INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 18 kwietnia 2012 r. (data wpływu do tut. Biura – 19 kwietnia 2012 r.), uzupełnionym w dniach: 24 kwietnia 2012 r., 22 czerwca 2012 r. i 24 lipca 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania otrzymywanego z Republiki Słowackiej odszkodowania w postaci renty - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 kwietnia 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania otrzymywanego z Republiki Słowackiej odszkodowania w postaci renty.

Następnie w dniu 24 kwietnia 2012 r. wpłynęło uzupełnienie tego wniosku. Jednakże powyższy wniosek - pomimo jego uzupełnienia - nie spełniał wymogów formalnych, dlatego pismem z dnia 11 czerwca 2012 r. oraz z dnia 17 lipca 2012 r. znak: IBPB II/1/415-405/12/HK wezwano o jego uzupełnienie. W dniu 22 czerwca 2012 r. i w dniu 24 lipca 2012 r. wpłynęły kolejne uzupełnienia wniosku.

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniach został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca w okresie od 01 grudnia 2004 r. do 31 grudnia 2006 r. był zatrudniony na terenie Słowacji w kopalni węgla, gdzie pracował pod ziemią jako górnik. Tam, dnia 09 lipca 2006 r., uległ wypadkowi przy pracy.

Wnioskodawca był leczony zarówno na terenie Słowacji jak i w Polsce.

Wnioskodawcy przyznano znaczny stopień niepełnosprawności, tj. I grupę inwalidzką, ze względu na 80% uszczerbku na zdrowiu (wzrok), tj. spadku zdolności do wykonywania pracy zarobkowej. Należy do Polskiego Związku Niewidomych. Jest całkowicie niezdolny do pracy jak również do samodzielnej egzystencji. Wnioskodawca podkreśla, że jego stan zdrowia nie rokuje „widoku powodzenia na przyszłość”.

Wnioskodawca obecnie otrzymuje trzy świadczenia:

1. rentę inwalidzką z polskiego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych,
2. słowacką rentę inwalidzką w kwocie 32 euro miesięcznie (w związku z dwuletnim okresem zatrudnienia na terenie Słowacji), wypłacaną z tytułu ubezpieczenia emerytalno-społecznego,
3. odszkodowanie w postaci renty (wypadkowej) ze Słowacji, przyznane za uszkodzenie ciała (utratę zdrowia) w związku z wypadkiem przy pracy w kopalni w dniu 09 lipca 2006 r., które będzie wypłacane do osiągnięcia przez Wnioskodawcę wieku emerytalnego, tj. do dnia 13 lutego 2015 r.
   
   

Bank w Polsce od tych świadczeń odprowadza podatek do urzędu skarbowego.

W treści uzupełnienia z dnia 23 lipca 2012 r. (wpływ do tut. Biura – 24 lipca 2012 r.) Wnioskodawca doprecyzował zaistniały stan faktyczny wskazując, iż odszkodowanie w postaci renty (wypadkowej) ze Słowacji zostało przyznane na podstawie przepisów słowackiego prawa cywilnego. Ponadto Wnioskodawca wskazał, iż wysokość lub zasady ustalania tegoż odszkodowania wynikają wprost z przepisów wykonawczych wydanych na podstawie słowackich ustaw. Powyższa renta została przyznana Wnioskodawcy przez słowacką instytucję, która jest odpowiednikiem polskiego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Świadczenie to wypłacono z ubezpieczenia wypadkowego (Wnioskodawca określa to świadczenie jako świadczenie „z tytułu indywidualnego ubezpieczenia osobowego”), a nie emerytalnego.

Wnioskodawca wskazał, iż poza ubezpieczeniem społecznym posiadał również ubezpieczenie zdrowotne.

Opisując zaistniały stan faktyczny Wnioskodawca wielokrotnie powołał się na treść dołączonych do wniosku dokumentów.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy odszkodowanie w postaci renty (wypadkowej) ze Słowacji, przyznane za uszkodzenie ciała (utratę zdrowia) w związku z wypadkiem przy pracy w kopalni, jest zwolnione z opodatkowania...

Zdaniem Wnioskodawcy, słowackie odszkodowanie w postaci renty, które będzie wypłacane do osiągnięcia przez niego wieku emerytalnego, powinno być zwolnione z opodatkowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym (art. 3 ust. 1a ww. ustawy).
   
