W trybie art. 61 Kodeksu spółek handlowych wystąpił Pan ze spółki jawnej. Nie spowodowało to likwidacji spółki, prowadzi ona nadal działalność gospodarczą. W związku z ustąpieniem ze spółki otrzymał Pan zwrot należnego udziału kapitałowego. Został on ustalony i wypłacony zgodnie z przepisami art. 65 K.s.h., tzn. na podstawie osobnego bilansu, z uwzględnieniem wartości zbywczej majątku spółki; wypłata nastąpiła w gotówce. Spółka jawna, której był Pan wspólnikiem, jest podmiotem dochodowym, dysponuje znacznej wartości majątkiem trwałym i obrotowym. Majątek spółki jest finansowany zobowiązaniami oraz kapitałami własnymi. Kapitały własne spółki obejmują wkłady wspólników oraz zyski wypracowane w latach poprzednich, a pozostawione przez wspólników na finansowanie działalności spółki. Zyski podlegały w latach ich osiągnięcia opodatkowaniu zgodnie z przepisami o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako dochody poszczególnych wspólników. W dacie wystąpienia ze spółki dochody uzyskiwane przez Pana w toku prowadzonej w ramach spółki działalności gospodarczej opodatkowane były zgodnie z przepisami art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - 19% liniowo.

Ustalona, z uwzględnieniem wartości zbywczej (rynkowej) majątku spółki, wartość zwróconego Panu udziału kapitałowego (udziału w aktywach netto spółki) przewyższa wartość bilansową kapitałów własnych (wartość księgową aktywów netto wynikającą z sumowania wartości wkładów i wypracowanych w latach poprzednich zysków). Wynika to z różnicy pomiędzy wartością rynkową i księgową majątku spółki.

Po ustąpieniu ze spółki jawnej nie prowadzi Pan obecnie działalności gospodarczej i w związku z powyższym nie podlega z tego tytułu opodatkowaniu.

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Białymstoku, działając na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dn. 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jednolity z 2005r. Dz. U. Nr 8, poz. 60 ze zm.), po rozpatrzeniu wniosku z dnia 27.10.2006r., stwierdza, iż wystąpienie wspólnika ze spółki jawnej bez podejmowania nowej działalności gospodarczej wiąże się z całkowitym wygaśnięciem źródła przychodów z tego tytułu i obowiązkiem zapłaty zryczałtowanego podatku od dochodu z remanentu likwidacyjnego. Ponadto opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega kwota otrzymana w związku z wystąpieniem ze spółki, stanowiąca nadwyżkę nad wartością pierwotnie wniesionego do spółki wkładu oraz wartością tej części wypłaconego udziału kapitałowego ponad wysokość wkładu, która to część odpowiada dochodowi już opodatkowanemu, pomniejszona o opodatkowany dochód z remanentu likwidacyjnego. Nadwyżkę tę należy traktować jako dochód z działalności gospodarczej i opodatkować według tych samych zasad, co w przypadku innych dochodów z tej działalności.

W świetle postanowień art. 4 § 1 pkt 1 i art. 22 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000r. Nr 94, poz. 1037 ze zm.), spółka jawna jest spółką osobową. Tym samym, stosownie do art. 8 ust. 1, 1a i 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) dochody z udziału w takiej spółce opodatkowane są osobno u każdego z jej wspólników, proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku, albowiem na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą w formie spółki jawnej, podatnikiem tego podatku jest osoba fizyczna, nie zaś spółka. Podatnik może wybrać opodatkowanie dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej wg 19% stawki liniowej (art. 9a ust. 2 w zw. z art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Zasady rozliczania się spółki jawnej z występującym wspólnikiem uregulowane zostały postanowieniami art. 65 § 1-5 K.s.h. Rozliczenie to poprzedzane jest ustaleniem wartości udziału kapitałowego występującego wspólnika, co następuje poprzez sporządzenie osobnego bilansu, uwzględniającego wartość zbywczą majątku spółki, czyli wartość rynkową tego majątku w obrocie prawnym i gospodarczym. Ustalony w ten sposób udział kapitałowy powinien być wypłacony występującemu wspólnikowi w pieniądzu, zaś rzeczy wniesione do spółki tylko do używania zwraca się w naturze. Udział wypłacony wspólnikowi obejmuje wniesiony do spółki wkład, a także procentową część nadwyżki majątkowej ponad wniesione przez wspólników wkłady.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkie dochody, z wyjątkiem, dochodów wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów od których na podstawie Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Stosownie do art. 21 ust.1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni albo wkładów w spółce osobowej, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni albo wkładów do spółki osobowej.

