Postanowienie

Na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. ? Ordynacja podatkowa (j.t. Dz. U. z 2005r. Nr 8 poz. 60) w związku z wnioskiem z dnia 23.10.2005r. (data wpływu do tut. Urzędu 02.11.2005r.) o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej obowiązku składania zeznań o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym przez kuratora sądowego ustanowionego dla osoby nieobecnej Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Katowicachstwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 02.11.2005r. do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Katowicach wpłynął wniosek o udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.Pismem z dnia ... znak: ... organ podatkowy wezwał wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych wniosku.Braki formalne wniosku zostały uzupełnione w dniu ...r.Jak stanowi art. 14a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. W myśl art. 14a § 4 cytowanej ustawy, udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, o której mowa w §1, następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie.
Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, iż na podstawie prawomocnego postanowienia Sądu ... w Katowicach został Pan ustanowiony kuratorem dla osoby nieobecnej Pana ... - właściciela nieruchomości położonej w Katowicach przy ul. ... . Do chwili obecnej nie udało się jednoznacznie ustalić miejsca pobytu czy też faktu śmierci Pana ... . Dotychczas w imieniu Pana ... składał Pan w tut. Urzędzie zeznania roczne, jednakże ma Pan wątpliwości co do prawidłowości postępowania.
We wniosku wyrażone zostało stanowisko, iż jako kurator sądowy ustanowiony dla osoby nieobecnej nie miał Pan obowiązku składania w jej imieniu zeznań podatkowych, gdyż podatnikiem jest faktyczny właściciel lub w przypadku jego śmierci - ustanowieni spadkobiercy.

Ocena prawna stanowiska Wnioskodawców
Wykonywany przez kuratora sądowego, ustanowionego dla osoby nieobecnej zarząd nieruchomością jest regulowany przepisami prawa cywilnego i rodzinnego.
Zgodnie z przepisem art. 601 ustawy z dnia 17 listopada 1964r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 1964r. Nr 43 poz. 296 ze zm.) kurator sądowy dla osoby nieobecnej może być ustanowiony przez sąd na wniosek każdej osoby zainteresowanej. Natomiast z brzmienia przepisu art. 184 ustawy z dnia 25 lutego 1964r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 1964r. Nr 9 poz. 59 ze zm.) wynika, że dla ochrony praw osoby, która z powodu nieobecności nie może prowadzić swoich spraw i nie ma pełnomocnika, ustanawia się kuratora, który powinien przede wszystkim dążyć do ustalenia miejsca pobytu osoby nieobecnej i zawiadomić ją o stanie jej spraw. A co za tym idzie powinien ustalić, czy osoba ta istnieje.W przypadku uzasadnionych wątpliwości co do faktu życia właściciela nieruchomości oraz możliwości uzyskania z nim kontaktu, kurator powinien skorzystać z możliwości wystąpienia do sądu o wydanie postanowienia o uznaniu właściciela za zmarłego na zasadzie art. 29 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. ? Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964r. Nr 16 poz. 93), tj. jeżeli upłynęło 10 lat od końca roku kalendarzowego, w którym według istniejących informacji jeszcze żył. Jednakże gdyby w chwili uznania za zmarłego zaginiony ukończył lat siedemdziesiąt, wystarcza upływ lat pięciu. Uznanie za zmarłego nie może nastąpić przed końcem roku kalendarzowego, w którym zaginiony ukończyłby lat dwadzieścia trzy.Z powyższego wynika zatem, iż kuratora dla nieobecnych ustanawia się dla osób żyjących a jedynie nie znanych z miejsca pobytu, i jedynie wtedy rozliczenie przez kuratora ich podatków jest możliwe.
Kurator sądowy obejmując z mocy prawa majątek osoby nieobecnej (zarządzając nim) nie staje się jego właścicielem, w związku z czym nie może się zarejestrować we własnym imieniu jako podmiot rozliczający dochody z tytułu najmu nieruchomości, jak również nie może dokonywać we własnym imieniu rozliczeń w związku z obowiązkiem podatkowym w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, jaki ciąży na nieobecnym podatniku. Osoba nieobecna pozbawiona jest wyłącznie możliwości sprawowania zarządu majątkiem ale nie traci prawa własności tego majątku. Obowiązek zapłaty podatku dochodowego od dochodów uzyskiwanych z majątku właściciela nieruchomości obciąża tego właściciela i nie może obciążać innego podmiotu. Kurator sądowy jest co prawda obciążony obowiązkami związanymi z dokonaniem obliczenia i uiszczenia podatku osoby nieobecnej, jednakże działa on wyłącznie w imieniu i na rachunek tej osoby.
W przypadku istnienia lub pojawienia się informacji o śmierci podatnika dla którego ustanowiono kuratora, rozliczanie podatków ulega zasadniczej zmianie. Po uzyskaniu postanowienia sądu o uznaniu dotychczasowego właściciela nieruchomości za zmarłego, rozliczanie podatku dochodowego za osobę zmarłą nie może być dokonywane. Ponieważ obowiązujące przepisy nie przewidują odprowadzania podatku za osoby zmarłe, kurator sądowy ustanowiony dla osoby nieobecnej, który otrzymał informację o śmierci reprezentowanego właściciela nieruchomości, powinien zawiadomić o tym naczelnika urzędu skarbowego i zaprzestać odprowadzania podatków w imieniu osoby zmarłej. Po śmierci podatnika nie powstają bowiem zobowiązania podatkowe, które mogą być mu przypisane, gdyż zgodnie z art. 5 ustawy ? Ordynacja podatkowa zobowiązaniem podatkowym jest wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia podatku. Z treści tego przepisu wynika, że warunkiem istnienia zobowiązania podatkowego jest istnienie podatnika. W takiej sytuacji sąd ustanawia kuratora spadku bądź zarządcę tymczasowego spadku, działających do czasu zakończenia postępowania o nabyciu spadku. Do czasu ustalenia spadkobierców i nabycia przez nich praw do spadku, powstający dochód z nieruchomości powinien być deponowany w depozycie sądowym. Po ustaleniu spadkobierców, to oni staną się podatnikami odprowadzającymi podatki związane z dochodem z nieruchomości uzyskanym przez osobę, która wykonywała zarząd nieruchomością po śmierci poprzedniego właściciela.
Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, iż Pana stanowisko przedstawione we wniosku dotyczące obowiązku rozliczania przez kuratora ustanowionego dla osoby nieobecnej dochodów z nieruchomości jest nieprawidłowe.
Zgodnie z art. 14a § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa we wniosku i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania postanowienia.Stosownie do art. 14b § 1 i § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, interpretacja nie jest wiążąca dla wnioskodawcy, wiąże natomiast właściwe dla podatnika organy podatkowe i organy kontroli skarbowej do czasu zmiany stanu prawnego stanowiącego podstawę dokonanej wyżej oceny prawnej lub zmiany (uchylenia) postanowienia w trybie określonym w art. 14b § 5 Ordynacji podatkowej.