INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 27.11.2007r. (data wpływu 30.11.2007r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania i udokumentowania sprzedaży nieruchomości dokonanej przez komornika sądowego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28.11.2007r. ( data stempla pocztowego) został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania i udokumentowania sprzedaży nieruchomości dokonanej przez komornika sądowego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 19.01.2001r. przedsiębiorca X aktem notarialnym dokonał sprzedaży nieruchomości zakupionej dla celów prowadzonej działalności gospodarczej (firmy handlowej X) Spółce Y sp. z o. o. Nieruchomość ta sprzedawana była jako towar używany w rozumieniu art. 4 pkt. 7 Ustawy o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym z dnia 8 stycznia 1993r. ( Dz. U. Nr 11 poz.50). Sprzedającemu nie przysługiwało w stosunku do sprzedawanego budynku prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w rozumieniu przepisów w/w ustawy. Łączna cena sprzedaży budynków, budowli i prawa wieczystego użytkowania gruntu wyniosła 404.223 zł., w tym prawo wieczystego użytkowania gruntu 60.690 zł. Postanowieniem z dnia 15 kwietnia 2002r. Sąd Rejonowy w Q ogłosił upadłość przedsiębiorcy X i powołał syndyka w osobie Z. Ze względu na ścisłe powiązania osobowe stron transakcji sprzedaży nieruchomości, syndyk wniósł pozew przeciwko nabywcy nieruchomości (tzw. skargę pauliańską) opierając się na art. 527 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16 poz.93) W dniu 6 maja 2005r. Sąd Okręgowy wQ wydał wyrok o uznaniu za bezskuteczną w stosunku do masy upadłości przedsiębiorcy X czynności prawnej w postaci umowy przeniesienia prawa współużytkowania wieczystego gruntu oraz zabudowań znajdujących się na tym gruncie zawartej w dniu 19 stycznia 2001r. pomiędzy X a Y Spółką z o.o. Uznanie przez Sąd Okręgowy czynności sprzedaży nieruchomości za bezskuteczną nie powoduje zmian po stronie właściciela. W sensie prawno-rzeczowym właścicielem nieruchomości jest nadal nabywca czyli Y Sp. z o.o. Wyrok Sądu Okręgowego umożliwia syndykowi masy upadłości prowadzenie egzekucji z nieruchomości znajdujących się w majątku nabywcy (Y Sp. z o.o.). W celu realizacji prawa przysługującego na podstawie wydanego wyroku syndyk zamierza sprzedać nieruchomość wraz z prawem wieczystego użytkowania gruntu. Prawo własności nieruchomości zostanie w momencie dokonanej sprzedaży przeniesione bezpośrednio z nabywcy (Y Sp. z o.o.) na nowego nabywcę. Uzyskana z przedmiotowej sprzedaży kwota zostanie przeznaczona na zaspokojenie wierzytelności należnych wierzycielom upadłego. Syndykowi nie jest znana kwota nakładów poniesionych na ulepszenie i modernizację nieruchomości jaką poniosła spółka Y Sp. z o.o. Na wniosek syndyka masy upadłości przedsiębiorcy X w upadłości, komornik rewiru IV przy Sądzie Rejonowym dla Q w Q prowadzi w sprawie sygn. akt IV km 563106 sprzedaż w/w nieruchomości na podstawie przepisów rozporządzenia Prezydenta Rzeczpospolitej z dnia 24 października 1934r. prawo upadłościowe (Dz. U. Nr 116 z 1991r., poz.512 z późn. zmianami) w trybie przepisów KPC o licytacji.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy w świetle przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług sprzedaż przez komornika nieruchomości w drodze licytacji podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług...
2. Syndyk czy komornik dokumentuje dokonaną sprzedaż, wystawia fakturę i ujmuje obrót w ewidencji i deklaracji VAT-7...
   
   

Zdaniem wnioskodawcy:

Z treści wyroku Sądu Okręgowego w Q sygn. akt II C 398/03 z dnia 6 maja 2005r. wynika, że uznanie umowy sprzedaży za bezskuteczną w stosunku do syndyka masy upadłości przedsiębiorcy X w upadłości, nie powoduje zmian w sferze własności i nie przywraca własności nieruchomości na rzecz upadłego. Umożliwia jedynie wierzycielowi zaspokojenie się z nieruchomości. Skutkiem uznania czynności sprzedaży przedmiotowej nieruchomości za bezskuteczną jest powstanie uprawnienia syndyka masy upadłości do sprzedania nieruchomości w toku postępowania upadłościowego. Na podstawie przepisów rozporządzenia Prezydenta Rzeczpospolitej z dnia 24 października 1934r. prawo upadłościowe ( Dz. U. Nr z 1991r., poz. 512 z późn. zmianami) syndyk złożył wniosek do komornika o sprzedaż nieruchomości w trybie licytacji. Na skutek czynności komornika nastąpi przeniesienie prawa własności nieruchomości na nowego nabywcę. Środki uzyskane przez komornika ze sprzedaży nieruchomości zasilą fundusz masy upadłości w celu zaspokojenia wierzycieli. Y (dotychczasowy właściciel nieruchomości) zgłosi wierzytelność do masy upadłości - na kwotę za jaką nabył nieruchomość - 404223zł plus ewentualne udokumentowane nakłady na ulepszenie. Zdaniem podatnika przedmiotowa transakcja podlega zwolnieniu podmiotowemu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust.1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług w stosunku do budynków - podatnikowi nie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. W stosunku do zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu podlega zwolnieniu od podatku VAT na podstawie § 8 ust.1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. Według art.18 ustawy o podatku od towarów i usług komornicy wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów KPC są podatnikami podatku VAT to komornik powinien dokumentować dokonaną transakcję sprzedaży nieruchomości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Ad. 1 W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 7 ust. 1 w/w ustawy dostawa towarów to przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Zgodnie z art. 2 pkt 6 w/w ustawy towary to rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Zgodnie z przedstawionym w z złożonym wniosku opisem zdarzenia przyszłego X aktem notarialnym dokonał sprzedaży nieruchomości zakupionej dla celów prowadzonej działalności gospodarczej (firmy handlowej X) Spółce Y sp. z o. o. Nieruchomość ta sprzedawana była jako towar używany w rozumieniu art. 4 pkt. 7 Ustawy o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym z dnia 6 stycznia 1993r. (Dz. U. Nr 11 poz.50). Sprzedającemu nie przysługiwało w stosunku do sprzedawanego budynku prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w rozumieniu przepisów w/w ustawy. Syndykowi nie jest znana kwota nakładów poniesionych na ulepszenie i modernizację nieruchomości jaką poniosła spółka Y Sp. z o.o.

W myśl art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2 -12, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

W art. 43 ustawodawca wymienił szereg czynności, które są zwolnione od podatku od towarów i usług.

I tak zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 powoływanej wyżej ustawy zwalnia się od podatku dostawę towarów używanych, z zastrzeżeniem pkt 10, pod warunkiem że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego; zwolnienie dotyczy również używanych budynków i budowli lub ich części, będących przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Towary używane w odniesieniu do budynków, budowli lub ich części zgodnie z art. 43 ust. 2 pkt 1w/w ustawy o podatku od towarów i usług to budynki i budowle lub ich części - jeżeli od końca roku, w którym zakończono budowę tych obiektów, minęło co najmniej 5 lat.

Zgodnie z art. 43 ust. 6 przedmiotowej ustawy zwolnienia, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, nie stosuje się do dostawy towarów wymienionych w ust. 2 pkt 1, jeżeli przed wprowadzeniem ich do ewidencji środków trwałych lub w trakcie użytkowania wydatki poniesione przez podatnika na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30 % wartości początkowej, a podatnik:

1. miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych wydatków;
2. użytkował te towary w okresie krótszym niż 5 lat w celu wykonywania czynności opodatkowanych.
   
