Z przedstawionego w zapytaniu stanu faktycznego wynika, że podatnik wraz z małżonką wynajmuje lokal handlowy znajdujący się na parterze nowo wybudowanego budynku mieszkalno-handlowego. Pozwolenie na budowę tego obiektu otrzymał w 2001 roku. Będąc zarejestrowanym - czynnym podatnikiem VAT z racji prowadzenia działalności usługowej, w trakcie budowy odliczał podatek naliczony zawarty w cenie zakupów związanych z budową części handlowej tego obiektu, gdyż planował w lokalu tym prowadzić działalność handlową. Posiada wpis w ewidencji działalności gospodarczej umożliwiający prowadzenie działalności handlowej. Po zakończeniu inwestycji nie uruchomił jednak działalności handlowej w tym lokalu, uzasadniając ten fakt brakiem środków na jej prowadzenie. Ponieważ z małżonką łączy go ustrój wspólności majątkowej postanowili wspólnie lokal ten wydzierżawić innemu podmiotowi gospodarczemu na cele działalności handlowej. Połowę uzyskiwanego z tej działalności przychodu opodatkowuje podatkiem dochodowym jego małżonka korzystająca ze zwolnienia podmiotowego z podatku od towarów i usług, a połowę on opodatkowując tę część podatkiem VAT.

W związku z powyższym podatnik zwraca się z zapytaniem, czy postąpił poprawnie odliczając podatek naliczony zawarty w cenie zakupów związanych z budową części użytkowej w/w obiektu budowlanego ?

Jego zdaniem w chwili realizacji inwestycji przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z budową użytkowej części w/w obiektu w całości.

Zasady odliczania podatku naliczonego w okresie od rozpoczęcia w/w inwestycji do 30 kwietnia 2004 roku regulowała ustawa z dnia 8 stycznia 1993 roku o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz.U.Nr 11, poz. 50 z 1993 roku z późniejszymi zmianami), natomiast w okresie od 1 maja 2004 roku obszar ten reguluje ustawa z 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz.U.Nr 54, poz. 535 z 2004 roku z późniejszymi zmianami).

I tak w ustawie z 8 stycznia 1993 roku o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, w art. 19 ust. 1 wskazano, że podatnik ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług, związanych ze sprzedażą opodatkowaną.

Podobnie zasadę określającą prawo do odliczania podatku naliczonego zdefiniowano w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług wskazując, że w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniami nie mającymi zastosowania w tej sprawie.

Z powyższych przepisów w sposób jednoznaczny wynika, iż warunkiem odliczenia podatku naliczonego jest związek dokonanych zakupów ze sprzedażą opodatkowaną danego podatnika, przy czym musi być to związek rzeczywisty, a nie jedynie prognozowany. Warunku tego nie można uznać za spełnionego wówczas, jeżeli podatek został rozliczony na podstawie przewidywań podatnika o związku dokonanych zakupów ze sprzedażą opodatkowaną, a późniejszy stan faktyczny wykaże, że taki związek nie występuje.

W przedstawionej przez pytającego sytuacji dokonywał on odliczenia podatku naliczonego zawartego w zakupach związanych z budową części użytkowej obiektu budowanego na podstawie przewidywań, że lokal ten będzie mu służył do działalności opodatkowanej. Po zakończeniu inwestycji okazało się jednak, że wykorzystuje go do prowadzenia działalności opodatkowanej (najmu) jedynie w połowie. Pozostałą część wynajmuje jego małżonka korzystająca ze zwolnienia podmiotowego od podatku. Zaistniałej sytuacji nie można postrzegać jako zmiany przeznaczenia tej części obiektu. Sytuacja ta nie wiąże się bowiem z rozszerzeniem jego działalności o działalność nieopodatkowaną.

W świetle powyższych okoliczności należy stwierdzić, że bezpodstawnie dokonywał on odliczeń całego podatku naliczonego zawartego w zakupach związanych z budową części użytkowej w/w obiektu, gdyż lokal ten wykorzystuje do wykonywania czynności opodatkowanych (najem) w 50%. I jedynie w takiej proporcji można doszukać się związku dokonywanych zakupów ponoszonych w trakcie budowy tej części obiektu z prowadzoną przez niego działalnością opodatkowaną.

Należy zatem stwierdzić, iż w trakcie ponoszenia wydatków związanych z budową części użytkowej w/w obiektu budowanego przysługiwało jemu prawo do odliczenia 50% podatku naliczonego z faktur VAT dokumentujących ponoszone wydatki.

Reasumując należy stwierdzić, że stanowisko podatnika w przedmiocie w/w zapytania nie jest prawidłowe.

Niniejszej informacji udzielono w oparciu o stan sprawy przedstawiony w piśmie przesłanym przez pytającego, wg stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania niniejszego postanowienia. Interpretacja ta obowiązuje do czasu zmiany stanu prawnego lub faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę.