INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 03.09.2012r. (data wpływu 10.09.2012r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych wypłaty dywidendy w formie rzeczowej - jest nieprawidłowe,

UZASADNIENIE

W dniu 10.09.2012r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych wypłaty dywidendy w formie rzeczowej.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest spółką kapitałową, spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, która w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zajmuje się sprzedażą hurtową i detaliczną PKD 51,1, PKD 51,3, PKD 51,4, PKD 51,6, PKD 51,7, PKD 52,1. Udziałowcami spółki są dwie osoby fizyczne. Jeden ze wspólników posiada 90 udziałów po 500 zł każdy, drugi ze wspólników posiada 10 udziałów po 500 zł każdy, co daje kapitał zakładowy w kwocie 50 000 zł. Według stanu na dzień 31 grudnia 2011 roku spółka posiadała majątek trwały o wartości 303.533 zł netto, na który składają się: 1. budynki i lokale o wartości netto 274.366 zł, 2. środki transportu o wartości netto 29.166 zł. Na dzień złożenia wniosku Spółka nie posiada zaległości podatkowych, zaległości wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, jak również wobec zatrudnionych pracowników. Spółka dysponuje niepodzielonym zyskiem z lat ubiegłych w kwocie 563.620 zł, który zgodnie z uchwałami Zgromadzenia Wspólników został przeznaczony na kapitał zapasowy. Udziałowcy zamierzają podjąć uchwałę o częściowym rozwiązaniu kapitału zapasowego spółki i przeznaczeniu go na wypłatę należnej im dywidendy. Ze względu na potrzebę utrzymania płynności finansowej spółki, udziałowcy zamierzają podjąć uchwałę o wypłacie zysków nie w formie dywidendy pieniężnej, lecz w formie dywidendy rzeczowej stanowiącej substytut świadczenia pieniężnego. Zamiarem udziałowców jest podjęcie przez Zgromadzenie Wspólników uchwały o wypłacie dywidendy w formie rzeczowej dwóm wspólnikom, co jest zgodne z zapisami umowy spółki. Spółka przeniosłaby na wspólników prawo własności nieruchomości stanowiącej składnik majątku trwałego spółki, której rynkowa wartość, ustalona przez powołanego w tym celu rzeczoznawcę, odpowiadałaby kwocie części zobowiązania spółki z tytułu zysku przeznaczonego do podziału. Wykonanie zobowiązania spółki wobec wspólników, w formie przeniesienia przez spółkę znajdującego się w jej aktywach prawa własności do nieruchomości prowadziłoby do wygaśnięcia zobowiązania spółki z tytułu wypłaty dywidendy, a wyżej wymienione prawo własności nieruchomości będzie przysługiwało wspólnikowi.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wypłata dywidendy w formie rzeczowej, stanowiącej substytut świadczenia pieniężnego, może powodować u Wnioskodawcy (Spółki) powstanie przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych...

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zgodnie z przepisem art. 191 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.) wspólnik ma prawo do udziału w zysku wynikającego z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonego do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników, z uwzględnieniem przepisu art. 195 § 1 KSH. Prawo do udziału w zyskach, czyli prawo do dywidendy, jest jedną z najważniejszych form realizacji praw udziałowców tworzących spółkę kapitałową. W przypadku, gdy Zgromadzenie Wspólników podejmie uchwałę o podziale zysku, Spółka ma obowiązek wypłacić dywidendę udziałowcowi. Roszczenie o wypłatę dywidendy, które udziałowiec nabywa na mocy uchwały Zgromadzenia Wspólników jest uprawnieniem o charakterze obligatoryjnym. Jeżeli Spółka nie wywiąże się ze swego zobowiązania wobec udziałowca i nie wypłaci dywidendy, udziałowiec może dochodzić tego roszczenia na drodze sądowej. Przepisy prawa handlowego nie zastrzegają szczególnej formy dla wypłaty z zysku a więc wypłata dywidendy dopuszczalna jest zarówno w formie pieniężnej jak i niepieniężnej. W ocenie Spółki, wypłata dywidendy w formie rzeczowej nie mieści się w katalogu przychodów w rozumieniu art. 12 ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. nr 21, poz. 86 ze zm.,) ponieważ stanowi jedynie substytut świadczenia pieniężnego (zamiast gotówki zostanie wydana nieruchomość) a ponadto taka forma wypłaty dywidendy powoduje również wygaśnięcie zobowiązania Spółki z tytułu wypłaty dywidendy. Zdarzenia wymienione w tym przepisie wskazują jednoznacznie, że powstanie przychodu wymaga, aby podatnik otrzymał określone przysporzenie majątkowe, natomiast uwzględniając cel i charakter dywidendy, trudno określić w świetlne przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych, jakie przysporzenie mogłoby powstać po stronie Spółki poprzez wypłatę dywidendy w formie rzeczowej.

Wypłata dywidendy w formie pieniężnej, bezspornie jest dla Spółki zdarzeniem neutralnym podatkowo, dlatego też, zdaniem Wnioskodawcy, spełnienie obowiązku wypłaty dywidendy w formie substytutu świadczenia pieniężnego, powinno rodzić takie same skutki podatkowe. Uzyskane przez udziałowców świadczenie z tytułu wypłaty dywidendy stanowi, w przypadku osób fizycznych, źródło przychodów, zgodnie z przepisami art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, które podlega opodatkowaniu na gruncie przepisów tej ustawy. Zdaniem Spółki, do wypłaty dywidendy w formie rzeczowej nie znajduje także zastosowania art. 14 ust 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, określający warunki ustalania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości, praw majątkowych oraz rzeczy ruchomych, z następujący przyczyn:

1. wypłata dywidendy nie stanowi odpłatnego zbycia praw,
2. wywiązanie się przez Spółkę ze swojego zobowiązania względem udziałowca, nie stanowi zawarcia umowy pomiędzy Spółką a udziałowcem, czyli dokonania czynności prawnej wzajemnej, której elementem jest cena.
   
   

W przypadku wypłaty wypracowanego i opodatkowanego przez Spółkę zysku przeznaczonego uchwałą Zgromadzenia Wspólników do podziału w formie dywidendy, Spółka nie otrzymuje żadnego świadczenia od wspólników a zdarzenie to nie powoduje przyrostu majątku Spółki wypłacającej. Wypłata przez spółkę dywidendy niepieniężnej nie powinna być postrzegana na równi z umową sprzedaży, lub inną umową o charakterze wzajemnym, ponieważ przeniesienie własności nieruchomości jako forma wypłaty dywidendy nie nosi znamion odpłatnego zbycia prawa rzeczowego. Taka forma wypłaty zysku jest jednostronną czynnością prawną i polega na przeniesieniu prawa własności nieruchomości na wspólnika uprawnionego do otrzymania dywidendy na podstawie uchwały Zgromadzenia Wspólników. Wypłata z zysku nie stanowi także czynności wzajemnej, ponieważ świadczeniu Spółki na rzecz wspólników nie można przypisać jakiegokolwiek świadczenia z ich strony. Podsumowując, w przedstawionym stanie faktycznym i prawnym wypłata dywidendy na rzecz wspólników Spółki dokonana w formie rzeczowej, zdaniem Wnioskodawcy, nie powoduje po stronie spółki powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych i jest neutralna podatkowo na równi z wypłatą dywidendy w formie pieniężnej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Spółki w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Dywidenda jest częścią zysku netto (po opodatkowaniu podatkiem dochodowym) spółki kapitałowej przeznaczoną do podziału pomiędzy udziałowców lub akcjonariuszy.

Zgodnie z art. 191 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000r. – Kodeks spółek handlowych – dalej k.s.h. (Dz. U. nr 94, poz. 1037 z późn. zm.) wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością ma prawo do udziału w zysku wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonym do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników. Oznacza to, że podjęcie uchwały zgromadzenia wspólników o podziale zysku ( dywidendy) powoduje, że po stronie wspólnika powstaje roszczenie o wypłatę dywidendy a po stronie Spółki uchwała skutkuje powstaniem zobowiązania. Roszczenie o wypłatę dywidendy, które udziałowiec nabywa w następstwie podjęcia uchwały zgromadzenia wspólników jest uprawnieniem o charakterze obligacyjnym. W sytuacji, gdy Spółka nie wypłaci dywidendy, udziałowiec może dochodzić tego roszczenia na drodze sądowej.

