W dniu 20 października 2006r. do tutejszego organu podatkowego wpłynął wniosek Płatnika, o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, który następnie został uzupełniony w dniu 16 listopada 2006r. oraz w dniu 24 listopada 2006r.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż do dnia 31.12.2006r. w Przedsiębiorstwie obowiązuje Pakiet Gwarancji Socjalnych Pracowników Przedsiębiorstwa (dalej PGS). Zgodnie z jego postanowieniami zawartymi w § 9 ust. 1, pracodawca zobowiązał się, że nie będzie przeprowadzał w drodze wypowiadania przez pracodawcę umów o pracę, zwolnień grupowych i indywidualnych pracowników, objętych postanowieniami pakietu także z przyczyn ekonomicznych, organizacyjnych i technologicznych bez względu na zakres zmian dokonywanych w przedsiębiorstwie.

Natomiast, zgodnie z treścią § 9 ust. 2 PGS w przypadku wypowiedzenia przez Spółkę pracownikowi stosunku pracy, Spółka jest zobowiązana, niezależnie od innych świadczeń należnych na mocy Kodeksu pracy i innych przepisów prawa do wypłaty na podstawie art. 471 Kodeksu cywilnego odszkodowania równego iloczynowi miesięcy pozostałych od rozwiązania umowy o pracę do upływu okresu ochronnego i miesięcznego wynagrodzenia pracownika obliczonego jak ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Gwarancjami, o których mowa wyżej nie są objęci m.in. pracownicy, którzy nabyli prawo do emerytury (§ 9 ust. 7 PGS).

W styczniu 2006 roku wypowiedziano umowę o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia dwóm pracownikom Spółki. Przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę była likwidacja zajmowanych przez pracowników stanowisk pracy. Wypowiedzenie to skutkowało rozwiązaniem umowy o pracę w dniu 30 kwietnia 2006 roku. Ponieważ pracownicy ci spełniali warunki do „wcześniejszej emerytury“ zgodnie z treścią § 9 ust. 7 PGS, Spółka nie wypłaciła pracownikom odszkodowania, o którym mowa w § 9 ust. 2 PGS w dniu rozwiązania stosunku pracy. Pracownicy złożyli pozew do Sądu o zapłatę odszkodowania w wysokości określonej w § 9 ust. 2 PGS. W dniu 30 maja 2006 roku, Sąd uznał za zasadne żądania powodów o zapłatę odszkodowania na podstawie § 9 ust. 2 PGS i zasądził na podstawie art. 471 Kodeksu cywilnego na rzecz pracowników odszkodowanie w wysokości 36.425 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 maja 2006 roku do dnia zapłaty.

W oparciu o otrzymany wyrok, Spółka obu pracownikom wypłaciła łączną kwotę odszkodowania: 36.425 złotych stanowiącą należność główną zasądzoną wyrokiem, pomniejszoną o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych w kwocie 6.921 złotych. Zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych została przekazana do Urzędu Skarbowego łącznie z deklaracją PIT–4 za miesiąc sierpień 2006 roku. Pracownicy otrzymali również deklarację PIT–11.

Wnioskująca uznała, iż odszkodowanie określone w § 9 ust. 2 PGS stanowi świadczenie ze stosunku pracy, w praktyce jest to wynagrodzenie wypłacone w wysokości takiej, jakie pracownik otrzymałby, gdyby umowa o pracę nie została z nim rozwiązana. W związku z tym, zgodnie z art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlega opodatkowaniu jak przychód ze stosunku pracy. Spółka wskazuje, iż nawet, gdyby uznać, że wypłacone kwoty stanowią rzeczywiście odszkodowanie, to w opinii Wnioskującej, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, takie świadczenie i tak winno być opodatkowane jako korzyść, którą pracownik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (nie rozwiązano z nim stosunku pracy).

Ponadto, zdaniem Wnioskodawcy, brak obowiązku potrącenia zaliczki na podatek dochodowy wystąpiłby wówczas, gdyby wypłacone odszkodowanie mogło korzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych. Katalog zwolnień znajduje się w art. 21 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Źródłem przychodu jest m.in. stosunek pracy (art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy). Za przychody ze stosunku pracy, w myśl art. 12 ust. 1 ustawy, uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy podatkowej zwolnione z podatku dochodowego są m.in. otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Wobec powyższego, ustawodawca przewidział zwolnienie przedmiotowe – co do zasady – w stosunku do odszkodowań, których wysokość lub zasady ustalania wynikają z przepisów ustaw lub aktów wykonawczych do tych ustaw. Wypłacane zaś odszkodowanie przez Spółkę nie wynika z żadnych ustaw, ani też z aktów wykonawczych do tych ustaw. Spółka bowiem – zgodnie z orzeczeniem Sądu – była obowiązana do wypłaty odszkodowania w związku z obowiązującym Pakietem Gwarancji Socjalnych.

