Stan faktyczny

Z pism podatników wynika, że w związku z oszczędzaniem w kasie mieszkaniowej dokonywali oni odpisu podatkowego, który na przestrzeni trzech lat oszczędzania wyniósł 15.948,00 zł od kwoty 53.160,00 zł zebranych oszczędności. Za pieniądze z oszczędności podatnicy zamierzają kupić część udziałów w działce niezabudowanej stanowiącej własność w 2/3 mamy/teściowej/ podatników oraz w 1/3 innych osób, a następnie znieść udziały fizycznie. Podatnicy wskazują, że działka położona jest w Białymstoku i posiada oznaczenie geodezyjne 1 i 2. Podatnicy zaznaczają, że poprzedni plan zagospodarowania przestrzennego określał w przeznaczeniu tę działkę na cele budownictwa mieszkaniowego wielorodzinnego. Obecnie zaś plan istnieje na część działki i określa ją pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną, a w części pozostałej plan nie istnieje. W związku z tym działka obecnie wróciła do charakteru działki rolnej, jak twierdzą podatnicy, iż biorąc pod uwagę poprzedni plan zagospodarowania przestrzennego oraz położenie tych gruntów nigdy ona działką rolną nie będzie, a tylko i wyłącznie budowlaną. Podatnicy zaznaczają, że na przedmiotowej działce planują budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego jedno lub dwu kondygnacyjnego z poddaszem z wykorzystaniem parteru na część usługowo-handlową. Pieniądze uzyskane z oszczędzania w kasie mieszkaniowej jak i nabyta ulga podatkowa w całości byłyby wykorzystane na zakup działki.
Na tle przedstawionego wyżej stanu faktycznego podatnicy stawiają następujące pytanie:
- czy mogą oni zrealizować cel określony w § 2 ust. 4 aneksu do umowy z kasą mieszkaniową /tj. nabycie działki budowlanej lub jej części pod budowę domu jednorodzinnego/ w świetle uchwały Rady Miejskiej Białegostoku w sprawie zmiany planu zagospodarowania przestrzennego os. ... oraz wpisu i wyrysu planu zagospodarowania przestrzennego działek położonych przy ul. ... i czy w związku z tym nie stracą nabytej ulgi...

Stanowisko podatników

Zdaniem podatników poprzez dokonanie zakupu części przedmiotowej działki zrealizowany zostanie cel określony w § 2 ust. 4 aneksu do umowy z kasą mieszkaniową ponieważ przedmiotowa działka tylko chwilowo utraciła status działki budowlanej i tylko i wyłącznie ze względów administracyjno-formalnych, a nie rzeczywistych. W przekonaniu podatników przedmiotowa działka ma charakter działki typowo budowlanej. Stare plany obecnie wygasły ale jak wiadomo nie ma ich aktualnie prawie całe nasze miasto. Powrót tych działek do stanu poprzedniego, tj. rolnego jest wysoce fikcyjny i przejściowy. Przy rozpatrywaniu sprawy podatników proszą oni o uwzględnienie tego - ich zdaniem - obecnie masowego problemu naszego miasta.

Ocena prawna stanowiska pytającego z przytoczeniem przepisów prawa

Zgodnie z art. 27a ust. 13 pkt 4 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym w 2001 roku, jeżeli podatnik skorzystał z odliczeń od dochodu (przychodu) lub podatku z tytułu wydatków poniesionych z tytułu systematycznego gromadzenia oszczędności w kasie mieszkaniowej, a następnie wycofał oszczędności z kasy mieszkaniowej, z wyjątkiem gdy wycofana kwota po określonym w umowie o kredyt kontraktowy okresie systematycznego oszczędzania została wydatkowana zgodnie z celami systematycznego oszczędzania na rachunku prowadzonym przez tę kasę – do dochodu (przychodu) lub podatku należnego za rok, w którym zaistniały te okoliczności, dolicza się odpowiednio kwoty odliczone z tego tytułu.

Przepis ten ma także zastosowanie do wymienionych w nim zdarzeń powstałych po dniu 01.01.2002 r. /art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 21.11.2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2001 r., Nr 134, poz. 1509)/.

Podatnik, który korzystał z ulgi z tytułu systematycznego gromadzenia oszczędności w kasie mieszkaniowej, aby nie utracić prawa do dokonanych z tego tytułu odliczeń, oszczędności zgromadzone w kasie mieszkaniowej ma obowiązek przeznaczyć na cele mieszkaniowe służące zaspokojeniu własnych potrzeb mieszkaniowych, które określone zostały w art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 26.10.1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 2000, Nr 98, poz. 1070 ), tj. na:
1) nabycie, budowę, przebudowę, rozbudowę lub nadbudowę domu albo lokalu mieszkalnego, stanowiącego odrębną nieruchomość,
2) uzyskanie spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub prawa do domu jednorodzinnegow spółdzielni mieszkaniowej albo prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego,
3) remont domu albo lokalu, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem bieżącej konserwacjii odnowienia mieszkania,
4) spłatę kredytu bankowego zaciągniętego na cele wymienione w pkt 1-3,
5) nabycie działki budowlanej lub jej części pod budowę domu jednorodzinnego lub budynku mieszkalnego, w którym jest lub ma być położony lokal mieszkalny kredytobiorcy.

Z cytowanych przepisów wynika więc, iż aby nie utracić prawa do odliczeń związanych z oszczędzaniem w kasie mieszkaniowej należy przeznaczyć wycofane po okresie oszczędzania środki na co najmniej jeden z w/w celów mieszkaniowych. I tak, przepisy omawianej ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego uwzględniają jako jeden z celów systematycznego oszczędzania nabycie działki budowlanej lub jej części pod budowę domu jednorodzinnego lub budynku mieszkalnego, w którym jest lub ma być położony lokal mieszkalny kredytobiorcy. Nie ulega wątpliwości, iż analizowany cel mieszkaniowy będzie zrealizowany w sytuacji nabycia takiej działki, która w momencie zakupu posiada status działki budowlanej, nie zaś takiej, która status ten nabędzie dopiero w przyszłości.

