Naczelnik Urzędu Skarbowego w Drawsku Pomorskim dokonując – na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8 poz. 60 ze zm) interpretacji art. 8 ust. 1 i 2, art. 24 ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14 poz. 176 ze zm.), art. 93a § 1 i 2 ustawy Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), na podstawie stanu faktycznego zawartego we wniosku Państwa X uznaje przedstawione stanowisko wnioskodawcy w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych za zgodne z prawem, natomiast w części dotyczącej interpretacji przepisu art. 93a § 1 i 2 Ordynacji podatkowej – za niezgodne z prawem.

Państwo X w złożonym w dniu 02.09.2005 r. wniosku przedstawili stan faktyczny, z którego wynika, że prowadzą wspólną działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej wystawionego na imię żony i męża. Działalność jest prowadzona pod nazwą AX BX. Dla celów rozliczania podatku od towarów i usług na podstawie złożonego zgłoszenia NIP - 2, firmie nadano odrębny numer identyfikacji podatkowej NIP.

Państwo X wskazują, że w związku z właściwymi przepisami, do końca 2005 r. mają obowiązek złożyć w organie rejestrowym wniosek o zmianę wpisu, co spowoduje:

• pozostawienie pod dotychczasowym wpisem tylko jednego z małżonków a wykreśleniu drugiego,
• pozostawieniu pod dotychczasowym wpisem jednego z małżonków oraz zarejestrowaniu pod odrębnym wpisem drugiego co spowoduje, że każdy z małżonków będzie miał status odrębnego przedsiębiorcy,
• pozostawieniu pod dotychczasowym wpisem jednego z małżonków oraz zarejestrowaniu pod odrębnym wpisem drugiego małżonka i zawarciu pomiędzy nimi umowy spółki cywilnej,

Państwo AX i BX na dzień wniesienia podania nie zawarli umowy spółki cywilnej, jednak będą kontynuować prowadzoną dotychczas działalność w formie spółki cywilnej.

W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, podatnicy występują z zapytaniem, czy jeżeli zdecydują się prowadzić dalej tę samą działalność w formie spółki cywilnej, to czy starą firmę należy zlikwidować i w związku z tym odprowadzić podatek dochodowy od remanentu likwidacyjnego...

Podatnicy formułują własne stanowisko w sprawie wskazując, że po zmianie wpisu i podjęciu działalności w formie spółki cywilnej małżonkowie będą kontynuować działalność gospodarczą, dla potrzeb podatkowych nie ma potrzeby likwidowania firmy, spółka cywilna wstąpi we wszystkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki związane z dotychczasowym przedsiębiorstwem, nie wystąpi również podatek dochodowy od remanentu likwidacyjnego.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Drawsku Pomorskim podziela stanowisko Państwa AX i BX w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych przedstawione we wniosku i stosownie do postanowień art. 14 a § 1 i § 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r.- Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8 poz. 60 ze zm.) udziela następującej interpretacji:

Zmiany w prawie gospodarczym, regulujące m.in. sytuację tzw. spółek małżeńskich zostały wprowadzone dwiema ustawami z dnia 02.07.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1807), oraz Przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1808).

Zmianie uległa m.in. definicja przedsiębiorcy, zgodnie bowiem z treścią art. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorcą jest: osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną – wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

Przedsiębiorcą może więc być pojedyncza osoba fizyczna bądź wspólnik spółki cywilnej, a nie wspólnie małżonkowie. Małżonków nie można traktować na takich samych zasadach jak wspólników spółki cywilnej, ponieważ nie zawarli odrębnej umowy.

Powyższe zmiany spowodowały, że małżonkowie dotychczas prowadzący działalność gospodarczą na podstawie wspólnego wpisu zostali zobowiązani do jego zmiany i prowadzenia dalszej działalności gospodarczej w formie organizacyjnej przewidzianej prawem cywilnym.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że małżonkowie Państwo X jeszcze nie dopełnili związanych z uzyskaniem dwóch odrębnych wpisów do ewidencji działalności gospodarczej - natomiast podjęli już decyzję o zmianie formy prawnej prowadzonej działalności poprzez zawarcie umowy spółki cywilnej.

Do małżonków prowadzących wspólną działalność gospodarczą, którzy nie zawarli umowy spółki cywilnej mają zastosowanie przepisy prawne art. 8 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.).

