2706) nie określa trybu dokonywania korekty kwot należnych ze sprzedaży towarów (obrotu) zaewidencjonowanego za pomocą kasy rejestrującej. W szczególności brak jest przepisu, zgodnie z którym warunkiem skorygowania kwoty należnej ze sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej byłoby posiadanie przez Podatnika oryginału paragonu fiskalnego wydanego nabywcy towarów, którego zwrot ma stanowić podstawę do skorygowania obrotu.

Zdaniem Podatnika, w przypadku zmniejszenia, zgodnie z treścią art. 29 ust. 4 ustawy o VAT, kwoty należnej ze sprzedaży towarów (obrotu) zaewidencjonowanej za pomocą kasy rejestrującej o wartość zwróconych towarów, stosownie do treści art. 180 § 1 Ordynacji podatkowej, można tę okoliczność udokumentować każdym dowodem potwierdzającym zwrot towarów.

W konsekwencji, zdaniem Podatnika, dopuszczalne jest dokonanie korekty kwoty należnej z tytułu sprzedaży towarów (obrotu) zaewidencjonowanej z zastosowaniem kasy rejestrującej o wartość zwróconych towarów również w wypadku, gdy Podatnik nie posiada oryginału paragonu fiskalnego wydanego nabywcy towarów - którego zwrot ma stanowić podstawę do skorygowania obrotu, pod warunkiem, że Podatnik jest w stanie udowodnić zwrot towaru innym środkiem dowodowym.

Po przeanalizowaniu zaprezentowanego we wniosku stanu faktycznego oraz stanowiska wnioskodawcy, mając na uwadze obowiązujące przepisy prawa tut. Organ podatkowy stwierdza co następuje :

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Podatnik prowadzi sieć sklepów oferujących odzież i akcesoria uzupełniające. Cała sprzedaż ewidencjonowana jest przy zastosowaniu kas rejestrujących.

W przypadku, gdy :

• klient nie dysponuje oryginałem paragonu, ale jest w stanie przedstawić inny dowód zakupu towaru – np. zeznania świadków,
• klient nie wyraża zgody na zwrot sprzedawcy paragonu dokumentującego zakup także innych towarów,

personel sklepu sporządza protokół zawierający w szczególności oświadczenia nabywcy i świadków, z których jednoznacznie wynika, że reklamowany towar został nabyty w sklepie prowadzonym przez Podatnika. Po uznaniu reklamacji dokonywana jest odpowiednia korekta sprzedaży.

Towar oferowany przez Podatnika może być co do zasady nabyty wyłącznie u niego.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Podatnicy nie mają obowiązku wystawiania faktur osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób są obowiązani do wystawienia faktury (art. 106 ust. 4).

W myśl art. 111 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

W przypadku, kiedy sprzedawca obowiązany jest do ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kas rejestrujących, dokumentem potwierdzającym fakt sprzedaży jest paragon fiskalny. Sprzedawca obowiązany jest do wydawania oryginału paragonu nabywcy towaru w sytuacji, kiedy nabywca nie żąda wystawienia faktury VAT. Zasady dokumentowania sprzedaży przez podatników określają przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 lipca 2002 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące, oraz warunków stosowania tych kas przez podatników (Dz.U. Nr 108 poz 948 ze zm.).

Zgodnie z § 5 ust. 1 cytowanego wyżej rozporządzenia podatnicy prowadzący ewidencję przy zastosowaniu kas rejestrujących, z zastrzeżeniem ust. 2, są obowiązani do dokonywania rejestracji każdej sprzedaży przy zastosowaniu kasy i dokonywania wydruku z każdej sprzedaży paragonu fiskalnego lub faktury VAT oraz wydawania oryginału wydrukowanego dokumentu nabywcy.

W myśl cytowanych wyżej przepisów do otrzymania paragonu fiskalnego uprawnione są wyłącznie osoby fizyczne, nie prowadzące działalności gospodarczej oraz rolnicy ryczałtowi.

Osoby te powinny zawsze otrzymać paragon od sprzedawców towarów i świadczących usługi, bez względu na to, czy żądają jego otrzymania.