Ze stanu faktycznego będącego przedmiotem zapytania wynika, iż podatnicy zamierzają nabyć za oszczędności wycofane z kasy mieszkaniowej część udziałów w działce położonej w Białymstoku na osiedlu .. przy ul. ... o oznaczeniu geodezyjnym 1 i 2. Jak wynika z załączonych do zapytania dokumentów:
- działka nr ewid. gr. 1 przy ul. ... w Białymstoku – obręb ... w oparciu o zmiany miejscowego planu szczegółowego zagospodarowania przestrzennego części os. Nowe Miasto w Białymstoku (rejon ulicy ...) zatwierdzone uchwałą Nr LXVIII/691/98 Rady Miejskiej Białegostoku z dnia 25 maja 1998 r. ogłoszone w Dzienniku Urzędowym Województwa Białostockiego Nr 13, poz. 81 z dnia 24.06.1998 r., częściowo położona jest na terenie oznaczonym symbolem 10.1 MW - „teren projektowanej zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej”;
- działka nr ewid. gr. 2 przy ul. ... położona jest obecnie na obszarze miasta Białegostoku, który aktualnie nie posiada opracowanego i uchwalonego przez Gminę Białystok planu miejscowego; obszar, na którym położone są w/w nieruchomości nie jest również objęty uchwałą Rady Miejskiej o przystąpieniu do sporządzenia takiego planu; zgodnie zaś z art. 4ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o którą należy się ubiegać w Wydziale Planowania i Zagospodarowania Przestrzennego Urzędu Miejskiego;
- z wypisu z rejestru gruntów z dnia 15.09.2005 r. wynika, że działki nr 1 i 2 posiadają oznaczenie użytków i konturów klasyfikacyjnych: ŁIV, ŁV, PsV i W; zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. z 2001 r., Nr 38, poz. 454) symbole te oznaczają: Ł – łąki trwałe, Ps – pastwiska trwałe, W – rowy.

Z zapisu art. 8 ust. 2 pkt 5 ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego wynika, że aby cel systematycznego oszczędzania był wyczerpany należy łącznie spełnić następujące warunki:
1) zakupić działkę budowlaną,
2) działka budowlana musi być przeznaczona w całości lub w części pod budowę domu jednorodzinnego lub budynku mieszkalnego, w którym jest lub ma być położony lokal mieszkalny kredytobiorcy.

Odnosząc się do zakupu działki o nr ewid. gr. 1 należy stwierdzić, że istniejący plan zagospodarowania przestrzennego dopuszcza na części tej nieruchomości zabudowę mieszkaniową wielorodzinną, ze wskazaniem, że budynki powinny mieć charakter mieszkalny z dopuszczeniem usług w parterach, o wysokości minimum 3 maksimum 4 kondygnacje.
Z treści złożonego wniosku wynika, że podatnicy planują budowę budynku jednorodzinnego jedno lub dwu kondygnacyjnego z poddaszem, z wykorzystaniem parteru na część usługowo-handlową.
Z treści istniejącego planu zagospodarowania przestrzennego wynika możliwość budowania na tym terenie budynków o charakterze wielorodzinnym, a nie jednorodzinnym. Zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2003 r., Nr 80, poz. 717 z późn. zm.) ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego kształtują sposób wykonywania prawa własności nieruchomości.
W świetle powyższego budowa budynku jednorodzinnego na terenie przeznaczonym pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną będzie niezgodna z przepisami prawa.

Odnosząc się do zakupu działki o nr ewid. gr. 2 należy stwierdzić, że dla działki tej nie istnieje plan zagospodarowania przestrzennego. Aby działka ta mogła uzyskać status działki budowlanej należy przeprowadzić postępowanie w sprawie wydania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Na dzień wydania niniejszej interpretacji decyzja taka nie istnieje, nie można więc stwierdzić, że jest to działka budowlana przeznaczona pod budowę domu jednorodzinnego lub budynku mieszkalnego.

Zatem w sytuacji wycofania w bieżącym roku oszczędności zgromadzonych w kasie mieszkaniowej i wydatkowania ich na zakup przedmiotowych działek nieposiadających statusu działek budowlanych pod budowę domu jednorodzinnego, nie zostanie zrealizowany cel mieszkaniowy określony w art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 26.10.1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego. W konsekwencji więc powstanie wynikający z art. 27a ust. 13 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym w 2001 roku, obowiązek sprowadzający się do konieczności doliczenia przez podatników do podatku należnego za rok 2005 /w którym nastąpi wycofanie oszczędności/ uprzednio odliczonych od podatku wydatków poniesionych z tytułu systematycznego gromadzenia oszczędności w kasie mieszkaniowej.

Końcowo informuje się, iż w związku z tym, że wszelkie ulgi są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania przepisy je konstruujące nie powinny być interpretowane przy użyciu wykładni rozszerzającej. Z tego też względu, skutki w podatku dochodowym od osób fizycznych związane z wycofaniem oszczędności zgromadzonych w kasie mieszkaniowej i wydatkowaniem ich na cele mieszkaniowe, jak i te cele mieszkaniowe określają przepisy prawa /powołane w niniejszej interpretacji przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego/, a nie mogą na nie wpływać żadne inne okoliczności, w tym również te, na które się powołują sie podatnicy w swoim wniosku.