Odszkodowanie otrzymane przez byłych pracowników Spółki wynikało zaś jedynie z obowiązującego Pakietu Gwarancji Socjalnych i nie miało umocowania w jakimkolwiek powszechnie obowiązującym akcie prawnym. Pakiet Gwarancji Socjalnych ma niejednoznaczny charakter – z jednej strony stanowi formę porozumienia zbiorowego na gruncie prawa pracy – z drugiej – umowy cywilnoprawnej. Jednakże, zdaniem Spółki, jest to bez znaczenia dla rozstrzygnięcia kwestii opodatkowania odszkodowań wypłacanych na podstawie Pakietu. Odszkodowanie nie zostało bowiem przyznane na podstawie przepisów prawa cywilnego (nie przewiduje ono odszkodowań z tytułu zwolnień pracowników w okresie gwarantowanym, a umowa cywilnoprawna nie jest przepisem prawa cywilnego). Wnioskująca wskazuje, iż nie można również stwierdzić – mimo, iż Pakiet jako porozumienie zbiorowe może zostać uznane za źródło prawa pracy – że zyskuje on rangę ustawową, co byłoby konieczne dla uznania, że odszkodowanie zostało wypłacone „na podstawie innych ustaw“. Ponieważ odszkodowanie wypłacone byłym pracownikom Spółki nie miało podstawy o randze ustawowej, podlega ono opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jak przychód ze stosunku pracy.

Z powyższą interpretacją nie zgadzają się jednak pracownicy, żądając wypłacenia im potrąconej zaliczki na podatek dochodowy.

W związku z powyższym, Wnioskująca wnosi o potwierdzenia swojego stanowiska, w myśl którego potrącenie zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych było należne.

Ustosunkowując się do przedstawionej powyżej kwestii stwierdza się, co następuje:

Stosownie do art. 9 ust. 1 z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy podatkowej, źródłem przychodów jest m.in. stosunek pracy. W myśl art. 12 ust. 1 tej ustawy, przychodami ze stosunku pracy są wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Tutejszy organ podatkowy pragnie wskazać, iż art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog zwolnień przedmiotowych, stanowiących odstępstwo od zasady równości i powszechności opodatkowania.

Stosownie do art. 21 ust 1 pkt 3 ustawy podatkowej, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

a) określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

b) odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

c) odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

d) odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

f) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane na zasadach, o których mowa w art. 27 ust. 1,

g) odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód,

Z kolei, w myśl art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku są inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań:

a) otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

b) dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Jak wynika z literalnego brzmienia przytoczonego powyżej przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie wszystkie odszkodowania otrzymane przez osoby fizyczne wolne są od podatku dochodowego. Ze zwolnienia przedmiotowego korzystają bowiem jedynie te odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw z wyjątkiem wyłączonych ze zwolnienia wolą ustawodawcy.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż zarówno zasady ustalania, jak również wysokość opisanych we wniosku świadczeń, zwanych przez Wnioskującą odszkodowaniami, określają przepisy obowiązującego u Niej Pakietu Gwarancji Socjalnych Pracowników Przedsiębiorstwa.

W kontekście powyższego, świadczenia wypłacone pracownikom na mocy Pakietu Gwarancji Socjalnych Pracowników Przedsiębiorstwa, tj. na mocy umowy (porozumienia) z załogąnie mogą korzystać ze zwolnienia przedmiotowego w podatku dochodowym od osób fizycznych, przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy podatkowej.

Fakt, iż przedmiotowe świadczenia orzeczone zostały w wyroku sądowym, nie zmienia przedstawionej powyżej kwalifikacji tych świadczeń, z punktu widzenia zwolnień od podatku dochodowego, w szczególności z punktu widzenia art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy podatkowej.

W opinii organu podatkowego, w opisanej sprawie, wyrok sądowy – obligujący Spółkę do wypłaty określonych świadczeń pracownikom – nie stanowi podstawy otrzymania tych świadczeń (odszkodowań). Podstawą przyznania przedmiotowych odszkodowań jest Pakiet Gwarancji Socjalnych Pracowników Przedsiębiorstwa.

Po stronie Wnioskodawcy, jako podmiotu dokonującego wypłaty kwot zasądzonych przez Sąd na rzecz byłych pracowników, powstaną obowiązki płatnicze – obliczenia, poboru i odprowadzenia zaliczek na podatek, o których mowa w art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem, działanie Wnioskującej polegające na potrąceniu zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych od wartości dokonywanych wypłat uznać należy za prawidłowe i w pełni uzasadnione.

Mając na względzie okoliczności faktyczne sprawy oraz przywołane regulacje ustawy podatkowej, należało orzec, jak w sentencji niniejszego postanowienia.

Przedmiotowa interpretacja, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego dotyczy stanu faktycznego, przedstawionego przez Wnioskującą i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia.