P o s t a n o w i e n i e

Na podstawie art.14a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jednolity: Dz. U. z 2005 r. Nr 8 poz.60 z późn. zm.) po rozpatrzeniu wniosku z dnia 06-06-2006r. (wpływ do Urzędu 07-06-2006r.) w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego, Naczelnik Urzędu Skarbowego Warszawa Praga postanowił

uznać za prawidłowe wyrażone we wniosku stanowisko w zakresie prawa podatkowego odnośnie podatku dochodowego od osób fizycznych w sprawie różnic kursowych powstałych w wyniku kompensaty wierzytelności.

U z a s a d n i e n i e

Wnioskiem z dnia 06-06-2006r. (wpływ do Urzędu 07-06-2006r.) wystąpił Pan w trybie art.14a Ordynacji podatkowej o udzielenie pisemnej interpretacji w zakresie stosowania przepisów podatkowych odnośnie podatku dochodowego od osób fizycznych w sprawie różnic kursowych powstałych w wyniku kompensaty wierzytelności.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że jest Pan komplementariuszem w spółce komandytowej. Na mocy zawartej umowy pomiędzy spółką komandytową a spółką utworzoną w Wielkiej Brytanii dokonana została kompensata wzajemnych wierzytelności. Przedmiotem kompensaty były wierzytelności wyrażone w walucie obcej (GBP), jak również w walucie krajowej (PLN). Co do zasady kompensata została dokonana w stosunku do wierzytelności wyrażonych w walucie obcej, z tym, że dla potrzeb skompensowania należności i zobowiązań kwoty wyrażone w PLN zostały przeliczone na GBP.Po ustaleniu kwot wzajemnych wierzytelności pomiędzy spółkami w GBP, dokonano kompensaty do mniejszej kwoty wierzytelności. Do rozliczenia kompensaty omawianych wierzytelności spółka komandytowa zastosowała co do zasady kursy walutowe, wskazane w przepisach podatkowych. Pozycje o charakterze przychodowym (należności) były przeliczane według kursu zakupu banku, z którego usług korzysta. Natomiast do przeliczenia pozycji o charakterze kosztowym (zobowiązań) zastosowano kurs sprzedaży banku, z którego korzysta spółka komandytowa. Do wyliczeń zastosowano kursy, jakie w dniu kompensaty stosował bank obsługujący spółkę komandytową, pomimo że przy kompensacie faktycznie nie korzystano z usług banku. W wyniku rozliczenia kompensaty powstały różnice kursowe liczone w stosunku do kompensowanych wierzytelności wycenionych według kursu obowiązującego w dacie ich powstania.

Pana zdaniem różnice kursowe powstałe w trakcie rozliczenia kompensat nie wpływają na wysokość przychodu lub kosztów uzyskania przychodu, gdyż nie mają charakteru różnic kursowych, o których mowa w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Działając na podstawie art.14a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (tekst jednolity: Dz.U. z 2005r. Nr 8 poz.60 z późn. zm.) organ podatkowy informuje:

Prawo do podwyższenia lub obniżenia przychodów i kosztów uzyskania przychodów o różnice wynikające z różnych kursów walut pomiędzy dniem faktycznego otrzymania należności lub zapłaty zobowiązań, a dniem ich zarachowania wynika z przepisów art.14 i art.22 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000r. Nr 14 poz. 176 z późn. zm.). Zgodnie z przepisami art.14 ust.2 pkt 3 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem z działalności gospodarczej są również różnice kursowe. Na podstawie art.14 ust.1a w/w ustawy przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursów średnich z dnia uzyskania przychodu ogłaszanych przez NBP, przy czym jeżeli przychody wyrażone są w walutach obcych, a między dniem ich uzyskania i dniem faktycznego otrzymania występują różne kursy walut, przychody te odpowiednio podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu kupna walut z dnia faktycznego otrzymania przychodów, ustalonego przez bank, z którego usług korzysta uzyskujący przychód, oraz z zastosowania kursu średniego ogłaszanego przez NBP z dnia uzyskania przychodu.Jednocześnie przepis art.22 ust.1 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art.23, przy czym koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursów średnich ogłaszanych przez NBP z dnia poniesienia kosztu. Jeżeli koszty wyrażone są w walutach obcych, a między dniem ich zarachowania i dniem zapłaty występują różne kursy walut, koszty te odpowiednio podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu sprzedaży walut z dnia zapłaty, ustalonego przez bank, z którego usług korzystał ponoszący koszt, oraz z zastosowania kursu średniego ogłaszanego przez NBP z dnia zarachowania kosztów. Podatnik nabywa więc prawo do obniżenia lub podwyższenia przychodów i kosztów uzyskania przychodów o różnice wynikające z różnych kursów walut ogłaszanych przez NBP i bank, z którego usług korzysta podmiot uzyskujący przychód lub ponoszący koszt, w dniu otrzymania należności i odpowiednio zapłaty zobowiązania. Potrącenie (kompensata), uregulowane przez przepisy art.498 - 505 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. - Kodeks cywilny (Dz.U. z 1964r. Nr 16 poz.93 z późn. zm.), jest jednostronną czynnością prawną jednego z wierzycieli i jest skuteczne przy zachowaniu przesłanek zawartych w tych przepisach.Zgodnie z przepisami prawa cywilnego, gdy dwa podmioty są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub innym organem państwowym. Nie mogą to być więc wierzytelności przeterminowane.

Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się do wysokości wierzytelności niższej. Potrącenie dotyczy zobowiązań do świadczeń tego samego rodzaju (z reguły pieniężnych) i prowadzi do zaliczenia jednej wierzytelności na poczet drugiej. Kompensacie podlegają również rozrachunki zagraniczne, przy czym rozliczenie musi być przeprowadzone w jednej walucie. Zatem kompensata jest inną niż zapłata formą wykonania świadczenia. Natomiast prawo do podwyższenia lub obniżenia przychodów lub kosztów uzyskania przychodów o różnice wynikające z różnych kursów walut pomiędzy dniem faktycznego otrzymania należności lub zapłaty zobowiązań, a dniem ich zarachowania istnieje wyłącznie przy efektywnej zapłacie, dokonanej w pieniądzu.

Zatem skoro w wyniku potrącenia nie dochodzi do zapłaty dokonanej w pieniądzu, to nie następuje faktyczna realizacja różnic kursowych. Ponieważ podatkowe różnice kursowe powstają przy dokonaniu płatności drogą faktycznych transferów pieniężnych za pośrednictwem banków, kompensacyjna forma realizacji zobowiązań nie powoduje powstania różnic w uzyskanych przychodach i poniesionych kosztach w wyniku zmian kursów walut w banku podatnika i NBP.
Reasumując, podatnikowi dokonującemu rozliczeń w walutach obcych przysługuje prawo do obniżenia (bądź też podwyższenia) zarówno przychodów jak i kosztów ich uzyskania o naliczone, zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, różnice kursowe wyłącznie w przypadku wystąpienia fizycznego przepływu gotówki.

W związku z powyższym, stanowisko Pana odnośnie podatku dochodowego od osób fizycznych w sprawie różnic kursowych powstałych w wyniku kompensat wierzytelności jest prawidłowe.

Niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego we wniosku oraz stanu prawnego obowiązującego na dzień zaistnienia zdarzenia i nie jest wiążąca dla podatnika, wiąże natomiast właściwe organy podatkowe i organy kontroli podatkowej do czasu jej zmiany lub uchylenia - zgodnie z art.14b § 1 i 2 Ordynacji podatkowej.