   

Stosownie do art. 4a ww. ustawy przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Ze względu na to, że Wnioskodawca jest rezydentem polskim (ma miejsce zamieszkania w Polsce), a otrzymywana renta wypadkowa jest wypłacana przez instytucję słowacką, zastosowanie w tej sprawie ma umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Słowacką w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku sporządzona w Warszawie 18 sierpnia 1994 r. (Dz. U. z 1996 r. Nr 30, poz. 131).

Polsko-słowacka umowa w sprawie unikania podwójnego opodatkowania nie zawiera przepisu, odnoszącego się wprost do odszkodowań, zatem w myśl tej umowy odszkodowanie należy zakwalifikować jako tzw. „inny dochód”. Zgodnie z art. 22 ust. 1 ww. umowy, części dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, bez względu na to, skąd one pochodzą, a które nie zostały wymienione w poprzednich artykułach niniejszej umowy, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

Ponadto zauważyć należy, iż w myśl art. 18 powyższej umowy, z uwzględnieniem postanowień artykułu 19 ustęp 2, renty, emerytury i inne podobne świadczenia, wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie z tytułu wcześniejszej pracy najemnej, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym odbiorca emerytury ma miejsce zamieszkania.

Zatem – zgodnie z treścią przywołanej umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Słowacką - zarówno wypłata odszkodowań jak i świadczenia w postaci emerytury oraz innych podobnych świadczeń, np. renty są opodatkowane tylko w Polsce, jeżeli odbiorca tych świadczeń ma w Polsce stałe miejsce zamieszkania.

Stosownie do art. 24 ust. 1 lit. a) ww. umowy polsko-słowackiej, jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód lub posiada majątek, który zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy może być opodatkowany w Słowacji, to Polska, z uwzględnieniem postanowień litery b) i ustępu 3, zwolni taki dochód lub majątek od opodatkowania. Polska, przy obliczaniu kwoty podatku od pozostałego dochodu lub majątku tej osoby, może zastosować stawkę podatkową, która byłaby zastosowana, gdyby dochód zwolniony od opodatkowania w powyższy sposób nie był tak właśnie zwolniony z opodatkowania (metoda wyłączenia z progresją). Metoda ta ma jednak zastosowanie tylko w przypadku, gdy zgodnie z treścią umowy osiągnięty dochód podlega opodatkowaniu w Słowacji i w Polsce. W przypadku gdy osiągnięty dochód zgodnie z postanowieniami umowy podlega opodatkowaniu tylko w jednym kraju (w Polsce) nie występuje ryzyko podwójnego opodatkowania i ta metoda nie ma zastosowania.

Do opodatkowania ww. odszkodowania w postaci renty w Polsce stosuje się zatem przepisy polskiego prawa podatkowego.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Wyrazem praktycznej realizacji ww. artykułu jest art. 11 ust. 1 ww. ustawy, z którego treści wynika, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
   
   

Zauważyć należy, iż treść przywołanej regulacji nie odwołuje się do przepisów konkretnych ustaw czy wydanych na ich podstawie przepisów wykonawczych. To oznacza, iż stosowania przywołanego zwolnienia od podatku nie można ograniczać do odszkodowań wydanych na podstawie przepisów ustaw i wydanych na ich podstawie rozporządzeń wchodzących w skład polskiego prawodawstwa.

Z kolei w myśl art. 21 ust. 1 pkt 3c cyt. ustawy wolne od podatku dochodowego są odszkodowania w postaci renty otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość.

Również treść ww. regulacji nie odwołuje się do przepisów polskiego prawa cywilnego. To z kolei oznacza, iż stosowania powyższego zwolnienia od podatku nie można ograniczać do odszkodowań w postaci renty otrzymanych na podstawie polskiego prawa cywilnego.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca obecnie otrzymuje trzy świadczenia:

1. rentę inwalidzką z polskiego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych,
2. słowacką rentę inwalidzką w kwocie 32 euro miesięcznie (w związku z dwuletnim okresem zatrudnienia na terenie Słowacji), wypłacaną z tytułu ubezpieczenia emerytalno-społecznego,
3. odszkodowanie w postaci renty (wypadkowej) ze Słowacji, przyznane za uszkodzenie ciała (utratę zdrowia) w związku z wypadkiem przy pracy w kopalni w dniu 09 lipca 2006 r., które będzie wypłacane do osiągnięcia przez Wnioskodawcę wieku emerytalnego, tj. do dnia 13 lutego 2015 r.
   
   

Wnioskodawca nie kwestionuje opodatkowania świadczeń wskazanych w pkt 1) i 2). Jednakże wątpliwości Wnioskodawcy budzi opodatkowanie odszkodowania w postaci renty (wypadkowej) ze Słowacji i opodatkowanie tego właśnie odszkodowania jest przedmiotem niniejszej interpretacji.

Powyższe odszkodowanie w postaci renty (wypadkowej) ze Słowacji zostało – jak wynika z opisu stanu faktycznego - przyznane na podstawie przepisów słowackiego prawa cywilnego. Od chwili wypadku Wnioskodawca jest całkowicie niezdolny do pracy jak również do samodzielnej egzystencji. Wnioskodawca podkreśla, że jego stan zdrowia nie rokuje „widoku powodzenia na przyszłość”. Przyznano mu znaczny stopień niepełnosprawności, tj. I grupę inwalidzką, ze względu na 80% uszczerbku na zdrowiu (wzrok), tj. spadku zdolności do wykonywania pracy zarobkowej.

Jednocześnie z treści opisu stanu faktycznego wynika, iż wysokość lub zasady ustalania tegoż odszkodowania wynikają wprost z przepisów wykonawczych wydanych na podstawie słowackich ustaw.

Powyższa renta została przyznana Wnioskodawcy przez słowacką instytucję, która jest odpowiednikiem polskiego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Świadczenie to wypłacono z ubezpieczenia wypadkowego.

Biorąc pod uwagę opisany we wniosku stan faktyczny oraz przedstawiony powyżej stan prawny, stwierdzić należy, że jeżeli istotnie odszkodowanie w postaci renty (wypadkowej) ze Słowacji, przyznane za uszkodzenie ciała (utratę zdrowia) w związku z wypadkiem przy pracy w kopalni, otrzymywane jest na podstawie przepisów prawa cywilnego (w tym przypadku słowackiego), to korzysta ze zwolnienia z opodatkowania, gdyż spełnia przesłanki art. 21 ust. 1 pkt 3c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Powyższe oznacza, że w przedmiotowej sprawie stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Do wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej dołączono plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, nie przeprowadza postępowania dowodowego, w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawcę i jego stanowiskiem. Należy wskazać, iż przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku i ocenił stanowisko Wnioskodawcy jedynie na podstawie stanu faktycznego przedstawionego we wniosku.

Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania (postępowania podatkowego) okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Zatem jeżeli przedstawiony przez Wnioskodawcę stan faktyczny odbiega od stanu rzeczywistego interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy.

Wyjaśnienia także wymaga, że postępowanie w sprawie wydawania interpretacji indywidualnych, z uwagi na przedmiot i charakter wydawanych w jego toku rozstrzygnięć, jest postępowaniem szczególnym, odrębnym, do którego nie mają bezpośredniego zastosowania inne (poza wskazanym w ustawie) przepisy Ordynacji podatkowej, w szczególności nie jest postępowaniem dowodowym, które może być prowadzone w toku kontroli podatkowej czy postępowania podatkowego lub czynności sprawdzających. Organ wydający interpretację indywidualną nie może więc zbadać w sensie merytorycznym „sprawy podatkowej” wynikającej z przytoczonego we wniosku stanu faktycznego lecz jedynie pozytywnie lub negatywnie ocenić, z przytoczeniem przepisów prawa podatkowego, czy stanowisko pytającego zawarte we wniosku odnoszące się do regulacji przepisów prawa podatkowego jest słuszne i znajduje oparcie w okolicznościach przedstawionego stanu faktycznego.

Organ wydający interpretację przepisów prawa podatkowego nie może bowiem prowadzić postępowania ani podejmować rozstrzygnięć zastrzeżonych dla innego trybu orzekania, w tym w postępowaniu kontrolnym czy podatkowym prowadzonym w oparciu o konkretną dokumentację.

W związku z zawartą we wniosku prośbą Wnioskodawcy o zwrot podatku dochodowego od odszkodowania w postaci renty (wypadkowej) ze Słowacji (poz. 50 wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej ORD-IN) informuje się ponownie - jak już to uczyniono w piśmie tut. Organu z dnia 11 czerwca 2012 r. - iż w kompetencji organu interpretacyjnego nie leży rozpatrywanie wniosku w tym zakresie. Zatem z takim wnioskiem Wnioskodawca winien wystąpić do naczelnika właściwego urzędu skarbowego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.