P O S T A N O W I E N I E

Na podstawie art. 14a § 4 w związku z art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8 poz. 60 ze zm.) Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie udzielając pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych w indywidualnej sprawie Podatnika przedstawionej w piśmie z dnia 21.03.2006 r. złożonym w tutejszym Urzędzie w dniu 10.08.2006 r.

postanawia

uznać stanowisko Podatnika za prawidłowe.

U Z A S A D N I E N I E

Zgodnie ze stanem faktycznym podanym we wniosku, Podatnik funkcjonuje na rynku polskim jako klasyczny dystrybutor produktów IT, w tym m. in. drukarek, materiałów eksploatacyjnych, komputerów, notebooków, oprogramowania, itd.

Spółka uiściła należność za zakupiony towar po terminie płatności. Mimo to nie została obciążona przez kontrahenta odsetkami za zwłokę. Z kolei nabywca produktów Spółki dokonał zapłaty na jej rzecz po terminie płatności. Spółka podjęła decyzję o nie obciążaniu nabywcy odsetkami za zwłokę.

W związku z powyższym Spółka wnosi o wyjaśnienie:

1. Czy całkowite lub częściowe anulowanie not odsetkowych lub odstąpienie od naliczania odsetek, związanych z należnościami Spółki (odsetek dotyczących odbiorców), wiąże się z wystąpieniem przychodu podatkowego po stronie Spółki?

2. Czy całkowite lub częściowe anulowanie not odsetkowych lub odstąpienie od naliczania odsetek, związanych z zobowiązaniami Spółki (krajowymi i zagranicznymi), wiąże się z wystąpieniem przychodu podatkowego po stronie Spółki?

Zdaniem Podatnika, w opisanej sytuacji, po stronie Spółki nie wystąpi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) - w skrócie u.p.d.o.p. - zgodnie z którą, odsetki wywołują skutek podatkowy wyłącznie w przypadku ich kasowego otrzymania. Wynika z tego, że brak fizycznego wpływu środków pieniężnych z tytułu zapłaty odsetek nie wywołuje skutku podatkowego, bez względu na fakt, czy odsetki te dotyczą należności czy zobowiązań.

Spółka twierdzi, że w przypadku braku naliczenia i anulowania not odsetkowych nie znajdzie również zastosowania art. 12 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p., zgodnie z którym przychodami są w szczególności: wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych, spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.

Jak podnosi Podatnik przepis ten dotyczy wyłącznie strony otrzymującej nieodpłatnie rzecz, prawo lub świadczenie, tym samym wyłączone z zakresu jego regulacji są osoby, które nie dochodzą zapłaty od swoich nabywców (wierzycieli). W takim przypadku - wobec braku terminowej zapłaty ze strony dłużnika - nie można mówić o otrzymaniu przez wierzyciela świadczenia od dłużnika.

Zdaniem Spółki, powyższy przepis nie znajduje również zastosowania w przypadku odsetek dotyczących zobowiązań Spółki, odnosi się bowiem do świadczeń, a takie muszą być objęte elementem woli obydwu stron świadczenia, tj. świadczącego i przyjmującego.W przypadku braku dochodzenia odsetek innych niż związanych z udzieleniem pożyczki (kredytem) brak jest w istocie świadczenia nieodpłatnego w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p.

Biorąc pod uwagę powyższe, Spółka stoi na stanowisku, że w przypadku całkowitego lub częściowego anulowania not odsetkowych lub odstąpienia od naliczania odsetek, związanych z należnościami Spółki (odsetek dotyczących odbiorców) albo związanych z zobowiązaniami Spółki (krajowymi i zagranicznymi), po stronie Spółki nie wystąpi przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie podziela stanowisko Spółki wyrażone we wniosku.

Jak stanowi art. 481 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (Dz. U. z dnia 18 maja 1964 r. Nr 16, poz. 93 z póź. zm.) jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi

W przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przewidziano szczególny tryb opodatkowania odsetek od należności i zobowiązań. Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 2 u.p.d.o.p. do przychodów nie zalicza się kwot naliczonych, lecz nie otrzymanych odsetek od należności, w tym również od udzielonych pożyczek (kredytów). Natomiast stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 11 u.p.d.o.p. nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz nie zapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów).

W świetle powołanych przepisów odsetki są zaliczane do przychodów i odpowiednio do kosztów uzyskania przychodu dopiero w momencie ich faktycznej zapłaty. Prawidłowe jest zatem stanowisko Spółki, że brak fizycznego wpływu środków pieniężnych z tytułu zapłaty odsetek nie wywołuje skutku podatkowego, bez względu na fakt, czy odsetki te dotyczą należności czy zobowiązań.

W opisanym stanie faktycznym nie znajdzie również zastosowania art. 12 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p., w myśl którego do przychodów zaliczamy wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiują co należy rozumieć pod pojęciem otrzymanych nieodpłatnie rzeczy lub praw, a także innych nieodpłatnych świadczeń. Linia orzecznictwa przyjęta przez NSA, jako nieodpłatne świadczenie określa wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest nieodpłatne, tzn. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku osoby, mające konkretny wymiar finansowy (wyrok NSA z 29 października 1999 r. I SA/Gd 1290/98).

Jak wynika z treści przepisu warunkiem koniecznym uznania nieodpłatnego świadczenia za przychód jest jego otrzymanie. Zatem jeżeli nie dochodzi w ogóle do spełnienia świadczenia, to nie można mówić o uzyskaniu przychodu. Odstąpienie od naliczania odsetek związanych z należnościami albo zobowiązaniami Spółki nie rodzi żadnych skutków prawnych - wierzyciel rezygnuje po prostu z możliwości dochodzenia odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego. Nie dochodzi w tym przypadku zatem do spełnienia jakiegokolwiek świadczenia nieodpłatnego.

Natomiast w przypadku całkowitego lub częściowego anulowania wystawionych not odsetkowych przez wierzyciela, dłużnik uzyskuje pewną korzyść majątkową w postaci umorzonych odsetek. W tej sytuacji jednak nie można uznać, aby doszło do spełnienia nieodpłatnego świadczenia przez wierzyciela na rzecz dłużnika, a tym samym do otrzymania przez dłużnika nieodpłatnego świadczenia.

Zgodnie z uregulowaniami zawartymi w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych odsetki stanowią przychody w dacie ich otrzymania. Oznacza to, że podjęte przez strony umowy decyzje dotyczące odsetek niezapłaconych (w tym o częściowym lub całkowitym zaniechaniu naliczania odsetek oraz umorzeniu odsetek naliczonych) od zobowiązań lub należności zarówno u wierzyciela jak i dłużnika są podatkowo obojętne, chyba że zachodzą okoliczności określone w art. 11 u.p.d.o.p.

W związku z powyższym Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie postanowił jak w sentencji.