INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 12 marca 2012 r. (data wpływu do tut. Biura – 19 marca 2012 r.), uzupełnionym w dniu 08 czerwca 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych poniesienia przez pracodawcę wydatków na zakup obowiązkowej polisy ubezpieczeniowej i wizy turystycznej dla pracownika odbywającego zagraniczną podróż służbową - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 marca 2012 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych poniesienia przez pracodawcę wydatków na zakup obowiązkowej polisy ubezpieczeniowej i wizy turystycznej dla pracownika odbywającego zagraniczną podróż służbową.

Z uwagi na braki formalne wniosku, pismem z dnia 29 maja 2012 r. znak: IBPB II/1/415-280/12/BD wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu 08 czerwca 2012 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca (Spółka) jest zakładem produkcyjno – usługowym. Pracownik Spółki zatrudniony na stanowisku specjalista ds. eksportu jest zobowiązany do odbywania podróży służbowych do Rosji. W tym celu Spółka wykupiła pracownikowi wizę na 2012 r. Jednakże aby wjechać na terytorium Rosji Spółka mogła wykupić tylko wizę turystyczną. Spółka wykupiła również obowiązkową polisę ubezpieczeniową, ponieważ warunkiem uzyskania wizy było dołączenie do wniosku o wydanie wizy kopii wykupionej polisy ubezpieczeniowej o wartości co najmniej 30.000 euro. Pracownik został pisemnie poinformowany, iż wiza wraz z polisą mogą być wykorzystywane tylko w celach służbowych.

Wnioskodawca zaznacza, iż wykupiona polisa jest najtańszą jaką można było wykupić aby uzyskać wizę do Rosji. Przedmiotowa polisa obejmuje takie ryzyka jak:

• koszty leczenia,
• koszty ratownictwa,
• następstwa nieszczęśliwych wypadków,
• ubezpieczenie bagażu,
• koszty związane z opóźnieniem dostarczenia bagażu,
• odpowiedzialność cywilna.
  
  

Wykupienie polisy z mniejszym zakresem ryzyk nie było możliwe. Polisa jest wystawiona imiennie na pracownika i to on jest uprawniony do wypłaty świadczeń wynikających z tytułu zawarcia polisy ubezpieczeniowej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy poniesione wydatki na zakup wizy turystycznej oraz niezbędnej polisy ubezpieczeniowej będą zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych...

W ocenie Wnioskodawcy, wydatki poniesione na zakup wizy oraz obowiązkowej polisy ubezpieczeniowej, bez której uzyskanie wizy byłoby niemożliwie są wydatkami koniecznymi do wykonania polecenia służbowego przez pracownika Spółki i należy je traktować jako należności z tytułu podróży służbowej, która zwolniona jest z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z § 2 pkt 2 lit. c) rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikom zatrudnionym w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 ww. ustawy źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 powyższej ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Jak wynika z cytowanego powyżej przepisu, pod pojęciem przychodu ustawodawca rozumie nie tylko otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika pieniądze, lecz również wartości pieniężne oraz wartość innych uzyskanych przez podatnika świadczeń. Nieistotne jest przy tym, czy pieniądze te (wartości pieniężne) stanowią formę wynagrodzenia osoby fizycznej, czy też są zwrotem poniesionego przez tę osobę wydatku.

Przepis art. 12 ust. 1 cyt. ustawy stanowi, iż za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zgodnie z art. 12 ust. 3 ww. ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

Na podstawie art. 11 ust. 2a ww. ustawy wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1. jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców;
2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu;
3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku - według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;
4. w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.
   
   

Na gruncie prawa podatkowego przychodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jest każda forma przysporzenia majątkowego tzn. zarówno pieniężna jak i niepieniężna.

Z przepisu art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) powyższej ustawy wynika, iż wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas podróży służbowej pracownika - do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, (…).

Zatem ustawodawca ograniczył wysokość zwolnienia od podatku wyłącznie do diet i innych należności za czas podróży służbowej pracownika określonych w przepisach ustaw bądź wydanych przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej stosownych rozporządzeniach.

Odrębnymi przepisami, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 16 są m.in. przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1991 ze zm.).

W świetle przytoczonych przepisów, przysługujące pracownikowi z tytułu odbytej podróży służbowej, w terminie i w państwie określonym przez pracodawcę, należności takie jak koszty za przejazdy, dojazdy, noclegi, a także inne wydatki określone przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb podlegają zwolnieniu od podatku dochodowego na podstawie ww. art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Warunkiem niezbędnym dla skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest odbycie przez pracownika podróży służbowej.

