W dniu 18.01.2006r. zwróciła się Pani do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Łukowie z prośbą o zajęcie stanowiska w następującej sprawie: wspólnie z małżonkiem prowadzi Pani działalność gospodarczą, opartą do dnia 30.03.2001r na wspólnym wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, a następnie na odrębnych wpisach do ewidencji; prowadzą Państwo wspólnie podatkową księgę przychodów i rozchodów, odprowadzając podatek dochodowy osobno wg dwóch deklaracji PIT-5 po podzieleniu wspólnego przychodu i "rozchodu" na dwie równe części. W związku z tą sytuacją, wniosła Pani zapytanie czy do tego sposobu postępowania należy wprowadzić jakieś zmiany, jeśli tak to jakie. Uzupełniając w dniu 27.01.2006r wniosek, zawarła Pani swoje stanowisko w sprawie; uważa Pani, że "prowadzenie przez Nas jednej, wspólnej księgi przychodów i rozchodów jest właściwe i nie wpływa w rozliczeniu końcowym na wysokość zobowiązania podatkowego za rok podatkowy. Wprowadzenie dwóch ksiąg podatkowych w rozliczeniu naszej działalności wywoła tylko kłopotliwe niejasności i trudności realizacji".

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Łukowie informuje, iż zgodnie z art 68 ust.1 ustawy z dnia 2 lipca 2004r - Przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. Nr 173, poz. 1808) małżonkowie prowadzący działalność gospodarczą na imię obojga, począwszy od 01.01.2004r do 31.12.2005r zostali zobowiązani do dokonania wpisu do rejestru przedsiębiorców i zdecydowania w jakiej formie będą prowadzili działalność gospodarczą, tj. na imię jednego małżonka, w formie spółki cywilnej, osobowej lub kapitałowej. W związku z powyższym, z końcem 2005r z ewidencji działalności gospodarczej wyeliminowana została działalność zarejestrowana na imię obojga małżonków, zwana potocznie "spółką małżeńską", jako forma prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Po uzyskaniu odrębnych wpisów do ewidencji działalności gospodarczej i numerów REGON każdy z małżonków uzyskał status odrębnego przedsiębiorcy. Zgodnie z art 4 ust.1 ustawy z dnia 2 lipca 2004r o swobodzie działalności gospodarczej (DZ.U. Nr 173, poz. 1807) przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna nie będąca osoba prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Konsekwencją wpisania każdego z małżonków do ewidencji działalności gospodarczej pod odrębnym numerem jest prowadzenie działalności jako dwie zupełnie odrębne firmy, zobowiązane do oddzielnego rozliczania się. Po rozdzieleniu wpisu nie ma już możliwości dalszego wspólnego prowadzenia działalności gospodarczej przez małżonków na dotychczasowych zasadach, tj. prowadzenia wspólnej ewidencji podatkowej i dzielenia przychodów i kosztów stosownie do art 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. proporcjonalnie do prawa do udziału w zysku. Wspólne prowadzenie działalności gospodarczej przez małżonków będzie możliwe tylko w przypadku założenia formy organizacyjnej przewidzianej prawem cywilnym (tj. spółki cywilnej) lub przepisami kodeksu spółek handlowych, (np. spółka jawna). W przypadku braku między małżonkami umowy spółki, każdy z małżonków ma prawo do prowadzenia odrębnej pozarolniczej działalności gospodarczej w oparciu o obowiązujące przepisy prawa. Wtedy też małżonkowie są traktowani jako odrębne firmy, co wiąże się z prowadzeniem odrębnych ksiąg podatkowych. Tym samym podatek dochodowy każdy z małżonków będzie opłacał od całości dochodów uzyskiwanych z prowadzonej indywidualnie działalności gospodarczej.

W sytuacji przedstawionej przez Panią, dalsze prowadzenie działalności na imię obojga małżonków jest niezgodne z obowiązującymi przepisami prawa. Niewłaściwe jest zatem także Pani stanowisko co do sposobu prowadzenia ksiąg podatkowych i dokonywania rozliczenia z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych.