POSTANOWIENIE

Na podstawie art. 14a § 1 i 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (j.t. Dz.U. z 2005r. Nr 8 poz.60 z póżn. zm.) po rozpatrzeniu wniosku Spółki Akcyjnej XX z miesiąca marca 2006r. żądającego udzielenia pisemnej interpretacji w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wierzytelności nieściągalnej, która została nabyta na podstawie tzw. cesji zwrotnej, zaś jej nieściągalność została udokumentowana postanowieniem komorniczym wydanym na rzecz firmy windykacyjnej,

Naczelnik Trzeciego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Radomiu stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy podane we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie

Spółka we wniosku zawarła następujące zapytanie:

Czy XX S.A. jako podatnik podatku dochodowego od osób prawnych zgodnie z przepisami art. 16 ust. 1 pkt 25 lit.a w związku z art. 16 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), ma prawo do zaliczenia w koszty uzyskania przychodu wierzytelności, która po uprzednim zarachowaniu jako przychody należne, w celu wyegzekwowania została przelana na firmę windykacyjną, jej nieściągalność została udokumentowana postanowieniem komorniczym wydanym na rzecz tej firmy, a następnie została powrotnie nabyta przez XX S.A. na podstawie tzw. cesji zwrotnej?

Spółka przedstawiła we wniosku następujący stan faktyczny:

XX S.A., na podstawie przepisu art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w miesiącu IV, V, VI, VII, IX, X roku 2002 zarachowała jako przychody należne wierzytelności z tytułu sprzedaży towarów w kwocie około 50.000 zł w stosunku do firmy YY. Wobec braku terminowej spłaty tej wierzytelności oraz negatywnych rokowań odnośnie jej samodzielnego wyegzekwowania XX S.A. zawarł z Domem Obrotu Wierzytelnościami ZZ S.A. umowę o jej windykację, przewidującą przelew wierzytelności na firmę windykacyjną celem jej dochodzenia, w tym na drodze postępowania sądowego i egzekucyjnego, z prawem dla firmy windykacyjnej do "zwrotnej cesji" wierzytelności naXX S.A., w przypadku gdyby windykacja okazała się bezskuteczna; płatność za przelaną wierzytelność miała nastąpić po jej zwindykowaniu. Firma windykacyjna we własnym imieniu uzyskała tytuł wykonawczy oraz przeprowadziła postępowanie egzekucyjne, które zostało przez komornika umorzone ze względu na bezskuteczność egzekucji. W tej sytuacji w sierpniu 2005r. dokonana została "zwrotna cesja" przedmiotowej wierzytelności na XX S.A.

Biorąc pod uwagę treść przepisu art. 16 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym za wierzytelności nieściągalne uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadającym stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, podatnik powziął wątpliwość, czy takim postanowieniem może być postanowienie wydane w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym z wniosku zbywcy wierzytelności, czy też może być jedynie postanowienie wydane w postępowaniu prowadzonym z wniosku wierzyciela - nabywcy wierzytelności.

Według oceny XX S.A. postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, z uwagi na bezskuteczną egzekucję przeprowadzoną z wniosku firmy windykacyjnej, może być uznane przez XX S.A. jako przez wierzyciela - nabywcę wierzytelności jako odpowiadającym stanowi faktycznemu, a możliwości w zakresie wyegzekwowania tej wierzytelności nie uległy poprawie i w dalszym ciągu jest ona nieściągalna.

Opierając się na brzmieniu przepisu art. 16 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, który odwołuje się jedynie do postanowienia o nieściągalności, uznanego przez wierzyciela jako odpowiadające stanowi faktycznemu, wydanego przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, a nie precyzuje na czyj wniosek postanowienie takie miałoby być wydane, XX S.A. nie widzi podstaw do przyjęcia tezy, że w przedmiotowym stanie faktycznym nieściągalność przelanej zwrotnie wierzytelności musi być udokumentowana postanowieniem o nieściągalności wydanym w postępowaniu prowadzonym z wniosku wierzyciela - nabywcy wierzytelności, a zatem są podstawy do zarachowania przez XX S.A. tej wierzytelności w koszty podatku dochodowego od osób prawnych, przy udokumentowaniu nieściągalności postanowieniem komornika wydanym na wniosek firmy windykacyjnej - zbywcy wierzytelności.

Podatnik zwraca się z przedmiotowym wnioskiem o udzielenie informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, prosząc o potwierdzenie słuszności prezentowanych przez Spółkę poglądów lub ewentualnie o wskazanie, które z przepisów prawa podatkowego, a w szczególności wymienionej na wstępie ustawy, wymagają udokumentowania nieściągalności wierzytelności nabytej na skutek przelewu, postanowieniem o umorzeniu postępowania egzekucyjnego wobec bezskutecznej egzekucji wydanym przez aktualnego wierzyciela - nabywcę tej wierzytelności.

Biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny Naczelnik Trzeciego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Radomiu informuje, że zastosowanie mają poniższe przepisy ustawy z 15 lutego 1992r o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jednolity Dz. U. z 2000r . Nr 54 poz. 654 ze zm. ):

1.art. 12 ust. 3, stanowiący, że za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby jeszcze nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont (...),

2.art. 15 ust. 1 w/w ustawy, zgodnie z którym kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust.1,

3.art. 16 ust.1 pkt 25 lit.a ustawy, który stanowi, iż nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem wierzytelności, które uprzednio na podstawie art. 12 ust. 3 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została udokumentowana w sposób określony w ust.2,

4.art. 16 ust.2 wyżej powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym za wierzytelności nieściągalne uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana:

1) postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadającym stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo

2) postanowieniem sądu o:

a) oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania, lub

b) umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, gdy zachodzi okoliczność wymieniona pod lit. a), lub

c) ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, albo

3)protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty.

W świetle wyżej cytowanych przepisów warunkiem koniecznym zaliczenia wierzytelności nieściągalnej - udokumentowanej do kosztów podatkowych jest uprzednie zarachowanie wierzytelności jako przychodu należnego.

Jeżeli nieściągalność wierzytelności jest właściwie udokumentowana, a więc Podatnik dysponuje dowodami, o których stanowi art. 16 ust. 2 ustawy, to przedmiotową wierzytelność może bezpośrednio zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.

Jedną z wymienionych w art. 16 ust. 2 ustawy możliwości udokumentowania nieściągalności wierzytelności, jest posiadanie postanowienia o nieściągalności, uznanego przez wierzyciela jako odpowiadającego stanowi faktycznemu, wydanego przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego. Z treści postanowienia wydanego w ramach postępowania egzekucyjnego powinien wynikać brak majątku dłużnika na zaspokojenie roszczeń wierzyciela. Postanowienie takie z pewnością stanowi dokument potwierdzający nieściągalność wierzytelności w przypadku, gdy jako podstawa umorzenia wskazany jest art. 824 § 1 pkt 3 K.p.c. Zgodnie z dyspozycją tego przepisu postępowanie umarza się w całości lub części z urzędu, jeżeli jest oczywiste, że z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych.

Ponadto przepis art. 16 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych pozostawił podatnikowi wierzycielowi swobodę oceny stanu faktycznego dotyczącego tego majątku uznając, iż jeżeli wierzyciel wiedziałby o składnikach majątku dłużnika nie wchodzących w skład masy majątkowej, z której prowadzona jest egzekucja, to może on nie uznać tego postanowienia jako odpowiadającego stanowi faktycznemu. Wówczas wierzytelność taka nie byłaby kosztem uzyskania przychodów.

Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym, należne wierzytelności z tytułu sprzedaży towarów, Spółka zarachowała jako przychody należne w 2002r., a zatem spełniony został pierwszy warunek określony w art. 16 ust.1 pkt 25 lit.a ustawy.

Z treści wniosku wynika, że Spółka przelała przedmiotową wierzytelność celem jej wyegzekwowania na firmę windykacyjną, która jako aktualny wierzyciel we własnym imieniu uzyskała tytuł wykonawczy oraz przeprowadziła postępowanie egzekucyjne, które zostało przez komornika umorzone ze względu na bezskuteczność egzekucji (postanowieniem komorniczym wydanym na rzecz firmy windykacyjnej). W dalszej części wniosku Podatnik wskazuje, iż zgodnie z zawartą umową z uwagi na bezskuteczność windykacji, dokonana została zwrotna cesja przedmiotowej wierzytelności do pierwotnego wierzyciela, czyli Spółki.

Skoro wielkość wierzytelności wynika z prawomocnego orzeczenia sądu i ksiąg podatnika, dowodem do uznania za koszty uzyskania przychodów jest postanowienie o nieściągalności wierzytelności, niezależnie od tego kto wystąpił do organu egzekucyjnego. Jednakże podkreślić należy, że w przypadku udokumentowania nieściągalności wierzytelności za pomocą postanowienia o nieściągalności wydanego przez organ egzekucyjny (komornika) koniecznym jest, aby z postanowienia jasno wynikało, że brak jest majątku dłużnika na zaspokojenie choćby części określonej wierzytelności.

Mając powyższe na uwadze stwierdza się, że stanowisko zaproponowane przez Spółkę we wniosku jest prawidłowe.