Dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie, działając na postawie art. 14b § 5 pkt 2 ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), uchyla z urzędu postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie z dnia 7.10.2005 r. (znak: L. I US. XVII/415/133/05) w sprawie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego.

Pismem z dnia 4.08.2005 r. (uzupełnionym pismem z dnia 20.09.2005 r.) Urząd Miasta zwrócił się do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie (art. 14a ustawy - Ordynacja podatkowa). Z opisanego stanu faktycznego wynika, że w oparciu o art. 90 ustawy o systemie oświaty oraz na podstawie uchwały Rady Miasta z dnia 22.02.2005 r. wypłacane są stypendia socjalne uczniom z rodzin o niskich dochodach. Miesięczna wysokość stypendium nie przekracza kwoty 380 zł. Ponadto od sierpnia 2005 r., w oparciu o umowę zawartą pomiędzy Marszałkiem Województwa a Prezydentem Miasta, wypłacane będą dla uczniów i studentów stypendia finansowane w 68,05 % z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej i w 31,95 % z budżetu państwa. Wnioskodawca, przedstawiając powyższy stan faktyczny, zwrócił się z zapytaniem, czy w związku z wypłatą przedmiotowych stypendiów, po zakończeniu roku podatkowego, należy „wystawić informację podatkową”; a jak tak to na jakim formularzu PIT oraz „na kogo winien być wystawiony PIT, na stypendystę (osobę małoletnią) czy na rodzica, który występuje o stypendium w imieniu małoletniego ucznia”. Zdaniem wnioskodawcy, z uwagi na fakt, iż przedmiotowe stypendia są zwolnione z opodatkowania, wystawianie informacji o wysokości wypłacanych stypendiów „jest bezcelowe”.

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie postanowieniem z dnia 7.10.2005 r. (znak: L. I US. XVII/415/133/05) uznał stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe. W uzasadnieniu postanowienia organ podatkowy stwierdził, że wypłacane stypendia finansowane ze środków budżetu państwa i jednostek samorządu terytorialnego w wysokości nieprzekraczającej 380 zł za dany miesiąc, korzystają ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 40b ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.). Stosownie zaś do treści art. 35 ust. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, płatnicy stypendiów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 40b tej ustawy, są obowiązani w terminie do końca lutego roku następnego po roku podatkowym sporządzić informację o wysokości wypłaconego stypendium, na formularzu PIT-8S i przekazać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, z zastrzeżeniem art. 37 ww. ustawy. Ponadto w ww. postanowieniu wskazano, iż stypendia wypłacane z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej korzystać będą ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do wysokości sfinansowanej z tych funduszy, tj. w wysokości 68,05 % ich wartości.

Zgodnie zaś z treścią art. 39 ww. ustawy, w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 31, art. 33 i art. 35 ww. ustawy, w przypadku gdy nie dokonują rocznego obliczenia podatku, są obowiązani przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, imienne informacje sporządzone według ustalonego wzoru, z zastrzeżeniem ust. 5 tego artykułu. Informację, o której mowa powyżej, sporządza się również w przypadku dokonywania wypłaty świadczeń określonych w art. 21 ust. 1 pkt 46 i 74 ww. ustawy.

Dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie, analizując przedmiotowe postanowienie, zważył, co następuje:

W myśl art. 14a § 1 ordynacji podatkowej stosownie do swej właściwości naczelnik urzędu skarbowego (…) na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta udziela pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. Zgodnie z treścią art. 14a § 2 ordynacji podatkowej składając wniosek, podatnik, płatnik lub inkasent jest obowiązany do wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego oraz własnego stanowiska w sprawie. W sytuacji, kiedy wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji co do przepisów prawa podatkowego nie zawiera pełnego wyczerpującego stanu faktycznego, wniosek nie spełnia wymogów, o których mowa w art. 14a § 2 ordynacji podatkowej. W konsekwencji organ podatkowy wzywa wnioskodawcę do uzupełnienia lub usunięcia braków wniosku w terminie 7 dni, pouczając jednocześnie o skutkach niedopełnienia tego warunku, stosownie do treści art. 14a § 5 ordynacji podatkowej.

Odnosząc powyższy stan prawny na grunt analizowanej sprawy, stwierdzić należy, że wnioskodawca nie przedstawił zaistniałego w sprawie stanu faktycznego w sposób wyczerpujący. Nadto we wniosku zawarto informacje, z których z jednej strony wynika, że wypłaca stypendia socjalne w oparciu o art. 90 ustawy o systemie oświaty (które podlegają zwolnieniu od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), z drugiej zaś, że wypłacane przez niego stypendia podlegają zwolnieniu od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 40b ww. ustawy, co sugerowałoby z kolei, że są to stypendia inne niż wypłacane w oparciu o przepisy o systemie oświaty.

Jak wykazano wyżej, z wniosku wynika, że stypendia wypłacane są z trzech źródeł: budżetu państwa, budżetu gminy i funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. Zgodnie z zapisem art. 21 ust. 1 pkt 40 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są świadczenia pomocy materialnej dla uczniów, studentów, uczestników studiów doktoranckich i osób uczestniczących w innych formach kształcenia, pochodzące z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz środków własnych szkół i uczelni – przyznane na podstawie odrębnych przepisów o systemie oświaty, o szkolnictwie wyższym, o wyższych szkołach zawodowych oraz o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki. Natomiast z świetle art. 21 ust. 1 pkt 40b ww. ustawy wolne od podatku dochodowego między innymi są stypendia dla uczniów i studentów, których wysokość i zasady ustalania zostały określone w uchwale organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego – do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 380 zł, z zastrzeżeniem ust. 10 tego artykułu. Jak z powyższego wynika świadczenia finansowane z budżetu gminy, czy z budżetu państwa, w zależności od ich charakteru oraz podstawy prawnej ich przyznawania mogą być zwolnione z opodatkowania bądź to na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 40, bądź art. 21 ust. 1 pkt 40b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ustalenia we wskazanym zakresie mają ścisły związek z obowiązkami ciążącymi na płatniku. I tak:

W świetle zapisu art. 35 ust. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, płatnicy stypendiów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 40b tej ustawy, są obowiązani w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym sporządzić informację o wysokości wypłaconego stypendium, według ustalonego wzoru, i przekazać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, z zastrzeżeniem art. 37 ww. ustawy. Oznacza to, że płatnik wypłacający stypendia zwolnione z opodatkowania na mocy art. 21 ust. 1 pkt 40b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest zobligowany do sporządzenia odpowiedniej informacji i przekazania jej podatnikowi oraz właściwemu urzędowi skarbowemu. Natomiast gdy przedmiotowe stypendia są świadczeniem pomocy materialnej o charakterze socjalnym i korzystają ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, na płatniku nie ciąży taki obowiązek.

Mimo tak istotnych nieścisłości w przedstawionym stanie faktycznym Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie nie zastosował wskazanej powyżej procedury uzupełnienia braków podania i postanowieniem z dnia 7.10.2005 r. (znak: L. I US. XVII/415/133/05) udzielił interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego, uznając stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe. Ponadto Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie w ww. postanowieniu nie udzielił jednoznacznej odpowiedzi na drugie pytanie zawarte we wniosku z dnia 4.08.2005 r. Nie wskazał bowiem jednoznacznie, na kogo powinna być wystawiona informacja o wypłacie stypendium: na stypendystę (będącego osobą małoletnią), czy na rodzica, występującego z wnioskiem o jego udzielnie.

Zaprezentowane braki formalne skutkują uchyleniem przedmiotowego postanowienia w trybie art. 14b § 5 pkt 2 ordynacji podatkowej, nakładającym na organ odwoławczy obowiązek uchylenia z urzędu postanowienia, o którym mowa w art. 14a § 4 tej ustawy, m. in. wówczas, gdy rażąco narusza prawo. W przedmiotowej sprawie rażące naruszenie prawa sprowadza się do naruszenia norm proceduralnych.