Naczelnik Urzędu Skarbowego (...) w oparciu o przepis art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), w związku z (...) zapytaniem - pismo znak: (...), z dnia (...), data wpływu (...), informuje:

Zgodnie z przepisem art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535) zwalnia się od podatku czynności wykonywane na rzecz członków spółdzielni, którym przysługuje spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych, członków spółdzielni będących właścicielami lokali mieszkalnych lub na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych niebędących członkami spółdzielni, za które są pobierane opłaty, zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych.

Z przepisu art. 4 ust. 1, 2, 4 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 ze zm.) wynika, iż członkowie spółdzielni, którym przysługuje spółdzielcze prawa do lokali, członkowie spółdzielni będący właścicielami lokali, właściciele lokali niebędący członkami spółdzielni są obowiązani uczestniczyć w wydatkach, które związane są m. in. z:
- eksploatacją i utrzymaniem ich lokali,
- eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni,
lub nieruchomości wspólnych,
- zobowiązaniami spółdzielni z innych tytułów,
- funduszem remontowym.

Ponadto, członkowie spółdzielni są również obowiązani uczestniczyć w wydatkach związanych z działalnością społeczną, oświatową i kulturalną prowadzoną przez spółdzielnię (art. 4 ust. 5 ww. ustawy).

Z literalnego brzmienia ww. przepisu art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o podotaku VAT wynika zatem, iż nie obejmuje on zwolnieniem czynności wykonywanych na rzecz:
-osób, posiadających spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a nie będących członkami Spółdzielni,
- osób, które w wyniku utraty członkostwa w Spółdzielni utraciły
spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego,
- spadkobierców zmarłego członka Spółdzielni od których również są pobierane ww. opłaty.

W odniesieniu do powyższego przepisu winno się jednak stosować wykładnię celowościową. Intencją ustawodawcy było bowiem objęcie zwolnieniem wszystkich czynszów i opłat pobieranych za korzystanie z lokali mieszkalnych.

A zatem, opłaty pobierane od osób, wymienionych - j.w., dotyczące wydatków Spółdzielni związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych oraz uczestnictwa w innych kosztach związanych z tymi nieruchomościami, a ustalane na zasadach analogicznych jak wobec członków spółdzielni - również korzystają ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku od towarów i usług

Równocześnie, zdaniem Naczelnika tut. Urzędu opłaty, o których mowa powyżej pobierane od osób, które w wyniku utraty członkostwa w Spółdzielni utraciły spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego są zwolnione od podatku VAT tylko do momentu, dopóki Spółdzielnia nie podejmie działań mających na celu opuszczenie tego lokalu przez te osoby (eksmisji). W sytuacji natomiast, kiedy lokal przez te osoby nie zostanie opuszczony i Spółdzielnia pobierane opłaty od tych osób traktuje jako odszkodowanie za zajmowanie i korzystanie z lokalu bez tytułu prawnego - to niniejsze opłaty (jako odszkodowanie ) nie podlegają przepisom Ustawy o podatku VAT.