INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy, przedstawione we wniosku z dnia 13 stycznia 2012 r. (data wpływu do Izby Skarbowej w Poznaniu 19 stycznia 2012 r., data wpływu do Biura KIP w Lesznie 23 stycznia 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 27 marca 2012 r. (data wpływu 28 marca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zbycia prawa własności nieruchomości gruntowej będącej w użytkowaniu wieczystym ustanowionym w roku 1996 – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 stycznia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zbycia prawa własności nieruchomości gruntowej będącej w użytkowaniu wieczystym ustanowionym w roku 1996. Dnia 28 marca 2012 r. wniosek uzupełniono o dowód potwierdzający uiszczenie brakującej opłaty.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina (która jest podatnikiem podatku VAT) zamierza sprzedać w trybie bezprzetargowym grunt zabudowany oddany w użytkowanie wieczyste w roku 1996 Spółdzielni Kółek Rolniczych.

Użytkowanie wieczyste ustanowione na rzecz Spółdzielni Kółek Rolniczych w Ś. wraz z prawem własności budynków, Spółdzielnia ta sprzedała, część w roku 2004, a część w roku 2010 małżonkom. W aktach notarialnych zapisano, że transakcje są zwolnione od podatku VAT na podstawie art. 7 poprzedniej ustawy o VAT oraz art. 43 ust. 1 pkt l0a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Ponadto za każdym razem sprzedaż następowała w związku z prowadzoną przez jednego z małżonków działalnością gospodarczą (zamiennie).

Biegły wycenił wartość gruntu na kwotę 74.700 zł.

Użytkownicy wieczyści nabyliby własność całości gruntów oddanych w użytkowanie wieczyste w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą tym razem przez oboje małżonków.

Z uwagi na pojawiające się nowe interpretacje indywidualne, powstała wątpliwość dotycząca naliczania podatku VAT od sprzedaży własności gruntu użytkownikowi wieczystemu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w przypadku sprzedaży gruntu w drodze bezprzetargowej na rzecz dotychczasowych użytkowników wieczystych (małżonków), którzy nabyli częściowo w roku 2004 i częściowo w roku 2010 użytkowanie wieczyste (ustanowione w roku 1996) stosownie do art. 32 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.), do ceny nieruchomości gruntowej należy doliczyć podatek VAT, przy czym nabycie w roku 2004 użytkowania wieczystego nastąpiło w związku z działalnością gospodarczą jednego z małżonków, a w roku 2010 drugiego z małżonków, natomiast obecna sprzedaż gruntu małżonkom ma nastąpić w związku z działalnością gospodarczą każdego z nich...

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż własności gruntu dotychczasowemu użytkownikowi wieczystemu (małżonkom) niezależnie czy jest to użytkownik na rzecz którego ustanowiono to użytkowanie, czy też jest to użytkownik, który nabył użytkowanie wieczyste ustanowione na rzecz poprzedniego użytkownika, nie podlega podatkowi od towarów i usług (dalej jako: podatek VAT).

Dotyczy to także sytuacji, gdy małżonkowie dokonują tej transakcji w związku z działalnością gospodarczą prowadzoną przez nich oboje, mimo, że nabycie w częściach użytkowania wiązało się tylko z działalnością gospodarczą jednego z małżonków (za każdym razem innego).

Bezprzetargowa sprzedaż gruntów użytkownikowi wieczystemu, jeżeli użytkowanie zostało ustanowione przed 1 maja 2004 r. pozostaje poza zakresem ustawy i nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, ani żadnej innej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT i pozostaje poza zakresem tej ustawy.

Potwierdza to także interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej nr IPTPP1/443-470/11-4/IG z dnia 2 lutego 2011 r. Także w wyroku z dnia 24 maja 2010 r. WSA przyjął podobnie.

Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.), nieruchomość gruntowa oddana w użytkowanie wieczyste może być sprzedana wyłącznie użytkownikowi wieczystemu, z zastrzeżeniem ust. 1a i ust. 3. Stosownie do ust. 2 tego artykułu, z dniem zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości użytkowanie wieczyste uprzednio ustanowione wygasa, z mocy prawa. Podkreślić należy, że do dnia 30 kwietnia 2004 r. czynność ustanowienia użytkownika wieczystego nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z dotychczasowej wykładni przepisów wynika, że opłaty z tytułu użytkowania wieczystego ustanowionego przed rokiem 2004 nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem, aż do momentu wygaśnięcia umowy o wieczystym użytkowaniu nieruchomości lub w związku z jej wykupem. W niniejszym przypadku użytkowanie wieczyste zostało bezspornie ustanowione przed 1 maja 2004 r. Zatem sprzedaż prawa własności gruntu (będąca przekształceniem użytkowania w prawo własności) nie podlega pod działanie ustawy o podatku od towarów i usług, mimo, że sprzedaż nie następuje na rzecz pierwszego użytkownika wieczystego. Bez znaczenia w analizowanej sytuacji pozostaje fakt, iż obecny wieczysty użytkownik nabył prawo wieczystego użytkowania od poprzedniego użytkownika, bowiem sprzedaż nieruchomości gruntowej obecnemu wieczystemu użytkownikowi stanowi jedynie zmianę tytułu prawnego do nieruchomości.

Powyższej oceny prawnej nie zmienia fakt, iż zakup użytkowania wieczystego przez aktualnych użytkowników wieczystych następował w roku 2004 w związku z działalnością jednego z nich a w 2010 r., drugiego z nich, natomiast obecnie sprzedaż gruntu nastąpi w związku z działalnością obojga małżonków. Ponadto, bez znaczenia dla opodatkowania sprzedaży gruntu jest fakt, że w przypadku sprzedaży użytkowania wieczystego w roku 2004 i w roku 20l0 nie zapłacono podatku VAT.

Reasumując, do ceny sprzedaży gruntu nie należy doliczać podatku VAT.

Także w przypadku, gdyby użytkowanie wieczyste było ustanowione po 1 maja 2004 r. do ceny sprzedaży gruntu użytkownikowi wieczystemu nie należy doliczać podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.
   
   

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z zapisem zawartym w tym przepisie, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Należy zauważyć, iż dostawa towarów rozumiana jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel obejmuje każdą czynność polegającą na przeniesieniu dobra materialnego przez stronę, która przyznaje drugiej stronie prawo do faktycznego dysponowania nim, jakby była właścicielem tego dobra. W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem (tj. towarem w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy) na rzecz użytkownika wieczystego, co pozwala mu rozporządzać nim jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki, jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak również w możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot, tak jak ma to miejsce w przypadku dokonywania sprzedaży gruntu przez właściciela.

W świetle art. 233 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), użytkownik wieczysty (osoba fizyczna lub prawna) może w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu należącego do jednostek samorządu terytorialnego, bądź ich związków w użytkowanie wieczyste, korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób. W tych samych granicach użytkownik wieczysty może swoim prawem rozporządzać. Ten przepis, a także następne przepisy Kodeksu cywilnego (art. 234, art. 235, art. 237) kształtujące uprawnienia użytkownika wieczystego na wzór uprawnień właściciela, jak również długi czas trwania użytkowania wieczystego (art. 236 § 1 i 2 k.c.) wskazują, że oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi przeniesienie prawa do rozporządzania tym gruntem jak właściciel.

Zgodnie z art. 31 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.), oddanie w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowej zabudowanej następuje z równoczesną sprzedażą położonych na tej nieruchomości budynków i innych urządzeń.

Z powyższego wynika, że zabudowania znajdujące się na nieruchomości gruntowej oddanej w wieczyste użytkowanie stanowią odrębny przedmiot własności.

Stosownie do art. 32 ust. 1 ww. ustawy o gospodarce nieruchomościami, nieruchomość gruntowa oddana w użytkowanie wieczyste może być sprzedana wyłącznie użytkownikowi wieczystemu, z zastrzeżeniem ust. 1a i ust. 3. W myśl art. 32 ust. 2 tejże ustawy, z dniem zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości gruntowej, wygasa, z mocy prawa, uprzednio ustanowione prawo użytkowania wieczystego. Przepisu art. 241 Kodeksu cywilnego nie stosuje się.