Ponadto zgodnie z art. 24 ust. 3 wyżej cyt. ustawy w razie zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o likwidacji działalności gospodarczej dochód ustala się przy zastosowaniu do wartości ustalonej według cen zakupu pozostałych na dzień likwidacji towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów i wyrobów gotowych, braków i odpadków oraz rzeczowych składników majątku związanego z wykonywaną działalnością, nie będących środkami trwałymi - takiego wskaźnika procentowego, jaki wynika z udziału dochodu w przychodach w okresie ostatnich trzech miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym nastąpiła likwidacja działalności, a jeżeli w tym okresie dochód nie wystąpił - w roku podatkowym poprzedzającym rok, w którym nastąpiła likwidacja. Nie ustala się dochodu na dzień likwidacji, jeżeli:1) w wyniku zmiany formy prawnej lub połączenia przedsiębiorstw składniki majątku objęte remanentem zostały wniesione w formie wkładu lub aportu do nowo powstałego lub istniejącego przedsiębiorcy,2) nastąpiła całkowita lub częściowa zmiana branży, 3) osoba fizyczna wniosła w formie wkładu lub aportu do spółki cywilnej albo spółki handlowej składniki majątku objęte remanentem, 4) nastąpiło przekształcenie spółki cywilnej w spółkę handlową lub osobowej spółki handlowej w inną osobową spółkę handlową albo w kapitałową spółkę handlową.

Obliczony zgodnie z powyższymi regułami dochód podlega, zgodnie z art. 44 ust. 4 w/w ustawy, opodatkowaniu podatkiem w formie ryczałtu w wysokości 10%. Podatek ten jest płatny w terminie płatności zaliczki za ostatni miesiąc prowadzenia działalności. W tym przypadku podatnik jest obowiązany dołączyć do deklaracji za miesiąc, w którym nastąpiła likwidacja, spis pozostałych na dzień likwidacji towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, wyrobów gotowych, braków i odpadków oraz rzeczowych składników majątku związanego z wykonywaną działalnością, w tym także dzieł sztuki, eksponatów muzealnych i aparatury audiowizualnej, jeżeli wydatki na ich nabycie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, nie będących środkami trwałymi, wycenionych według cen zakupu.

W przedstawionym stanie faktycznym prowadził Pan działalność gospodarczą w formie spółki jawnej, a dochód z tego tytułu opodatkowywał wg 19% stawki liniowej. Następnie wystąpił Pan ze spółki jawnej, co skutkowało stosownym rozliczeniem ze spółką.

Po wystąpieniu ze spółki nie podjął Pan nowej działalności gospodarczej samodzielnie, ani w innej spółce nie mającej osobowości prawnej. Oznacza to, iż nastąpiła dla Pana likwidacja źródła przychodów w postaci pozarolniczej działalności gospodarczej. W konsekwencji jest Pan zobligowany do powiadomienia o fakcie likwidacji działalności gospodarczej właściwego naczelnika urzędu skarbowego, przy czym w zawiadomieniu tym należy określić datę likwidacji tej działalności. Ponadto ciąży na Panu obowiązek sporządzenia i wyceny spisu, o którym mowa w cyt. wyżej art. 44 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Następnie winien Pan ustalić przypadający na Pana dochód, stanowiący podstawę obliczenia zryczałtowanego podatku od dochodu z remanentu likwidacyjnego i uiścić należny 10% podatek.

