Podatnik prowadzi działalność gospodarczą w zakresie wytwarzania usług oprogramowania, zarejestrowaną w lokalu mieszkalnym, który użytkuje na zasadzie umowy użyczenia. Podatnik jest zobowiązany do ponoszenia kosztów i świadczeń związanych z eksploatacją lokalu. Opłaca rachunki za czynsz, które wystawione są na właściciela mieszkania oraz rachunki za energię elektryczną wystawione na małżonkę podatnika. Do działalności gospodarczej podatnik wykorzystuje część lokalu mieszkalnego tj. pokój, w którym znajduje się biuro podatnika. Przychody i koszty z tytułu prowadzonej działalności ewidencjonuje w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Osiągane dochody opodatkowuje podatkiem liniowym w wysokości 19%.

Stanowisko podatnika

W związku z wykonywaniem działalności gospodarczej w części lokalu mieszkalnego, część opłat ponoszonych przez podatnika z tytułu czynszu i energii elektrycznej stanowi koszt uzyskania przychodu w wysokości obliczonej procentowo w stosunku do powierzchni całego mieszkania.

Organ podatkowy dokonał następującej oceny prawnej.

Stosownie do treści art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy.

Zgodnie z ogólną zasadą dotyczącą kwalifikowania wydatku jako kosztu uzyskania przychodu, wynikającą z treści przywołanego wyżej przepisu art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, poniesiony wydatek musi mieć związek z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Ze stanu faktycznego wynika, że Podatnik dla celów działalności gospodarczej wykorzystuje jedno pomieszczenie w lokalu mieszkalnym użytkowanym na podstawie umowy użyczenia i ponosi opłaty z tyt. czynszu oraz za energię elektryczną na podstawie rachunków wystawionych na właściciela lokalu oraz na żonę podatnika. W myśl przepisów regulujących zagadnienie użytkowania, użytkownik zobowiązany jest do ponoszenia ciężarów związanych z przedmiotem użytkowania oraz do dokonywania napraw i innych nakładów związanych ze zwykłym korzystaniem z rzeczy – art. 258 i 260 ustawy – Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz.93 ze zm.). Podkreślić należy, iż przytoczony powyżej art. 258 nie przerzuca na użytkownika odpowiedzialności w stosunkach zewnętrznych. Zatem odpowiedzialność za podatki, ubezpieczenia, opłaty i podobne świadczenia ponosi właściciel, o ile przepis szczególny nie stanowi inaczej. Użytkownik natomiast jest obarczony ciężarem rozliczenia się z właścicielem.

W przypadku wykorzystywania na cele działalności gospodarczej jedynie części lokalu mieszkalnego, nie można dokładnie ustalić, jaka część wydatków na czynsz i energię elektryczną dotyczy działalności gospodarczej (chyba że podatnik zainstalowałby dodatkowy licznik na energię). Należy więc dokonać ich oszacowania. Jedną z form oszacowania jest rozliczenie ich w stosunku do powierzchni zajmowanej przez działalność gospodarczą, a więc sposób zaproponowany przez stronę.

Zatem w świetle przytoczonych powyżej przepisów – ponoszone przez Stronę opłaty za czynsz i dostawy energii elektrycznej w części dot. użytkowanego pomieszczenia, w którym prowadzona jest działalność gospodarcza stanowią – w myśl art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – koszt uzyskania przychodu.

Wprawdzie dowody dokumentujące wyżej opisane wydatki wystawione są na właściciela lokalu i na małżonka, jednak Podatnikowi posiadającemu tytuł prawny do nieodpłatnego użytkowania lokalu przysługuje prawo zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów, w części przypadającej na działalność gospodarczą. Wydatki te stosownie do przepisu § 14 ust. 1 i 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475 ze zm. ) winne być udokumentowane dowodem wewnętrznym zaopatrzonym w datę i podpisy osób, które bezpośrednio dokonały wydatków, określającym przedmiot operacji gospodarczych i wysokość kosztu (wydatku). W przypadku wydatków związanych z opłatami za czynsz, energię elektryczną, w części przypadającej na działalność gospodarczą; podstawą do sporządzenia tego dowodu jest dokument obejmujący całość opłat na te cele. Ciężar dowodu, co do wykazania związku przyczynowego tych wydatków z osiągniętymi przychodami, obarcza podatnika.