POSTANOWIENIE

Naczelnik Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku działając na podstawie art. 14a §1 i §4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r., Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), po rozpatrzeniu wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), w sprawie koszty uzyskania przychodu - wynagrodzenie za doprowadzenie do wyrażenia zgody przez Wynajmującego na przejęcie praw i obowiązków z umowy najmu przez Podatnika

stwierdza, że stanowisko przedstawione w tym wniosku nie jest prawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego.

UZASADNIENIE

Przedmiotem działalności spółki akcyjnej jest działalność agencyjna na rzecz operatora sieci komórkowej PLUS GSM. W ramach działalności agencyjnej Spółka w imieniu i na rzecz operatora sieci komórkowej zawiera umowy o świadczenie usług telefonii komórkowej w sieci PLUS GSM oraz we własnym imieniu i na własną rzecz dokonuje sprzedaży aparatów telefonów komórkowych i akcesoriów do telefonów. Swoją działalność Spółka prowadzi na terenie całego kraju w punktach sprzedaży zlokalizowanych w obiektach handlowych i lokalach użytkowych.

Spółka prowadzi swoją działalność także na podstawie umów subagencyjnych. Jednym z takich subagentów była spółka jawna z siedzibą w Warszawie, która prowadziła swoją działalność w wynajmowanym lokalu. W związku z zamiarem zaprzestania prowadzenia tej działalności przez spółkę jawną, jak również mając na uwadze fakt, iż przedmiotowy lokal użytkowy znajduje się w newralgicznym miejscu w Warszawie przynoszącym znaczne przychody, Spółka jawna i Podatnik zawarły porozumienie, na mocy którego spółka jawna miała doprowadzić do wyrażenia zgody przez Wynajmującego na przejęcie praw i obowiązków z umowy najmu przez Podatnika. Z tego tytułu Podatnik wstępując w prawa najemcy miał zapłacić spółce jawnej odstępne.

Wątpliwości Podatnika budzi, czy wydatek z tytułu odstępnego, uiszczonego na rzecz dotychczasowego najemcy lokalu, stanowi koszt uzyskania przychodu.

Zdaniem Podatnika wydatek z tytułu odstępnego może być przez Spółkę uznany za koszt uzyskania przychodu. Według Podatnika opisany wyżej wydatek poniesiony został w związku z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą, w celu uzyskania uprawnień do atrakcyjnego pod względem handlowym ze względu na swoją lokalizację lokalu. Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego w wyniku poniesienia omawianego wydatku Spółka rozpoczęła działalność w newralgicznym punkcie Warszawy, w miejscu które zapewnia dynamiczny wzrost przychodów.

Na tle przedstawionego we wniosku stanu faktycznego Naczelnik Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku stwierdza, co następuje:

Jak stanowi art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

W myśl art. 396 Kodeksu cywilnego jeżeli zostało zastrzeżone, że jednej lub obu stronom wolno od umowy odstąpić za zapłatą oznaczonej sumy (odstępne), oświadczenie o odstąpieniu jest skuteczne tylko wtedy, gdy zostało złożone jednocześnie z zapłatą odstępnego.

Odstępne zastrzeżone na wypadek odstąpienia od umowy, podobnie jak kary umowne przewidziane na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, ma charakter odszkodowawczy, rekompensujący ujemne skutki wcześniejszego rozwiązania umowy.

Jak wynika z wniosku, Podatnik zobowiązał się do wypłacenia dotychczasowemu Najemcy wynagrodzenia za doprowadzenie do wyrażenia zgody przez Wynajmującego na przejęcie praw i obowiązków z umowy najmu. Wypłata przez Podatnika kwoty nazwanej przez strony odstępnym nie ma charakteru odstępnego w znaczeniu kodeksowym (art. 396 kc), ponieważ odstępne jest płatne przez jedną ze stron umowy, która od niej odstępuję, podczas gdy Podatnik taką stroną umowy nie był.