Ponadto, zgodnie z art. 37 ust. 1 cyt. ustawy, nieruchomości są sprzedawane lub oddawane w użytkowanie wieczyste w drodze przetargu. Natomiast w myśl ust. 2 pkt 5 powołanego przepisu, nieruchomość jest zbywana w drodze bezprzetargowej, jeżeli sprzedaż nieruchomości następuje na rzecz użytkownika wieczystego.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca zamierza sprzedać w trybie bezprzetargowym grunt oddany w użytkowanie wieczyste w roku 1996. Użytkowanie wieczyste zostało ustanowione na rzecz Spółdzielni Kółek Rolniczych w Ś wraz z prawem własności budynków. Spółdzielnia ta sprzedała – część w roku 2004 oraz w roku 2010. Użytkownicy wieczyści nabyliby własność całości gruntów oddanych w użytkowanie wieczyste w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Uwzględniając datę dokonania oddania w użytkowanie wieczyste nieruchomości wątpliwości budzi fakt, czy sprzedaż prawa własności gruntu oddanego w użytkowanie wieczyste na rzecz użytkownika wieczystego będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz czy częściowe nabycie prawa użytkowania wieczystego ma wpływ na opodatkowanie przedmiotowym podatkiem.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy prawa, jak i opis zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, że dostawą towaru w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług było ustanowienie w roku 1996 prawa użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości gruntowej na rzecz użytkownika (wówczas Spółdzielni Kółek Rolniczych). Z tą bowiem chwilą użytkownik otrzymał już prawo do faktycznego dysponowania nieruchomością, jak gdyby był jej właścicielem.

Art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Okoliczności faktyczne przedmiotowej sprawy świadczą, że przeniesienie na użytkownika wieczystego prawa do rozporządzania nieruchomością jak właściciel nastąpiło już w chwili ustanowienia na jego rzecz prawa użytkowania wieczystego tej nieruchomości, a więc w roku 1996. Przy czym do dnia 30 kwietnia 2004 r., czynność ustanowienia użytkowania wieczystego nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dopiero z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zmieniła się definicja towaru, jak i zakres opodatkowania podatkiem VAT.

Dokonana sprzedaż przez Gminę przedmiotowej nieruchomości gruntowej nie może być zatem traktowana jako ponowna dostawa tej samej nieruchomości, bowiem nie została spełniona dyspozycja art. 7 ust. 1 ustawy, tj. w opisanej transakcji nie dojdzie do przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Sprzedaż nieruchomości na rzecz obecnego użytkownika wieczystego, będąca w istocie przekształceniem prawa wieczystego użytkowania w prawo własności nieruchomości stanowi jedynie zmianę tytułu prawnego do nieruchomości, nie wpływa natomiast na „władztwo rzeczy”, które użytkownik wieczysty już uzyskał na podstawie czynności z roku 1996 i nie może być traktowana jako sprzedaż tego samego towaru. Bez znaczenia zatem pozostaje fakt kolejnych nabywców prawa użytkowania wieczystego oraz nabycia częściowe.

Reasumując, sprzedaż przedmiotowej nieruchomości gruntowej na rzecz użytkowników wieczystych, dla której prawo użytkowania wieczystego ustanowiono w roku 1996, nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, ani żadnej innej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, i pozostaje poza zakresem ustawy.

Niniejszą interpretacją został załatwiony wniosek w części dotyczącej zbycia prawa własności nieruchomości gruntowej będącej w użytkowaniu wieczystym ustanowionym w roku 1996.

Rozstrzygnięcie w zakresie zbycia prawa własności nieruchomości gruntowej będącej w użytkowaniu wieczystym ustanowionym po roku 2004, zostało zawarte w interpretacji indywidualnej nr ILPP1/443-61/12-5/MK z dnia 18 kwietnia 2012 r.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.