Zgodnie z art. 8 ust. 1 cyt. wyżej ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku są równe.

Opisane wyżej zasady stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat oraz ulg podatkowych związanych z prowadzoną działalnością w formie spółki niebędącej osobą prawną.

Po zawarciu umowy spółki – podatnikiem podatku dochodowego będzie w dalszym ciągu odrębnie każda osoba fizyczna, występująca po zmianie jako wspólnik spółki cywilnej.

Kwestię opodatkowania podatkiem dochodowym dochodów osób fizycznych uzyskanych z udziału w spółce cywilnej reguluje cytowany już przepis art. 8 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z brzmieniem cytowanego wyżej przepisu ustawy - przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną (...) u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku są równe. Opisane wyżej zasady stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat oraz ulg podatkowych związanych z prowadzoną działalnością w formie spółki niebędącej osobą prawną (art. 8 ust. 2 cytowanej wyżej ustawy).

Jak więc wynika z powyższych uregulowań, dotychczas w celu ustalenia dochodu małżonkowie dzielili po połowie przychody i koszty działalności gospodarczej, a po zawarciu umowy spółki cywilnej przychody i koszty będą dzielone proporcjonalnie do prawa w udziale w zysku określonego w umowie.

Dotychczasowa działalność małżonków, których łączy ustawowa wspólność majątkowa będzie kontynuowana w tym samym zakresie pod dotychczasowym numerem rejestracyjnym

W opisanym stanie faktycznym, małżonkowie zostali już zarejestrowani jako odrębny podmiot gospodarczy działający pod numerem NIP. Zawarcie pomiędzy małżonkami umowy spółki cywilnej nie spowoduje obowiązku likwidacji dotychczas działającego podmiotu i konieczności rejestracji nowego podmiotu.

W powyższej sprawie nie będzie miał więc zastosowania przepis art. 24 ust 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych regulujący zasady i sposób ustalania dochodów osób fizycznych w przypadku likwidacji działalności gospodarczej.

Zgodnie z treścią art. 24 ust. 3 cyt. wyżej ustawy w razie zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o likwidacji działalności gospodarczej dochód ustala się stosując do wartości (wg cen zakupu) pozostałych na dzień likwidacji towarów, materiałów (...) określonego wskaźnika procentowego.

W związku z powyższym, jako małżonkowie kontynuujący działalność w tym samym zakresie, na dotychczasowych zasadach nie będą Państwo zobowiązani do sporządzania remanentu likwidacyjnego jak również do ustalania dochodu i podatku z remanentu likwidacyjnego.

W myśl przepisów art. 93a § 1 ustawy – Ordynacja podatkowa, osoba prawna zawiązana (powstała) w wyniku:

• przekształcenia innej osoby prawnej,
• przekształcenia spółki nie mającej osobowości prawnej

wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki przekształconej osoby lub spółki.

Stosownie do § 2 powołanego art. 93a Ordynacji podatkowej, przepis § 1 stosuje się odpowiednio do:

1. Osobowej spółki handlowej zawiązanej(powstałej) w wyniku przekształcenia:

1. innej spółki niemającej osobowości prawnej,
2. spółki kapitałowej,

2. Spółki niemającej osobowości prawnej, do której osoba fizyczna wniosła na pokrycie udziału wkład w postaci swojego przedsiębiorstwa.

W opisanym stanie faktycznym nie wystąpi sukcesja praw i obowiązków podatkowych związana z transformacjami podmiotowymi, o której mowa w cytowanym wyżej art. 93a § 1 i 2 Ordynacji podatkowej, ponieważ małżonkowie faktycznie prowadzą i nadal będą prowadzić działalność jako odrębnie zorganizowany podmiot gospodarczy. Zatem w tym zakresie Naczelnik Urzędu Skarbowego w Drawsku Pom. uznaje przedstawione w zapytaniu stanowisko strony za niezgodne z przepisami.

Odnosząc się do stanu faktycznego sprawy należy stwierdzić, że małżonkowie Państwo AX i BX zostali zarejestrowani w organie podatkowym jako odrębny podmiot prowadzący działalność gospodarczą. Zatem zmiany rejestracyjne wymuszone koniecznością dostosowania aktualnych regulacji prawnych w zakresie ewidencji przedsiębiorców posiadają cechy wyłącznie natury formalnej i pozostają bez wpływu na zasady opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.