Dochód z likwidacji i przedmiotowy podatek należy wykazać w deklaracji za miesiąc jej zgłoszenia, a - w przypadku likwidacji dokonanej w grudniu - w zeznaniu rocznym za dany rok podatkowy (art. 45 ust. 3 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). W przypadku wystąpienia dochodu z remanentu likwidacyjnego, do deklaracji za miesiąc, w którym nastąpiła likwidacja, należy dołączyć w/w spis oraz załącznik PIT-5X.

Natomiast kwoty, jakie otrzymał Pan z tytułu rozliczenia ze spółką jawną, podzielić można na trzy kategorie:- zwrot równowartości pierwotnie wniesionego do spółki wkładu,- procentowy udział w nadwyżce majątkowej ponad wniesione przez wspólników wkłady, odpowiadający dochodowi uprzednio opodatkowanemu u Pana z tytułu prowadzonej w formie spółki jawnej działalności gospodarczej,- udział w w/w nadwyżce w części przekraczającej dochód uprzednio opodatkowany u Pana z tytułu prowadzonej w formie spółki jawnej działalności gospodarczej.

W świetle cyt. wyżej przepisów zwrot równowartości pierwotnie wniesionego do spółki wkładu korzysta ze zwolnienia przedmiotowego od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 50 powołanej wyżej ustawy. Również wypłacony Panu udział w nadwyżce majątkowej spółki w tej części, w jakiej odpowiada dochodowi, który został już u Pana opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako dochód tytułu prowadzonej w formie spółki działalności gospodarczej, nie podlega ponownemu opodatkowaniu tym podatkiem.

Jednak wartość udziału w spółce, przewyższająca wartość wkładu, może być większa niż wysokość dochodów już opodatkowanych u wspólnika. Wynika to z faktu, iż wartość zbywcza przyjęta dla rozliczeń z występującym ze spółki wspólnikiem, przewyższa wartość bilansową uwzględnianą dla potrzeb podatkowych. Ponadto źródłem finansowania majątku spółki może być nie tylko dochód, lecz przykładowo kredyty.

Zatem w świetle powołanych wyżej przepisów należy stwierdzić, iż część wypłaconego Panu udziału, która nie znalazła pokrycia w opodatkowanym już dochodzie, stanowi przysporzenie majątkowe, podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Należy jednak zwrócić uwagę, iż w bilansie sporządzonym wg wartości zbywczej majątku spółki ujęte są również składniki majątkowe objęte spisem, o którym mowa w art. 44 ust. 4 cyt. wyżej ustawy, sporządzonym w celu obliczenia podatku od dochodu z remanentu likwidacyjnego. Zatem opodatkowanie całości w/w przysporzenia prowadziłoby do podwójnego opodatkowania tej samej podstawy.

Należy zatem uznać, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega jedynie różnica (nadwyżka) między kwotą wypłaconą Panu w związku z wystąpieniem ze spółki jawnej a wartością zwróconego wkładu oraz wartością udziału w spółce ponad wysokość wkładu, odpowiadającą dochodowi już u Pana opodatkowanemu, pomniejszona o dochód z remanentu likwidacyjnego.

W opinii tut. organu podatkowego, kwota powyższej nadwyżki stanowi przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej. Rozliczenie dokonane przy wystąpieniu ze spółki jest bowiem rezultatem działalności gospodarczej prowadzonej wcześniej w jej ramach i nie można go traktować odrębnie. Ponieważ źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza, występujący wspólnik rozlicza się na takich zasadach, na jakich rozliczał się dotąd z bieżącej działalności. W Pana przypadku nadwyżkę, o której mowa wyżej, należy opodatkować podatkiem liniowym wg stawki 19%.