Dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie, działając na podstawie art. 14b § 5 ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 25.08.2005 r. na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Dębicy z dnia 10.08.2005 r. (znak: POI 415/21/05), uchyla ww. postanowienie w sprawie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego.

Pismem z dnia 3.06.2005 r. pan Stanisław M. zwrócił się do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Dębicy z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie. Zapytanie dotyczyło wyjaśnienia następujących kwestii:

• wystawienia przez pracodawcę podatnikowi informację PIT-8B w sytuacji niewypłacenia i niepostawienia do dyspozycji podatnika w danym roku kalendarzowym środków pieniężnych,
• uprawnienia płatnika podatku dochodowego do wystawienia informacji PIT-8B w sytuacji, gdy rozliczenie wzajemnych wierzytelności dokonuje się w trybie potrącenia - art. 498 k.c.

Postanowieniem z dnia 14.07.2005 r. (znak: PO.I/411-60/05) organ podatkowy I instancji wezwał podatnika do uzupełnienia ww. wniosku o znaki opłaty skarbowej oraz o sprecyzowanie zapytania, podanie własnego stanowiska w sprawie i udzielenie informacji, czy w przedmiotowej sprawie nie toczy się postępowanie podatkowe bądź kontrola podatkowa. Prezentując swoje stanowisko w sprawie, pan Stanisław M. w piśmie z dnia 25.07.2005 r. wskazał, iż płatnik jest zobowiązany do sporządzenia informacji PIT-8B w jedynie w przypadku, gdy zgodnie z brzmieniem art. 11 ustawy z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) podatnik otrzyma lub zostaną mu postawione do dyspozycji "w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń".

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Dębicy w sentencji postanowienia z dnia 10.08.2005 r. (znak: POI 415/21/05) uznał za prawidłowe stanowisko podatnika w kwestii braku obowiązku wystawiania informacji PIT-8B przez płatnika w przypadku niewypłacenia i niepostawienia do dyspozycji podatnika środków pieniężnych. W uzasadnieniu ww. postanowienia wskazano, iż w świetle art. 11, art. 39 i art. 42 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku niewypłacenia i niepostawienia do dyspozycji podatnika środków pieniężnych, pracodawca nie jest zobowiązany do wystawienia informacji PIT-8B. Ponadto w ocenie organu I instancji przychód wynikający z rozliczenia wierzytelności na podstawie art. 498 kodeksu cywilnego jest dla podatnika przychodem z innych źródeł, przy czym "stanowisko przedstawione w powyższej sprawie jest zasadne pod warunkiem braku potrącenia w trybie art. 498 k.c.".

Na powyższe postanowienie pan Stanisław M. złożył zażalenie (pismo z dnia 25.08.2005 r. uzupełnione pismem z dnia 30.09.2005 r.), w którym wniósł o "wyrażenie stanowiska w kwestii interpretacji przepisu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z zadanym przez podatnika" we wniosku z dnia 3.06.2005 r. pytaniem nr 2. Składając zażalenia, podatnik wskazał, iż uzasadnienie zaskarżonego postanowienia w części dotyczącej tego pytania jest dla niego niejasne. Zdaniem pana Stanisława M. z treści art. 20 ust. 1 ww. ustawy oraz art. 498 k.c. "nie wynika, iż w przypadku potrącenia wierzytelności w trybie art. 498 k.c. mamy do czynienia z powstaniem przychodu określonym w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych". W przypadku, gdy nie dochodzi do fizycznej wypłaty świadczeń, brak jest podstawy prawnej do wystawienia przez płatnika informacji PIT-8C. W konsekwencji podatnik wniósł "o uzupełnienie" przedmiotowego postanowienia Naczelnika Urzędu Skarbowego w Dębicy poprzez udzielenie odpowiedzi na pytanie: czy przepisy prawa podatkowego uprawniają płatnika podatku dochodowego do wystawienia informacji PIT-11/8B w sytuacji, gdy rozliczenie wzajemnych wierzytelności dokonuje się w trybie potrącenia - art. 498 kodeksu cywilnego.

Dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie po dokonaniu analizy akt sprawy stwierdza, co następuje:

W myśl art. 14a § 1 ordynacji podatkowej, stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego (...) na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta udziela pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. Interpretacja, o której mowa w zacytowanym powyżej przepisie nie może w szczególności ograniczać się do wskazania przepisów prawa podatkowego, które odnoszą się do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego. Stosownie do art. 14a § 3 ordynacji podatkowej organ udzielający interpretacji powinien dokonać oceny prawnej stanowiska wnioskodawcy, z przytoczeniem przepisów prawa. Interpretacja powinna ponadto zawierać wyjaśnienie dotyczące sposobu stosowania prawa podatkowego w zakresie wynikającym z wniosku. Zgodnie z § 4 powołanego na wstępie art. 14a ordynacji podatkowej, udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego (...) następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie. Postanowienie to winno zawierać między innymi rozstrzygnięcie (sentencję) oraz uzasadnienie faktyczne i prawne. Treścią rozstrzygnięcia jest ustalenie prawa, usunięcie niepewności lub sporu co do prawa, powodujące zmianę w sferze prawnej stron przez przyznanie uprawnień lub też określenie rodzaju i rozmiaru obowiązków stron. Uzasadnienie faktyczne postanowienia winno być syntetycznym ujęciem wyniku całej sprawy, a co za tym idzie nie może wybiórczo odnosić się do niektórych tylko faktów czy dowodów. Uzasadnienie prawne natomiast poza przytoczeniem przepisów prawa powinno zawierać wyjaśnienie podające wykładnię tych przepisów, odniesioną do stanu faktycznego sprawy, ze wskazaniem jego znamion istotnych dla zakresu stosowania przepisów. Zawarte w postanowieniu rozstrzygnięcie winno być zawsze spójne z jego uzasadnieniem (faktycznym i prawnym).

W sentencji postanowienia wydanego w analizowanej sprawie, organ podatkowy I instancji uznał "za prawidłowe stanowisko podatnika w kwestii braku obowiązku wystawiania informacji PIT-8B przez płatnika w przypadku nie wypłacenia i nie postawienia do jego dyspozycji środków pieniężnych". Tak sformułowana sentencja bez wątpienia przedstawia rozstrzygnięcie dotyczące pierwszego pytania podatnika. Potwierdza to również przedstawiona w tej kwestii treść uzasadnienia. Jednakże w świetle drugiego zapytania wnioskodawcy, tj.: czy przepisy prawa podatkowego uprawniają płatnika podatku dochodowego do wystawienia informacji PIT-8B w sytuacji, gdy rozliczenie wzajemnych wierzytelności dokonuje się w trybie potrącenia - art. 498 k.c., brak jest spójności pomiędzy rozstrzygnięciem a przedstawionym w tej sprawie uzasadnieniem. Organ podatkowy I instancji w treści uzasadnienia zaskarżonego postanowienia - jakkolwiek analizował kwestię potrąceń dokonywanych w trybie art. 498 k.c. - to jednak nie określił, czy potrącenie wzajemnych wierzytelności stanowi postawienie do dyspozycji środków pieniężnych (ewentualnie wypłatę tych środków). Wobec tego nie można przyjąć, iż sentencja niniejszego postanowienia (stwierdzająca, iż brak wypłaty lub postawienia do dyspozycji podatnika środków pieniężnych wyłącza obowiązek płatnika wystawienia informacji PIT-8B), rozstrzyga także kwestię potrąceń dokonanych w trybie art. 498 k.c., a w konsekwencji przesądza o zakresie obowiązków informacyjnych płatnika w takiej sytuacji.

Ponadto z zawartego w zaskarżonym postanowieniu stwierdzenia iż "stanowisko przedstawione w powyższej sprawie jest zasadne pod warunkiem braku potrąceń w trybie art. 498 k.c.", wskazywałoby, że organu I instancji akceptujące stanowisko podatnika przy braku potrąceń w trybie art. 498 k.c., podczas gdy pan Stanisław M. wnioskował o udzielenie informacji w sytuacji, gdy takie potrącenia właśnie występują. Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, iż Naczelnik Urzędu Skarbowego w Dębicy nie udzielił interpretacji w zakresie obowiązku wystawienia informacji PIT-8B w przypadku, gdy rozliczenie wzajemnych wierzytelności dokonuje się w trybie potrącenia - art. 498 k.c.

Wystąpienie powyższych okoliczności skutkuje uchyleniem przedmiotowego postanowienia w trybie art. 14b § 5 ordynacji podatkowej z uwagi na uchybienia formalne. Wskazać przy tym należy, iż z uwagi na literalne brzmienie art. 14b § 5 ordynacji podatkowej, zgodnie z którym organ odwoławczy w drodze decyzji zmienia albo uchyla postanowienie w sprawie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego, brak podstaw prawnych do orzekania przez organ odwoławczy w zakresie "uzupełnienia" postanowienia organu I instancji, tj. zgodnie z żądaniem podatnika zawartym w treści pisma z dnia 30.09.2005 r.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w rozstrzygnięciu.

Nadto wskazać należy, że z uwagi na fakt, iż podstawą uchylenia przedmiotowego postanowienia Naczelnika Urzędu Skarbowego w Dębicy były uchybienia formalne, zarzuty merytoryczne podniesione w zażaleniu rozstrzygnięte zostaną w toku ponownie przeprowadzonego postępowania przez organ podatkowy I instancji.