Na podstawie przedstawionych we wniosku informacji ustalono następujący stan faktyczny:

Małżonkowie prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą w dwóch firmach: w spółce jawnej X oraz w spółce małżeńskiej Y. Firma Y zarejestrowana była w Ewidencji Działalności Gospodarczej prowadzonej przez Prezydenta Miasta Kalisza na podstawie wspólnego wpisu małżonków. Zgłoszenia rejestracyjnego dla potrzeb podatku od towarów i usług dokonał mąż i został zarejestrowany pod swoim numerem NIP, natomiast numer REGON dotyczył danych obojga małżonków. Małżonkowie nie zawarli umowy spółki, a przychody i koszty dla celów podatku dochodowego dzielone były po 50%. W 2001 r. wspólny wpis dotyczący firmy Y został wykreślony z ewidencji i zastąpiony odrębnymi wpisami małżonków. Numer REGON został zmieniony i dotyczy obecnie męża i to on jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Po dokonaniu rozdziału wspólnego wpisu działalność gospodarcza wykonywana była nadal bez zawierania umowy spółki, a dochody uzyskiwane ze wspólnie prowadzonej działalności małżonkowie rozliczali po 50%, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawcy zwracają się z zapytaniem, czy po przekształceniu wspólnego wpisu małżonków prowadzących działalność gospodarczą na imię obojga w dwa odrębne wpisy (bez zawiązywania spółki cywilnej), możliwe jest nadal utrzymanie dotychczasowych zasad opodatkowania w podatku dochodowym od osób fizycznych: prowadzenie jednej księgi przychodów i rozchodów dla firmy i przenoszenie po 50% obrotów miesięcznych do ksiąg małżonków, a jeśli brak jest takiej możliwości, to jak należy prowadzić takie księgi w sytuacji, gdy faktury dotyczące przychodów i rozchodów wystawiane są na wspólnie prowadzoną firmę?

Zdaniem Strony stosowany dotychczas sposób prowadzenia dokumentacji księgowej oraz sposób rozliczania dochodu dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych jest prawidłowy.

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Kaliszu po przeanalizowaniu przedstawionego stanu faktycznego oraz obowiązującego stanu prawnego uznał stanowisko wnioskodawcy w przedmiotowej sprawie za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 02.07.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2004 r. nr 173, poz. 1807 z późn. zm.) przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą; za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej, zatem małżonkowie posiadający odrębne wpisy do ewidencji działalności gospodarczej, którzy nie zawarli umowy spółki cywilnej, lub spółki prawa handlowego, są w rozumieniu tej ustawy odrębnymi przedsiębiorcami. Wyłącza to możliwość prowadzenia wspólnej firmy i wspólnej dokumentacji księgowej przez małżonków oraz możliwość rozliczania przychodów i kosztów u każdego podatnika proporcjonalnie do jego udziału w zysku zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2000r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.), bowiem przepisy tego artykułu mają zastosowanie do podatników prowadzących działalność gospodarczą w formie spółek. Do dnia 31.12.2005 r. przepisy te miały również zastosowanie do "spółek małżeńskich" prowadzonych na podstawie wspólnego wpisu małżonków do ewidencji działalności gospodarczej, jednak na mocy uregulowań wynikających z art. 68 ustawy z dnia 02.07.2004 r. - przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2004 r. nr 173, poz. 1808) wyłączono możliwość prowadzenia działalności w formie takiej spółki przez małżonków.

W związku z powyższym, każdy z małżonków prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą na własne nazwisko na podstawie odrębnego wpisu do ewidencji działalności gospodarczej jest obowiązany do prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (ksiąg rachunkowych) na zasadach określonych w art. 24a w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.