Z przedstawionego przez Podatniczkę stanu faktycznego wynika, że dnia 17 grudnia 2001 r. dokonała ona zakupu działki. Uskuteczniając zakup podatniczka wiedziała, że przedmiotowy obszar przeznaczony jest w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego pod inwestycję o charakterze publicznym, polegającą na budowie drogi i, że planowana inwestycje zostanie zrealizowana. Wnioskująca obecnie wynajmuje przedmiotową nieruchomość i czerpie z tego tytułu korzyści.

Podatniczka zwraca się z zapytaniem o różnice w opodatkowania w przypadku sprzedaży wymienionej nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie, a opodatkowaniem samego wywłaszczenia.

Zdaniem wnioskującej w przypadku sprzedaży wymienionej nieruchomości będzie ona zobligowana, zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt. 8 i art 19 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity Dz.U. z 2000 r. Nr 14 poz. 176) do odprowadzenia podatku we wskazanej w przepisie wysokości, podczas gdy w wypadku wywłaszczenia będzie zwolniona z obowiązku podatkowego.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Z treści zacytowanego przepisu jednoznacznie wynika zasada powszechności przedmiotowej opodatkowania podatkiem dochodowym wszystkich dochodów.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów jest w szczególności odpłatne zbycie nieruchomości lub jej części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Za przychód ten zgodnie z art. 19 ust 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uważa się przychody w wysokości ceny określonej w umowie sprzedaży, pomniejszone o koszty odpłatnego zbycia. Dodatkowo na uwagę zasługuje art. 28 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z którego wynika, że przychodów określonych z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt. 8 nie łączy się z przychodami z innych źródeł, a podatek ustala się w wysokości 10% uzyskanego przychodu.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że nabycie przedmiotowej nieruchomości nastąpiło w dniu 17 grudnia 2001 r. Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w wymienionym już art. 10 ust.1 pkt 8, oraz z uwagi na fakt, że ewentualna sprzedaż ma nastąpić przed dniem 1 stycznia 2007 r., przychody uzyskane z wymienionej transakcji podlegają obowiązkowi podatkowemu. Podatek ten jest płatny bez wezwania w terminie 14 dni od dnia dokonania sprzedaży na rachunek urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania podatnika, chyba, że podatnik w tym samym terminie złoży oświadczenie, że przychód uzyskany ze sprzedaży wyda na cele określone w art. 21 ust.1 pkt. 32 lit. a)-e) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przedstawionym przypadku wskazana nieruchomość urzeczywistnia swoim położeniem zapisy art. 112 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity Dz.U z 2004 r. Nr 261 poz. 2603), ponieważ usytuowana jest na obszarze przeznaczonym w planach miejscowych na cele publiczne albo też dla tego obszaru wydana została decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego (wybudowanie drogi publicznej) . Wskazany przez Podatniczkę, fakt wystąpienia przez jednostkę samorządu terytorialnego z propozycją potwierdzenia woli sprzedaży rzeczonego obszaru, jednoznacznie wskazuje na realizację art. 112 ust 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami, z którego wynika, że wywłaszczenie nieruchomości może być dokonane, jeżeli cele publiczne nie mogą być zrealizowane w inny sposób niż przez pozbawienie albo ograniczenie praw do nieruchomości, a prawa te mogą być nabyte w drodze umowy oraz wykonanie założeń art 114 ust 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, gdy wszczęcie postępowania wywłaszczeniowego należy poprzedzić rokowaniami o nabycie w drodze umowy praw określonych w art 112 ust. 3 przeprowadzonymi przez starostę, wykonującym zadanie z zakresu administracji rządowej (a zgodnie z art. 114 ust. 2 przywołanej ustawy, gdy wywłaszczenie nieruchomości następuje na wniosek jednostki samorządu terytorialnego rokowania, o których mowa w ust. 1, przeprowadzają ich organy wykonawcze), a właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości, a także osobą, której przysługuje do nieruchomości ograniczone prawo rzeczowe.

W związku z powyższym, w określonych przepisami sytuacjach właściciel nieruchomości może zostać pozbawiony swojej własności poprzez wywłaszczenie. Zapobiec temu może dobrowolna sprzedaż nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie. Z uwagi na to, że sprzedawca nie ma trzeciej możliwości byłoby nieuzasadnione opodatkowanie przychodu z tego tytułu. W związku z tym na podstawie art. 21 ust. 1 pkt. 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwolnione z podatku zostały przychody uzyskane z tytułu:
- odszkodowania wypłaconego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami,- sprzedaży nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie,
- sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami.

Począwszy od 01.01.2004 r. zwolnienie z opodatkowania nie dotyczy sytuacji, gdy właściciel nieruchomości, uzyskujący wymienione powyżej przychody:
- nabył tę nieruchomość w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciu nieruchomości oraz
- nabył ją za cenę niższą o co najmniej 50 % od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.

Mając na uwadze wskazane przesłanki należy stwierdzić, że brak jest w tym przypadku rozbieżności w opodatkowaniu sprzedaży wymienionej nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie, a opodatkowaniem samego wywłaszczenia. Okoliczność przeprowadzenia wymienionej transakcji w następstwie dobrowolnej sprzedaży na cele uzasadniające jej wywłaszczenie, czy też wywłaszczenia w drodze decyzji administracyjnej, nie ma znaczenia na gruncie prawa podatkowego i podlega tym samym obowiązkom i ograniczeniom wynikającym z art. 21 ust. 1 pkt. 29 ustawy podatkowej.

Powyższa interpretacja jest oparta o stan faktyczny przedstawiony we wniosku podatnika oraz o stan prawny obowiązujący w dacie jej dokonania.