Pismem z dnia 07.11.2005 r. spółka z o. o. zwróciła się o udzielenie pisemnej interpretacji w zakresie - czy nabywca środków trwałych może zostać obciążony podatkiem wynikającym z art. 112 Ordynacji podatkowej. Wskazano nadto, iż bank udzielał kredytów podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą. Jako zabezpieczenie kredytów - przyjęto przewłaszczenie środków trwałych. Ponieważ kredytobiorcy zaprzestali spłacania kredytów, Bank postanowił sprzedać środki trwałe, których jest właścicielem. Spółka z o. o. jest zainteresowana zakupieniem środków trwałych pochodzących z windykacji bankowej.
Jak stanowi art. 14a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. W myśl art. 14a § 4 cytowanej ustawy, udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, o której mowa w § 1, następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie.
Z wniosku z dnia 07.11.2005 r., uzupełnionego pismem z dnia 22.11.2005 r. wynika następujący stan faktyczny i własne stanowisko w sprawie:
Bank udzielał kredytów podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą. Jako zabezpieczenie kredytów - przyjęto przewłaszczenie środków trwałych. Ponieważ kredytobiorcy zaprzestali spłacania kredytów, Bank postanowił sprzedać środki trwałe, których jest właścicielem. Spółka z o. o. jest zainteresowana zakupieniem środków trwałych pochodzących z windykacji bankowej. Firma zakupuje środki trwałe pochodzące z wielu windykacji bankowych, dotyczących różnych podmiotów gospodarczych.
W chwili obecnej spółka z o. o. jest zainteresowana zakupieniem maszyn pochodzących z windykacji bankowej - wobec znajdujących się w upadłości zakładów S.A. Z informacji uzyskanych przez spółkę z o. o. wynika, iż S.A. ma obecnie zaległości wobec Skarbu Państwa. W chwili podpisania umowy o przewłaszczeniu środków trwałych, pomiędzy bankiem a S.A. - firma ta nie miała zaległości wobec Skarbu Państwa, co zostało przez bank sprawdzone w trakcie rozpatrywania wniosku o kredyt.
W kwestii zapytania - czy nabywca środków trwałych, wcześniej należących do S.A., a obecnie do Banku może zostać obciążony podatkiem wynikającym z Ordynacji podatkowej art. 112 - spółka z o.o. stoi na stanowisku, iż taka sytuacja nie nastąpi, ponieważ Bank jest właścicielem środków trwałych, a zatem odkupienie ich od Banku nie jest równoznaczne z nabyciem przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. Przejście prawa własności środków trwałych nastąpiło w dniu podpisania umowy, a w tym dniu S.A. nie miała zaległości podatkowych. Zarówno upadłość, jak i obecne zaległości podatkowe S.A. nie mają związku z podpisaną wcześniej umową o przewłaszczeniu środków trwałych. Wobec powyższego, zdaniem spółki, nabywane środki trwałe nie mogą stanowić zabezpieczenia należności dłużnika wobec Skarbu Państwa.
Ocena prawna w niniejszej sprawie jest następująca:
Zgodnie z art. 112 § 1 pkt 3 ustawy Ordynacja podatkowa nabywca składników majątku związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą wymienionych w par. 2, jeżeli ich wartość w dniu zbycia wynosi co najmniej 15.000,00 zł. odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem za powstałe do dnia nabycia zaległości podatkowe związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Par. 2 art. 112 stanowi, iż składniki majątku związane z prowadzoną działalnością gospodarczą stanowią aktywa trwałe w rozumieniu przepisów o rachunkowości, z wyłączeniem należności długoterminowych, udzielonych pożyczek i długoterminowych rozliczeń międzyokresowych.
Zakres odpowiedzialności nabywcy jest ograniczony do wartości nabytego przedsiębiorstwa, jego zorganizowanej części lub składników majątku - art. 112 § 3 ustawy Ordynacja podatkowa.
Zatem nabywca odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem za powstałe do dnia nabycia zaległości podatkowe związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Jednakże zakres tej odpowiedzialności ograniczony jest do wartości nabytego środka trwałego.
W niniejszej sprawie jednak należy odnieść się do zawartych umów przewłaszczenia przez Bank. Umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie jest formą zabezpieczenia kredytu bankowego, stosowaną powszechnie przez banki i uznaną przez doktrynę prawa. Przewłaszczenie następuje w drodze umowy o przeniesienie własności na rzecz banku przez kredytobiorcę posiadanych przez niego rzeczy ruchomych oznaczonych co do tożsamości, jak i co do gatunku. Przy czym, jeżeli przedmiotem przewłaszczenia są rzeczy oznaczone co do tożsamości, to własność tych rzeczy przechodzi na bank z chwilą zawarcia umowy, a kredytobiorca na mocy tej umowy z reguły otrzymuje prawo do bezpłatnego używania w charakterze biorącego w użyczenie, a w razie gdy przedmiotem przewłaszczenia są rzeczy oznaczone co do gatunku - do dojścia do skutku przewłaszczenia niezbędne jest przeniesienie posiadania rzeczy będących przedmiotem umowy. W tym przypadku rzeczy te są przekazywane kredytobiorcy w przechowanie. W umowach przewłaszczenia powinien zostać zawarty zapis, że w razie gdy kredyt z odsetkami zostanie spłacony w terminie - przeniesienie własności (przewłaszczenie) staje się niebyłe a kredytobiorca stanie się ponownie właścicielem rzeczy.
Zatem w niniejszej sprawie o ile:
1. została zawarta umowa przewłaszczenia środków trwałych pomiędzy Bankiem i S.A. na zabezpieczenie udzielonego kredytu bankowego,
2. następuje sprzedaż przewłaszczonych środków trwałych przez bank w związku z zaprzestaniem spłaty zawartej umowy kredytowej,
to nabycie środków trwałych od Banku nie implikuje odpowiedzialności nabywcy o której mowa w art. 112 ustawy Ordynacja podatkowa za zaległości podatkowe S.A.