Rozpatrując skutki „ wypłaty” dywidendy rzeczowej na gruncie przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych ( t.j. Dz. U. z 2011r., nr 74, poz. 397 z późn. zm.) na wstępie należy zauważyć, że ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera definicji przychodu. Ustawodawca w art. 12 ust. 1 pkt 1-9 updop podaje jedynie przykładowe kategorie pożytków, których otrzymanie kreuje przychód podatkowy. Jednocześnie w art. 14 ust. 1 określa sposób ustalania przychodów z odpłatnego zbycia rzeczy i prawa majątkowych.

W przedmiotowej sprawie chodzi o skutki podatkowe zdarzenia przeniesienia prawa własności do nieruchomości, znajdującego się w aktywach Spółki, w ramach realizacji zobowiązania Spółki do „wypłaty” dywidendy. W tym miejscu należy wyraźnie podkreślić, że organ rozpatrując „wypłatę” dywidendy rzeczowej czyni to w kontekście czynności rozporządzającej przeniesienia własności składnika majątkowego z jednego podmiotu na inny. Należy bowiem zauważyć, że dywidenda pieniężna, która stanowi czysty zysk po opodatkowaniu podatkiem dochodowym jest dla Spółki wypłacającej neutralna podatkowo. Wiąże się to z zasadą zakazu podwójnego opodatkowania. Dywidenda pieniężna została już opodatkowana podatkiem dochodowym, zatem jej wypłata nie wiąże się z powstaniem przychodu po stronie Spółki ją wypłacającej. W sytuacji zaś dywidendy rzeczowej, składnik majątkowy traktowany jako dywidenda nie został opodatkowany. Zatem „wyzbycie” się go przez Spółkę rodzi obowiązek podatkowy. Spółka jako dłużnik przenosząc na udziałowca jako wierzyciela własność swojego składnika majątku realizuje swoje zobowiązanie wypłaty dywidendy. Nie można przy tym uznać, że w takim przypadku składniki majątkowe pełnią de facto funkcję pieniądza i dywidenda rzeczowa podobnie jak pieniężna jest neutralna podatkowo. Składniki majątkowe przekazane wspólnikowi na własność stanowią element majątku Spółki, który wcześniej nie podlegał opodatkowaniu. Powyższe znajduje potwierdzenie m.in. w wyroku WSA w Krakowie z dnia 24.11.2011r., sygn. akt I SA/Kr 1619/11, (wydanym co prawda na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co jednakże nie zmienia istoty rozważanego problemu, gdyż analogiczne przepisy znajdują się w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych) w którym wyraźnie wskazano że „wypłata (dywidendy – przyp. organu) w formie pieniężnej pochodzi z wypracowanego zysku spółki jawnej i jest wypłacana z tej części osiągniętego dochodu, która pozostanie po opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Natomiast odmienna sytuacja ma miejsce, gdy spółka dokonuje wypłaty zysku w formie niepieniężnej, kosztem swojego majątku. Składniki majątkowe przekazane wspólnikom na własność stanowią bowiem element majątku Spółki, który wcześniej nie podlegał opodatkowaniu (nie generował dochodu podlegającego opodatkowaniu w szczególności z jego ewentualnego zbycia)”.

W ocenie organu przeniesienie własności nieruchomości na wspólników skutkuje po stronie przenoszącego własność dłużnika – Spółki powstaniem przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości na podstawie art. 12 ust 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z zastrzeżeniem art. 14 ust 1 ustawy. W Spółce powstanie przychód podatkowy z tytułu odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych w wysokości wartości rynkowej udziałów , a jednocześnie odpowiadającej wartości dywidendy przeznaczonej do wypłaty. Przy czym należy wskazać, iż pojęcie „zbycie” nie oznacza tylko umowy sprzedaży w rozumieniu ustawy z dnia 23.04.1964r. -Kodeks cywilny ( Dz. U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.), w której z jednej strony następuje wydanie rzeczy, a z drugiej zapłata ceny tj. określonej kwoty pieniężnej. W art. 14 ust. 1 updop mowa jest o odpłatnym zbyciu, a termin „zbycie” oznacza każdą formę przeniesienia własności (por. wyroki WSA w Warszawie, sygn. akt III SA/Wa 2677/10, czy też wyrok III SA/Wa 2520/11).

Cena zaś nie zawsze musi być wyrażona w pieniądzu. Może również przybrać postać korzyści w postaci zmniejszenia się zobowiązań Spółki, czyli zmniejszenie pasywów.

Reasumując, w ocenie organu wypłata dywidendy na rzecz wspólników w formie rzeczowej powoduje powstanie dla Spółki przychodu podatkowego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.