Działając na podstawie art. 14a § 1, § 2, § 3, § 4, art. 14b § 1 i § 2 oraz art. 111 § 3 ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) w związku z art. 10 ust. 1 pkt 5, art. 11 ust. 1 i art. 16 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), w odpowiedzi na pisemny wniosek podatnika z dnia 18.07.2005 r. (uzupełniony pismami z dnia 28.09.2005 r. i z dnia 10.10.2005 r.) o interpretację zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym: czy przekazując synowi na podstawie umowy użyczenia środki trwałe pozostałe po prowadzonej wcześniej działalności gospodarczej, podatniczka będzie mogła skorzystać z postanowień art. 16 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Lesku, po wnikliwej analizie własnego stanowiska wnioskodawcy, który uważa, że przekazując synowi na podstawie umowy użyczenia środki trwałe pozostałe po prowadzonej działalności gospodarczej, podatniczka będzie mogła skorzystać z postanowień art. 16 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, postanawia uznać stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe.

W dniu 18.07.2005 r. (uzupełniony pismami z dnia 28.09.2005 r. i z dnia 10.10.2005 r.) wpłynął do tut. organu podatkowego pisemny wniosek o interpretację zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. Wnioskodawca pyta czy przekazując synowi na podstawie umowy użyczenia środki trwałe pozostałe po prowadzonej wcześniej działalności gospodarczej, podatniczka będzie mogła skorzystać z postanowień art. 16 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego przez wnioskodawcę stanu faktycznego oraz będących w posiadaniu tut. organu podatkowego deklaracji i pism, wynika że z dniem 31.03.2003 r. zlikwidowała pani działalność gospodarczą w zakresie hotelarstwa i gastronomii. Równocześnie poinformowała pani tut. Urząd, że remanent likwidacyjny sporządzony na dzień 31.03.2003 r. (stosownie do art. 24 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) jest zerowy. Z dniem 1.04.2003 r. zawarła pani umowę najmu z synem, której przedmiotem jest budynek hotelu z restauracją wraz ze wszystkimi środkami trwałymi wykorzystywanymi w prowadzonej wcześniej działalności gospodarczej. Uzyskiwane przychody z najmu opodatkowuje pani podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych. Ponadto w zakresie podatku od towarów i usług jest czynnym podatnikiem od dnia 5.07.2003 r. do chwili obecnej. Zgodnie ze złożonym wnioskiem po rozwiązaniu umowy najmu z synem z dniem 1.11.2005 r. zamierza pani zawrzeć z nim umowę użyczenia dotyczącą nieodpłatnego udostępnienia środków trwałych pozostałych po prowadzonej wcześniej działalności gospodarczej. Według wnioskodawcy do ww. umowy użyczenia ma zastosowanie art. 16 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Po wnikliwej analizie przedstawionego przez wnioskodawcę stanu faktycznego oraz własnego stanowiska w sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Lesku postanawia jak w sentencji (postanawia uznać stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe):

Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (zwanej w dalszej części uzasadnienia ustawą) źródłem przychodów są nieruchomości lub ich części. Zgodnie z art. 16, ust. 1 ustawy za przychód z nieruchomości odstąpionych bezpłatnie w całości lub w części do używania innym osobom fizycznym i prawnym oraz jednostkom organizacyjnym niemającym osobowości prawnej uważa się wartość czynszową, stanowiącą równowartość czynszu, jaki przysługiwałby od tych osób w razie zawarcia umowy najmu lub dzierżawy nieruchomości. Natomiast stosownie do art. 16 ust. 2 ustawy, jeżeli właściciel nieruchomości używa jej między innymi na potrzeby członków rodziny – nie ustala się wartości czynszowej tej nieruchomości lub jej części, a wydatki związane z nieruchomością nie stanowią kosztu uzyskania przychodów.

Pojęcie nieruchomości nie zostało określone ani w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, ani w innych przepisach podatkowych. W orzecznictwie sądowym w sytuacji braku w prawie podatkowym definicji legalnej określonej nazwy postuluje się stosowanie definicji systemowej i sięganie do definicji legalnych sformułowanych w innych gałęziach prawa, np. w prawie cywilnym. I tak - zgodnie z art. 46 § 1 ustawy z dnia 23.04.1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) – nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntami związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje również pojęcia członka rodziny, uzasadnione jest więc w tym przypadku zastosowanie wykładni systemowej i posłużenie się legalną definicją określoną w art. 111 § 3 ordynacji podatkowej. Zgodnie z powołanym przepisem za członków rodziny podatnika uważa się zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, małżonków zstępnych, osobę pozostającą w stosunku przysposobienia oraz pozostającą z podatnikiem w faktycznym pożyciu. Ponadto zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14 - 16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. W związku z ww. przepisem nie powoduje powstania przychodu u osoby użyczającej nieodpłatnie (dającej), rzeczy niestanowiące nieruchomości bądź części nieruchomości.

Ze złożonego wniosku wynika, że przedmiotem umowy użyczenia mają być pozostałe po prowadzonej wcześniej działalności gospodarczej rzeczy będące nieruchomościami (częściami nieruchomości) oraz rzeczy niebędące nieruchomościami bądź częściami nieruchomości. Umowa użyczenia ma być zawarta z synem, czyli członkiem rodziny w rozumieniu wyżej powołanego art. 111 § 3 ordynacji podatkowej. W związku z powyższym, w ocenie organu podatkowego, w przypadku nieodpłatnego udostępnienia synowi (na podstawie umowy użyczenia) pozostałych po prowadzonej wcześniej działalności gospodarczej środków trwałych stanowiących nieruchomości bądź część nieruchomości nie ustala pani na podstawie art. 16 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wartości czynszowej tych nieruchomości bądź jej części a wydatki związane z nieruchomością nie stanowią kosztu uzyskania przychodów. Natomiast nieodpłatne udostępnienie synowi (na podstawie umowy użyczenia) pozostałych po prowadzonej wcześniej działalności gospodarczej środków trwałych niestanowiących nieruchomości bądź części nieruchomości nie spowoduje u pani powstania przychodu, stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy.

Równocześnie informuje się, że cechy umowy użyczenia określa art. 710 ustawy z dnia 23.04.1964 r. - Kodeks cywilny, zgodnie z którym przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.