   

Ponadto zgodnie z § 8 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 ze zm.), zwalnia się od podatku zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, jeżeli budynki te lub budowle albo ich części są zwolnione od podatku lub opodatkowane stawką podatku w wysokości 0%.

Sprzedaż nieruchomości co do zasady podlega opodatkowaniu stawką podstawową tj. 22%.

Jeżeli jednak sprzedawana nieruchomość spełnia przesłanki wynikające z art. 43 ust 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług (z zastrzeżeniem art. 43 ust. 6), można mówić o sprzedaży towaru używanego i zastosować zwolnienie od podatku VAT. Do obowiązków sprzedawcy należy ocena czy zostały spełnione wszelkie przesłanki, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług oraz § 8 ust. 1 pkt 12 w/w rozporządzenia.

Ad. 2 Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 7 ust. 1 w/w ustawy dostawa towarów to przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Zgodnie z przepisem art. 18 ustawy o podatku od towarów i usług, komornik sądowy wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, jest płatnikiem podatku od towarów i usług od dostawy dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów. Obowiązki płatnika podatku zostały określone w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa ( tekst jednolity z 2005r., Dz. U. Nr 8, poz. 60 z późn zm. ), który stanowi, że płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Zgodnie z § 24 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95 poz. 798), komornik sądowy wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2002 r. Nr 110, poz. 968, z późn. zm.) , w przypadku sprzedaży towarów pochodzących z majątku dłużnika będącego podatnikiem VAT, wystawia w imieniu dłużnika i na jego rachunek fakturę potwierdzającą dokonanie sprzedaży tych towarów. Fakturę wystawia się, jeżeli na dłużniku spoczywa obowiązek podatkowy związany ze sprzedażą towarów. Faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży, poza elementami określonymi w § 9 i § 11 ust. 1 powołanego rozporządzenia, w myśl § 24 ust. 3, powinna zawierać dodatkowo nazwę i adresy organów egzekucyjnych. Ponadto jako sprzedawcę wpisuje się w fakturze nazwę i adres dłużnika, przy czym za podpisy osób uprawnionych do wystawienia faktury uważa się podpis kierownika organu egzekucyjnego (lub osób przez niego upoważnionych). Kopię faktury, o której mowa wyżej, zgodnie z § 24 ust. 4 cytowanego rozporządzenia, organ egzekucyjny przekazuje dłużnikowi, zachowując jedną kopię w swojej ewidencji.

Zgodnie z art. 527 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny(Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn zm.), gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć.

Zgodnie z przedstawionym w złożonym wniosku opisie zdarzenia przyszłego, bezskuteczność czynności sprzedaży przedmiotowej nieruchomości, została orzeczona na gruncie prawa cywilnego. Czynność ta nie powoduje, jak wynika z przedstawionego opisu, zmiany prawa własności ( nie przywraca własności nieruchomości na rzecz upadłego),lecz umożliwia syndykowi masy upadłości prowadzenie egzekucji z nieruchomości ( sprzedaż nieruchomości w drodze licytacji) znajdującej się w majątku nabywcy, spółki Y Sp. z o.o., która nadal jest właścicielem nieruchomości. Własność przedmiotowej nieruchomości przejdzie bezpośrednio z Y Sp. z o.o. na nowego nabywcę.

Uwzględniając powyższe płatnikiem podatku, od przedmiotowej transakcji będzie komornik, który obowiązany jest do naliczenia podatku od przedmiotowej transakcji, pobrania go i wpłacenia go we właściwym terminie właściwemu organowi podatkowemu. Komornik jest także zobowiązany do wystawienia faktury VAT. Faktura ta poza elementami określonymi w § 9 i § 11 ust. 1 powołanego rozporządzenia, winna zawierać dane komornika oraz spółki Y Sp. z o.o. (§ 24 ust. 3 w/w rozporządzenia ). Podatnikiem zobowiązanym do rozliczenia powyższej transakcji sprzedaży ( umieszczenia transakcji w ewidencjach i rozliczenie jej w deklaracji VAT-7) jest właściciel nieruchomości, spółka Y Sp. z o.o.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.