Zgodnie z art. 29 ust.1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

W myśl ust. 4 cytowanego przepisu obrót zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, a także kwot wynikających z dokonanych korekt faktur.

Z gramatycznego brzmienia cytowanego wyżej przepisu wynika, że możliwość pomniejszenia obrotu między innymi o kwoty odpowiadające wartości zwróconych towarów i uznanych reklamacji może nastąpić pod warunkiem, że zwrot towaru i reklamacja co do zasady są prawnie dopuszczalne i zwroty te zostały udokumentowane.

Obowiązkiem Podatnika jest więc w rozumieniu tego przepisu odpowiednie udokumentowanie zwrotu wartości towaru. Zarówno odstąpienie od umowy sprzedaży i w konsekwencji dokonany przez sprzedawcę zwrot wartości towaru, jak i zwrot kwoty wartości towaru dokonany w wyniku realizacji roszczeń nabywcy z tytułu reklamacji co do zasady są prawnie dopuszczalne, lecz jako typowe instytucje cywilistyczne są przedmiotem regulacji prawa cywilnego.

Przepisy ustawy o VAT nie wprowadzają na użytek postępowania podatkowego żadnych szczególnych regulacji w odniesieniu do trybu, zasad i dopuszczalności odstąpienia od umowy sprzedaży, jak i dodatkowych szczególnych warunków co do trybu realizacji roszczeń z tytułu reklamacji.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, iż przepis art. 29 ust. 4 ustawy o VAT nie uzależnia pomniejszenia obrotu o kwoty odpowiadające wartości zwróconych towarów i kwoty zwrócone z tytułu uznanych reklamacji od posiadania przez Podatnika oryginału paragonu fiskalnego potwierdzającego zakup towaru.

Uznanie reklamacji za uzasadnioną powoduje, że kupujący może dokonać zwrotu towaru sprzedawcy, przy czym fakt dokonania zwrotu winien zostać odnotowany przez sprzedawcę w prowadzonych przez niego urządzeniach księgowych. Podstawą do pomniejszenia obrotu bez wątpienia może być w takiej sytuacji oryginał paragonu fiskalnego bądź oryginał faktury wystawionej dla nabywcy na udokumentowanie sprzedaży.

Dowodzenie faktu zakupu towarów także na podstawie innych dokumentów (np. karty gwarancyjnej, protokołu uznania reklamacji, wejścia towaru na stan magazynowy, dowodu zapłaty ze wskazaniem m. in. sprzedawcy, przy płatnościach kartą wydruk terminalu) nie stoi w sprzeczności z przepisami obowiązującymi w tym zakresie w podatku VAT.

Skoro bowiem sprzedawca uzna, przy braku dowodu sprzedaży, iż jest to towar sprzedany przez niego i uzna reklamację bądź zwrot towaru za uzasadniony, brak jest przeszkód do pomniejszenia wcześniej zrealizowanego obrotu. Wykazanie w inny sposób niż okazanie paragonu lub faktury jako dowodu potwierdzającego wcześniej zrealizowaną transakcję nie koliduje bowiem z przepisami ustawy o VAT.

Zatem Podatnik, przyjmując za udowodnione twierdzenie kupującego o nabyciu towaru, może dokonać korekty obrotu na potrzeby podatku ze wskazaniem jaka wartość sprzedaży, odpowiadająca zwróconym towarom pomniejsza obrót, przede wszystkim na podstawie faktury bądź paragonu fiskalnego (również jego kopii, którą Podatnik winien posiadać zgodnie z § 5 ust. 1 pkt 7 i 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 lipca 2002 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące, oraz warunków stosowania tych kas przez podatników – Dz.U. Nr 108 poz. 948 ze zm.), a także na podstawie innego dokumentu, potwierdzającego fakt uznania reklamacji bądź zwrotu towaru, w których zostanie wskazana wartość omawianego towaru.

Ponadto fakt, iż towar oferowany przez Podatnika, może – co do zasady – być nabyty wyłącznie u niego, stanowi jednoznaczny dowód dokonania uprzedniej jego dostawy przez Podatnika.