INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 21 grudnia 2011r. (data wpływu 23 grudnia 2011r.), uzupełnionym pismem z dnia 19 marca 2012r. (data wpływu 22 marca 2012r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania, czy Wnioskodawca jako prowadzący zakład produkcyjno-szkoleniowy powinien wystawiać szkole – której jest jednocześnie organem prowadzącym – faktury i rozliczać podatek od towarów i usług na ogólnych zasadach – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 grudnia 2011r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania, czy Wnioskodawca jako prowadzący zakład produkcyjno-szkoleniowy powinien wystawiać szkole – której jest jednocześnie organem prowadzącym – faktury i rozliczać podatek od towarów i usług na ogólnych zasadach.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 19 marca 2012r. (data wpływu 22 marca 2012r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 12 marca 2012r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest osobą fizyczną – przedsiębiorcą – prowadzącym zarejestrowaną działalność gospodarczą, jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Prowadzi działalność gospodarczą poprzez zakład produkcyjno-szkoleniowy.

Jednocześnie Wnioskodawca jest organem prowadzącym prywatne szkoły niepubliczne o uprawnieniach szkół publicznych. Wskazane szkoły są jednostkami organizacyjnymi nie posiadającymi „własnej” podmiotowości prawnej. Oznacza to, że stroną zawieranych przez nie umów jest organ prowadzący szkołę. Na prowadzenie wskazanych szkół Wnioskodawca uzyskuje dotacje z budżetu powiatu (zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty). Ponieważ szkoły nie pobierają opłaty za świadczone usługi edukacyjne, to koszty związane z ich prowadzeniem i utrzymaniem pokrywane są ze wskazanych dotacji. Dotyczy to w szczególności wydatków związanych z obsługą administracyjno-księgową remontami, utrzymywaniem czystości.

Wnioskodawca chciałby, aby w przyszłości wskazane powyżej usługi dotyczące prowadzonych przez niego szkół (tj. obsługa administracyjno-księgowa, remonty, utrzymywanie czystości) wykonywał odpłatnie opisany na wstępie zakład produkcyjno-szkoleniowy.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca podał, że sformułowanie określające Wnioskodawcę jako „organ prowadzący szkoły niepubliczne o uprawnieniach szkół publicznych” jest terminem ustawowym, zaczerpniętym z ustawy o systemie oświaty (ustawa z dnia 7 września 1991r. Dz. U. z 2004r. Nr 256, poz. 2572 j.t ze zm). Wnioskodawca jest organem prowadzącym szkoły niepubliczne o uprawnieniach szkół publicznych i działa w oparciu o przepisy wskazanej ustawy o systemie oświaty. Zgodnie z art. 5 ust. 2 tejże ustawy, szkoła (w tym szkoła niepubliczna o uprawnieniach szkoły publicznej) może być zakładana i prowadzona m.in. przez osobę fizyczną (pkt 3 tego przepisu). Zadania organu prowadzącego szkołę (w tym organu będącego osobą fizyczną) zostały przykładowo wymienione w art. 5 ust. 7 wskazanej ustawy.

Jak to zostało wskazane we wniosku, Wnioskodawca – jako osoba fizyczna – jest organem prowadzącym niepubliczne szkoły o uprawnieniach szkół publicznych. Tego typu szkoły nieposiadają zdolności prawnej. Oznacza to, że stroną zawieranych umów jest organ prowadzący szkołę – w tym przypadku osoba fizyczna (Wnioskodawca).

Wynagrodzenie za usługi świadczone szkole przez zakład produkcyjno-szkoleniowy będą wypłacane przez organ prowadzący szkołę, ponieważ to on jest wyłącznym dysponentem środków pieniężnych uzyskiwanych przez szkołę, w szczególności otrzymywanych dotacji. Oznacza to, że przepływ środków pieniężnych będzie dokonywany pomiędzy osobnymi rachunkami bankowymi tej samej osoby fizycznej, występującej w różnych rolach: organu prowadzącego szkolę oraz przedsiębiorcy prowadzącego zakład produkcyjno-szkoleniowy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w takiej sytuacji Wnioskodawca jako prowadzący zakład produkcyjno-szkoleniowy powinien wystawiać szkole – której jest jednocześnie organem prowadzącym – faktury i rozliczać podatek od towarów i usług na ogólnych zasadach...

Zdaniem Wnioskodawcy, Wnioskodawca jest jednocześnie organem prowadzącym szkoły, jak i przedsiębiorcą, w obu przypadkach zawiera umowy we własnym imieniu. Pomimo tego w przypadku umów zawieranych pomiędzy „szkołą” i „zakładem produkcyjno-szkoleniowym” występować będzie w różnych rolach. W związku z tym w sytuacji, kiedy prowadzony przez niego zakład produkcyjno-szkoleniowy będzie świadczył odpłatnie usługi na rzecz wskazanych szkół, to Wnioskodawca będzie zobowiązany wystawiać za takiej usługi faktury i rozliczać podatek od towarów i usług na ogólnych zasadach. Ustawa o podatku od towarów i usług nie przewiduje zwolnienia dla takich sytuacji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Czynności określone w ust. 1 podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa (art. 5 ust. 2 ww. ustawy o VAT).

