Stan faktyczny:

Podatnik realizował inwestycję – budowę środka trwałego, która po zakończeniu służyć miała czynnościom wykonywanym przez niego jako podatnika podatku od towarów i usług. W związku z powyższym, Spółka począwszy od 2001r. sukcesywnie dokonywała odliczeń podatku naliczonego od zakupów związanych z realizacją inwestycji. W czerwcu 2004r. Spółka podjęła decyzję o zaniechaniu inwestycji, na którą wpływ miały czynniki od niego niezależne m.in. decyzja Ministra Skarbu Państwa i w rozliczeniu za w/w miesiąc dokonała korekty (pomniejszenia) podatku naliczonego o podatek związany z zaniechaną inwestycją, podlegający uprzednio odliczeniu.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Zgodnie z art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika towarów i usług, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogłyby być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, z wyjątkiem przypadków, gdy brak możliwości zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów pozostaje w bezpośrednim związku ze zwolnieniem od podatku dochodowego.

W art. 88 ust. 3 powołanej ustawy określono przypadki, kiedy, pomimo że dany wydatek nie mógłby zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, odstąpiono od pozbawienia podatnika prawa do odliczenia podatku poniesionego w związku z takim wydatkiem (art. 88 ust. 1 pkt 2). W przepisie art. 88 ust. 3 pkt 2 w/w ustawy stwierdzono, że poniesienie, m.in. wydatków związanych z nabyciem towarów i usług zaliczanych u podatnika do środków trwałych nie podlegających amortyzacji, zgodnie z przepisami o podatku dochodowym, jeżeli fakt ten pozostaje w ścisłym związku ze zwolnieniem od tego podatku, daje prawo do dokonywania odliczeń podatku.

W myśl art. 16 ust. 1 pkt 41 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów poniesionych kosztów zaniechanych inwestycji.

Oznacza to, że kosztem uzyskania przychodów nie są wydatki związane z zaniechanymi inwestycjami. Zaniechanie inwestycji w tym rozumieniu w/w przepisu to brak podejmowania kolejnych czynności związanych z prowadzonym procesem inwestycyjnym. Zaniechanie inwestycji polegać może m.in. na tym, że podatnik pomimo poniesienia pewnych wydatków rezygnuje z wytworzenia we własnym zakresie składnika majątku.

Okoliczność, że spółka poniosła wydatki w ramach inwestycji, której realizacji zaniechano, powoduje, że wydatki te niewątpliwie stanowią stratę dla spółki, która jednak nie ma wpływu na podstawę opodatkowania. Ustawa z dnia 15 lutego 1992r. nie przewiduje - poza uregulowaniem art. 16 ust. 1 pkt 41 - odrębnego traktowania wydatków na inwestycje zaniechane. Wszelkie wydatki poniesione na zaniechane inwestycje stanowią jednak koszt uzyskania przychodów w przypadku odpłatnego zbycia nakładów poniesionych na te inwestycje.

Biorąc pod uwagę fakt, iż wydatki ponoszone przez Spółkę przy nabyciu towarów i usług pozostających w ścisłym związku z realizowaną inwestycją, która następnie została zaniechana nie stanowią kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym, Spółce nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy nabyciu towarów i usług związanych z budową terminalu.

Powołany powyżej przepis art. 88 ust. 3 pkt 2 ustawy o VAT, nie ma zastosowania w niniejszym stanie faktycznym ze względu na brak możliwości zaliczenia rozpoczętej przez Spółki inwestycji do środków trwałych podlegających amortyzacji.

Jak wynika bowiem z treści art. 16a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

1. budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
2. maszyny, urządzenia i środki transportu,
3. inne przedmioty

• o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

W świetle powyższego, Spółka obowiązana była do skorygowania deklaracji podatkowej VAT-7 w zakresie podatku naliczonego związanego z zaniechaną inwestycją i korekty tej dokonała w prawidłowy sposób.

Uwzględniając bowiem, że terminy określone w przepisie art. 86 ustawy o VAT nie są zbieżne z terminem oddania inwestycji do użytku, a podatnik rozpoczynając inwestycję dokonywał odliczeń podatku naliczonego w obowiązujących terminach, zaniechanie inwestycji wymaga korekty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym zaniechano inwestycji. Korekty należy dokonać poprzez pomniejszenie kwoty podatku naliczonego w danym okresie rozliczeniowym. W sytuacji, gdy kwota podatku naliczonego w okresie rozliczeniowym byłaby niższa od kwoty podatku, o który należałoby skorygować deklarację VAT-7, różnicę wykazuje się w liczbie ujemnej.