Zgodnie z § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikom zatrudnionym w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju z tytułu podróży, odbywanej w terminie i w państwie określonym przez pracodawcę, pracownikowi przysługują:

1. diety;
2. zwrot kosztów:
   a) przejazdów i dojazdów,
   b) noclegów,
   c) innych wydatków, określonych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb.
   
   

Zatem w myśl § 2 pkt 2 lit. c) ww. rozporządzenia, w związku z odbywaniem przez pracownika podróży służbowej, przysługuje mu zwrot kosztów innych wydatków (niż wymienione w pkt 2 lit. a) i b), określonych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb.

Przepis ten określa obowiązek pracodawcy do zwrócenia pracownikowi wydatków poniesionych przez niego w czasie podróży służbowej lub w związku z nią, których zasadność poniesienia pracodawca zaakceptował. Z brzmienia tego przepisu wynika, iż pracownik musi najpierw te wydatki ponieść, aby pracodawca mógł dokonać ich zwrotu.

Nie może być jednak mowy o zwrocie wydatków poniesionych przez pracownika, w sytuacji gdy wydatek poniesie sam Wnioskodawca, czyli wydatku tego w istocie nie poniesie pracownik.

Jak wynika z wniosku, Spółka wykupiła pracownikowi wizę na 2012 r. Jednakże aby wjechać na terytorium Rosji Spółka mogła wykupić tylko wizę turystyczną. Ponadto Spółka musiała wykupić również obowiązkową polisę ubezpieczeniową o wartości co najmniej 30.000 euro, ponieważ warunkiem uzyskania wizy było dołączenie do wniosku o wydanie wizy kopii wykupionej polisy ubezpieczeniowej. Pracownik został pisemnie poinformowany, iż wiza wraz z polisą mogą być wykorzystywane tylko w celach służbowych. Wnioskodawca zaznaczył, iż wykupiona polisa jest najtańszą jaką można było wykupić aby uzyskać wizę do Rosji. Wykupienie polisy z mniejszym zakresem ryzyk nie było możliwe. Polisa jest wystawiona imiennie na pracownika i to on jest uprawniony do wypłaty świadczeń wynikających z tytułu zawarcia polisy ubezpieczeniowej.

We wniosku wskazano więc, iż Spółka sama poniosła koszt wykupienia wizy turystycznej jak i obowiązkowej polisy ubezpieczeniowej, niezbędnej do przekroczenia przez pracownika granicy kraju w celu odbycia przez niego podróży służbowej do Rosji. Tak więc w tej sytuacji nie można mówić o powstaniu przychodu po stronie pracownika.

Poniesienie kosztów zakupu wizy turystycznej jak i obowiązkowej polisy ubezpieczeniowej, przez Wnioskodawcę, na rzecz swojego pracownika delegowanego w podróż służbową do Rosji, leżało w interesie samej Spółki, gdyż to ona wysłała pracownika w podróż służbową do kraju, którego przekroczenie granicy wiązało się z posiadaniem przez tegoż pracownika odpowiednich dokumentów, tj. wizy turystycznej jak i obowiązkowej polisy ubezpieczeniowej. Dodatkowo wskazać należy, że niektórego ryzyka, objętego zakupioną przez Spółkę obowiązkową polisą ubezpieczeniową, zabezpieczają samą Spółkę jako pracodawcę z racji obowiązku wynikającego z § 12 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r.

Zatem w sytuacji gdy wiza wraz z polisą ubezpieczeniową była wykorzystana przez pracownika wyłącznie w celach służbowych, wówczas koszty poniesione przez Spółkę na zakup przedmiotowej wizy wraz z obowiązkową polisą ubezpieczeniową, jako dokumentów niezbędnych do przekroczenia przez pracownika granicy kraju w celu odbycia podróży służbowej do Rosji, nie będą stanowiły przychodu dla pracownika w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych; są one dla niego neutralne podatkowo.

Tak więc, zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, na które we wniosku powołuje się Wnioskodawca nie może zostać zastosowane z racji braku powstania przychodu po stronie pracownika. Ww. przepisy nie mają zastosowania w przedstawionym stanie faktycznym, gdyż co do zasady regulują sytuacje, w których pracownikowi należy się zwrot określonych wydatków od pracodawcy. W przedmiotowej sprawie taki zwrot nie ma miejsca. Natomiast poniesione przez Wnioskodawcę wydatki nie generują przychodu po stronie pracownika.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.