Przez dostawę towarów – stosownie do przepisu art. 7 ust. 1 ww. ustawy o VAT – należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast przez świadczenie usług – zgodnie z art. 8 ust. 1 – rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć jednak należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zatem aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem.

Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą.

Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Z powyższego wynika, że pod pojęciem odpłatności dostawy towarów lub odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego). W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ww. ustawy).

W myśl art. 106 ust 1 ustawy o VAT, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Przez sprzedaż – zgodnie z art. 2 pkt 22 ww. ustawy – rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest osobą fizyczną – przedsiębiorcą – prowadzącym zarejestrowaną działalność gospodarczą, jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Prowadzi działalność gospodarczą poprzez zakład produkcyjno – szkoleniowy.

Jednocześnie Wnioskodawca jest organem prowadzącym prywatne szkoły niepubliczne o uprawnieniach szkół publicznych. Wskazane szkoły są jednostkami organizacyjnymi nie posiadającymi „własnej” podmiotowości prawnej. Oznacza to, że stroną zawieranych przez nie umów jest organ prowadzący szkołę. Na prowadzenie wskazanych szkół Wnioskodawca uzyskuje dotacje z budżetu powiatu (zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty). Ponieważ szkoły nie pobierają opłaty za świadczone usługi edukacyjne, to koszty związane z ich prowadzeniem i utrzymaniem pokrywane są ze wskazanych dotacji. Dotyczy to w szczególności wydatków związanych z obsługą administracyjno-księgową remontami, utrzymywaniem czystości.

Wnioskodawca chciałby, aby w przyszłości wskazane powyżej usługi dotyczące prowadzonych przez niego szkół (tj. obsługa administracyjno-księgowa, remonty, utrzymywanie czystości) wykonywał odpłatnie opisany na wstępie zakład produkcyjno-szkoleniowy.

Sformułowanie określające Wnioskodawcę jako „organ prowadzący szkoły niepubliczne o uprawnieniach szkół publicznych” jest terminem ustawowym, zaczerpniętym z ustawy o systemie oświaty (ustawa z dnia 7 września 1991r. Dz. U. z 2004r. Nr 256, poz. 2572 j.t ze zm.). Wnioskodawca jest organem prowadzącym szkoły niepubliczne o uprawnieniach szkół publicznych i działa w oparciu o przepisy wskazanej ustawy o systemie oświaty. Zgodnie z art. 5 ust. 2 tejże ustawy, szkoła (w tym szkoła niepubliczna o uprawnieniach szkoły publicznej) może być zakładana i prowadzona m.in przez osobę fizyczną (pkt 3 tego przepisu). Zadania organu prowadzącego szkołę (w tym organu będącego osobą fizyczną) zostały przykładowo wymienione w art. 5 ust. 7 wskazanej ustawy.

Jak to zostało wskazane we wniosku, Wnioskodawca – jako osoba fizyczna – jest organem prowadzącym niepubliczne szkoły o uprawnieniach szkół publicznych. Tego typu szkoły nieposiadają zdolności prawnej. Oznacza to, że stroną zawieranych umów jest organ prowadzący szkołę – w tym przypadku osoba fizyczna (Wnioskodawca).

Wynagrodzenie za usługi świadczone szkole przez zakład produkcyjno-szkoleniowy będą wypłacane przez organ prowadzący szkołę, ponieważ to on jest wyłącznym dysponentem środków pieniężnych uzyskiwanych przez szkołę, w szczególności otrzymywanych dotacji. Oznacza to, że przepływ środków pieniężnych będzie dokonywany pomiędzy osobnymi rachunkami bankowymi tej samej osoby fizycznej, występującej w różnych rolach: organu prowadzącego szkolę oraz przedsiębiorcy prowadzącego zakład produkcyjno-szkoleniowy.

W związku z powyższym Wnioskodawca powziął wątpliwości, czy w takiej sytuacji Wnioskodawca jako prowadzący zakład produkcyjno-szkoleniowy powinien wystawiać szkole – której jest jednocześnie organem prowadzącym – faktury i rozliczać podatek od towarów i usług na ogólnych zasadach.

Z wniosku wynika, że Wnioskodawca jest organem prowadzącym prywatne szkoły niepubliczne o uprawnieniach szkół publicznych, jednak zarówno ustawa o podatku od towarów i usług, jak również przepisy wykonawcze do niej nie definiują wskazanego terminu. W związku z tym, należy posiłkować się przepisami ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (t.j. Dz. U. z 2004r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.).

