Z przedstawionego w złożonym wniosku stanu faktycznego, wynika iż w firmie podatnika doszło do wyłudzenia towaru (187 arkuszy blachy miedzianej o wartości brutto 42.262,94 zł). Zgodnie z oświadczeniem strony wyłudzenia towaru dopuścił się nieznany sprawca, który przy zawieraniu transakcji posłużył się skradzionymi dokumentami rejestracyjnymi potencjalnego nabywcy (kopie tych dokumentów przedstawiono przy odbiorze towaru). Wraz ze wskazanymi dokumentami pytającemu dostarczono również potwierdzony przez bank przelew bankowy na ww. kwotę. Wszystkie dokumenty dostarczył podatnikowi wynajęty przez „nabywcę” do przewozu kierowca (którego dane zamieszczono na dokumencie Wz).Przekazanie sporządzonej faktury VAT miało nastąpić po potwierdzeniu wpływu należności na konto spółki. W opinii strony wszystkie przedstawione dokumenty nie budziły żadnych zastrzeżeń. Brak wpływu na konto podatnika należności za wydany towar spowodował podjecie interwencji bezpośrednio u wskazanego odbiorcy i ujawnił, że jest to kolejny przypadek posłużenia się jego danymi w celu wyłudzenia towaru. W związku z powyższym sporządzona faktura VAT pozostała w posiadaniu podatnika (tj. nie została wprowadzona do prawnego obrotu) oraz powiadomiono Policję, która wszczęła śledztwo pod nadzorem odpowiedniej Prokuratury o przestępstwo wyłudzenia wskazanego wyżej towaru przez nieznanego sprawcę.

Zdaniem wnioskodawcy we wskazanym stanie faktycznym wyłudzenie – kradzież nie stanowi zdarzenia podlegającego opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, faktura obejmująca skradziony towar, która została sporządzona przez spółkę jako nie wprowadzona do obrotu prawnego może zostać anulowana, a także nie zachodzi konieczność skorygowania uprzednio odliczonego podatku naliczonego od nabytych towarów, które zostały wyłudzone.

Naczelnik Urzędu Skarbowego Poznań-Grunwald wyjaśnia iż w przedmiotowym przypadku będą miały zastosowanie następujące przepisy prawne:

art.5 ust.1 ustawy z dnia 11.03.2004r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2004r. Nr 54, poz.535 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem” podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów, import towarów, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju, wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów,

art.6 pkt 1 ustawy z dnia 11.03.2004r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2004r. Nr 54, poz.535 ze zm.) przepisów ustawy nie stosuje się do czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy,

art.86 ust.1 ustawy z dnia 11.03.2004r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2004r. Nr 54, poz.535 ze zm.) w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art.15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art.114, art.119 ust.4, art.120 ust.17 i 19 oraz art.124,

art.108 ust.1 ustawy z dnia 11.03.2004r o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2004r. Nr 54, poz.535 ze zm.) w przypadku gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty

art.108 ust.1 ustawy z dnia 11.03.2004r o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2004r. Nr 54, poz.535 ze zm.) w przypadku gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty

Mając na uwadze treść powołanych wyżej przepisów oraz przedstawiony przez pytającego stan faktyczny tutejszy organ podatkowy informuje, iż zgodnie z art.5 ust.1 opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega ściśle określony zakres czynności wskazany tym aktem prawnym.

Natomiast art.2 pkt 22 ustawy z dnia 11 marca 2004r. stanowi, iż ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. Zgodnie z powyższymi przepisami wyłudzenie – kradzież towarów nie jest „sprzedażą” w rozumieniu niniejszej ustawy, a zatem zdarzenie takie nie może być definiowane jako świadczona odpłatnie dostawa towarów. Należy także nadmienić, iż art.6 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług jednoznacznie wskazuje że przepisów niniejszej ustawy nie stosuje sie do czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy. Celem przedmiotowego unormowania jest wprawdzie nieopodatkowywanie zachowań niepożądanych, sprzecznych z prawem, aby nie stwarzać pozorów ich legalizacji, jednakże w opinii tutejszego organu podatkowego jego zastosowanie ma miejsce także w opisywanym przypadku, ponieważ powyższe zdarzenie jako czynność nie może być przedmiotem prawnie skutecznej umowy.

Naczelnik Urzędu Skarbowego Poznań-Grunwald jednocześnie wyjaśnia iż na gruncie art.108 ust.1 ustawy z dnia 11 marca 2004r., nie rodzi obowiązku zapłaty taka faktura, która została wprawdzie sporządzona dla podmiotu zamawiającego towar lecz do realizacji zamówienia nie doszło, gdyż zamawiający odwołał zamówienie lub nie przyjął towaru wraz z oryginałem faktury, a zatem nie doszło do wprowadzenia faktury do obrotu prawnego (odbiorca jej nie odebrał). Ze stanu faktycznego przedstawionego w przedmiotowym wniosku wynika, iż zarówno nie doszło do realizacji umowy sprzedaży pomiędzy spółką a kontrahentem, którego danymi posłużono się w celu wyłudzenia towaru od pytającego, jak i do wprowadzenia sporządzonej faktury VAT obejmującej wyłudzony towar do obrotu prawnego (spółka posiada oryginał i kopię faktury). W związku z powyższym wystawione dokumenty (oryginał i kopię faktury) mogą zostać anulowane przez podatnika poprzez dokonanie na nich adnotacji umożliwiających ich powtórne wydanie, jednocześnie zachowując je w dokumentacji spółki.

Powyższe stanowisko znajduje także swoje odzwierciedlenie w judykaturze gdzie jednoznacznie stwierdzono, iż możliwość anulowania faktur, mimo, że nie jest wyraźnie dopuszczona w ustawie o podatku od towarów, należy zaaprobować jako praktyczną i realną drogę wycofania się podatnika z błędnego wystawienia dokumentu rozliczeniowego (stanowisko to dotyczy wyłącznie sytuacji gdy faktury nie zostały wprowadzone przez podatnika do obrotu prawnego).

Zgodnie z art.86 ust.1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. podatnikowi podatku od towarów i usług przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie w jakim nabywane towary i usługi wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych. Co do zasady kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych na fakturach z tytułu nabycia towarów i usług – art.86 ust.2 cytowanej ustawy. Z powyższych unormować nie wynika, że jeżeli podatnik utraci - na skutek wyłudzenia, kradzieży - towary, których sprzedaż podlegała opodatkowaniu, to utraci również prawo do odliczenia podatku naliczonego przy ich zakupie.

Jeżeli zatem w momencie nabycia towarów (utraconych później wskutek wyłudzenia, kradzieży) podatnik spełnił warunki uprawniające do skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego określone art.86 i art.88 ustawy, to późniejsza utrata towaru np. poprzez wyłudzenie, nie spowoduje konieczności weryfikacji uprzednio dokonanego odliczenia podatku od towarów i usług (naliczonego). Należy jednocześnie nadmienić, że dla celów dowodowych fakt wystąpienia powyższego zdarzenia losowego winien być przez podatnika należycie udokumentowany.

Mając na uwadze cytowane na wstępie przepisy prawne tutejszy organ podatkowy stwierdza, że stanowisko jednostki wyrażone w niniejszym wniosku jest prawidłowe.