Na podstawie art. 3 pkt 5 ww. ustawy o systemie oświaty, przez organ prowadzący szkołę lub placówkę należy rozumieć ministra, jednostkę samorządu terytorialnego, inne osoby prawne i fizyczne.

W myśl art. 5 ust. 1 ww. ustawy, szkoła i placówka może być szkołą i placówką publiczną albo niepubliczną.

Zgodnie z art. 5 ust. 2 ww. ustawy, szkoła i placówka, z zastrzeżeniem ust. 3a-3e, może być zakładana i prowadzona przez:

1. jednostkę samorządu terytorialnego;
2. inną osobę prawną;
3. osobę fizyczną.
   
   

Stosownie do art. 5 ust. 7 ww. ustawy, organ prowadzący szkołę lub placówkę odpowiada za jej działalność. Do zadań organu prowadzącego szkołę lub placówkę należy w szczególności:

1. zapewnienie warunków działania szkoły lub placówki, w tym bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki;
2. wykonywanie remontów obiektów szkolnych oraz zadań inwestycyjnych w tym zakresie;
3. zapewnienie obsługi administracyjnej, finansowej, w tym w zakresie wykonywania czynności, o których mowa w art. 4 ust. 3 pkt 2-6 ustawy z dnia 29 września 1994r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002r. Nr 76, poz. 694, z późn. zm.), i organizacyjnej szkoły lub placówki;
4. wyposażenie szkoły lub placówki w pomoce dydaktyczne i sprzęt niezbędny do pełnej realizacji programów nauczania, programów wychowawczych, przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów oraz wykonywania innych zadań statutowych.
   
   

W przedmiotowej sprawie mamy zatem do czynienia z sytuacją, w której Wnioskodawca jako osoba fizyczna prowadzi działalność gospodarczą w postaci zakładu produkcyjno – szkoleniowego, ponadto jako osoba fizyczna – jest organem prowadzącym niepubliczne szkoły o uprawnieniach szkół publicznych.

Wnioskodawca zamierza, by w przyszłości wskazany zakład produkcyjno-szkoleniowy wykonywał odpłatnie usługi dotyczące prowadzonych przez niego szkół (tj. obsługa administracyjno-księgowa, remonty, utrzymywanie czystości).

Jak już wskazano wyżej, świadczenie usług wykonywane jest w ramach stosunku zobowiązaniowego, będącego z natury rzeczy stosunkiem prawnym, w którym występują co najmniej dwie strony – podmiot wykonujący dane świadczenie oraz odbiorca świadczenia (bezpośredni konsument) odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Z powyższego wynika, iż realizacja czynności sprzedaży, w rozumieniu powołanych wyżej regulacji prawnych, może nastąpić zatem między dwoma podmiotami rozróżnianymi przez przepisy prawa jako sprzedawca (świadczący usługę) i nabywca, a zatem w danym stosunku prawnym występować muszą co najmniej dwie strony.

Aby zatem miało miejsce świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, koniecznym jest, aby wystąpiły co najmniej dwie strony, między którymi może dojść do wykonania świadczenia. Ustawodawca w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT poddaje opodatkowaniu odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, niezależnie od tego czy dana czynność została wykonana z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa, jednakże z zastrzeżeniem zawartym w art. 6 pkt 2 ustawy. W myśl powołanego artykułu, przepisów ustawy nie stosuje się do czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy.

W sytuacji opisanej we wniosku, Wnioskodawca – jako osoba fizyczna – występowałby jednocześnie jako podatnik świadczący usługę i ją nabywający. Wprawdzie Wnioskodawca argumentuje, że w przypadku umów zawieranych pomiędzy „szkołą” i „zakładem produkcyjno-szkoleniowym” występować będzie w różnych rolach, jednakże zauważyć należy, iż Wnioskodawca – czy to jako „organ prowadzący szkoły” czy też jako przedsiębiorca prowadzący zakład produkcyjno-szkoleniowy – jest w istocie tym samym podatnikiem w rozumieniu przepisu art. 15 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym podatnikami są osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Wnioskodawca wskazał ponadto, że przepływ środków pieniężnych będzie dokonywany pomiędzy osobnymi rachunkami bankowymi tej samej osoby fizycznej, występującej w różnych rolach: organu prowadzącego szkolę oraz przedsiębiorcy prowadzącego zakład produkcyjno-szkoleniowy.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie zapłata zostałaby dokonana de facto „samemu sobie” i polegałaby jedynie na wykonaniu przelewu między dwoma kontami tego samego podmiotu.

Reasumując, w związku z tym, iż w omawianej sytuacji nie mamy do czynienia z odpłatnym świadczeniem usług, tym samym nie jest możliwe wystawianie faktur VAT oraz rozliczanie podatku od towarów i usług na ogólnych zasadach.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy przedstawionego zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Należy podkreślić, że niniejsza interpretacja indywidualna traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.