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają art. 15 i 16 ustawy z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15.02.1992 r. kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Oznacza to, że aby dany wydatek można było uznać za koszty uzyskania przychodów zaistnieć muszą kumulatywnie dwa warunki:

• po pierwsze celem poniesienia wydatku (bezpośrednim lub pośrednim) powinno być osiągniecie przychodu,
• po drugie wydatek ten nie może być wymieniony w zawartym w art. 16 ust. 1 katalogu wydatków, które nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Ponadto uwzględniając wynikający z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 15.02.1992 r. obowiązek dokumentowania zdarzeń gospodarczych – trzecim ustawowym warunkiem uzależniającym możliwość zaliczenia poniesionego wydatku do kosztów uzyskania przychodów jest prawidłowe udokumentowanie jego poniesienia.

Ciężar prawidłowego udokumentowania wydatku, jak i wykazania związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesieniem wydatku a uzyskaniem przychodu spoczywa na Podatniku, który musi wykazać, że poniósł koszt celowy i racjonalny z punktu widzenia jego wiedzy o związkach przyczynowo-skutkowych między poniesionym kosztem a zasadnie oczekiwanym przychodem.

Także w orzecznictwie podkreśla się, że gramatyczna wykładnia art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15.02.1992 r. wskazuje, że Podatnik ma możliwość odliczenia dla celów podatkowych od przychodów wszelkich wydatków, pod tym warunkiem, że mają one związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć bezpośredni wpływ na wielkość osiągniętego przychodu (z wyroku NSA z dnia 07.03.2001 r., sygn. akt III S.A. 64/00, podobnie NSA w wyroku z dnia 22.06.2000 r., sygn. akt I S.A./Ka 2466/98). Przy czym ciężar wykazania istnienia związku, o którym mowa powyżej spoczywa na podatniku (z wyroku NSA z dnia 24.05.2000 r., sygn. akt I S.A. Ka 2121/98).

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego oraz załączonej dokumentacji w sytuacji gdy Subagent jest dzierżawcą / najemcą lokalu, w którym zamierza prowadzić Sklep Firmowy to umowa dzierżawy / najmu musi zawierać postanowienie o możliwości dokonania cesji praw wynikających z umowy dzierżawy / najmu, której Subagent może dokonać na rzecz operatora sieci komórkowej PLUS GSM lub na rzecz Agenta, w przypadku rozwiązania Umowy Subagencyjnej zawartej pomiędzy Subagentem a Agentem, rezygnacji Subagenta z wydzierżawianego lokalu przeznaczonego na Sklep Firmowy lub cofnięcia przez operatora sieci komórkowej PLUS GSM autoryzacji Sklepu Firmowego prowadzonego przez Subagenta. Wstąpienie w miejsce Subagenta następuje poprzez złożenie jednostronnego oświadczenia przez operatora sieci komórkowej PLUS GSM lub Agenta w formie pisemnej, w którym wskazuje się przyczynę i datę wstąpienia w prawa i obowiązki wynikające z umowy dzierżawy / najmu.

W sytuacji, gdy umowa subagencyjna zawarta pomiędzy Agentem a Subagentem nakłada na Subagenta obowiązek dokonania cesji praw wynikających z umowy najmu na Agenta, a umowa najmu zawarta pomiędzy Subagentem a Wynajmującym potwierdza, iż wstąpienie przez Agenta w miejsce Subagenta nastąpi poprzez złożenie jednostronnego oświadczenia w formie pisemnej, w którym wskaże się przyczynę i datę wstąpienia w prawa i obowiązki wynikające z umowy najmu, to nie można mówić o jakiś działaniach faktycznych podejmowanych przez Subagenta w celu doprowadzenia do wyrażenia zgody przez Wynajmującego na przejęcie praw i obowiązków z umowy najmu przez Agenta.

W świetle powyższego w ocenie tut. Organu podatkowego brak jest podstaw do uznania, iż Agent poniósł koszt celowy i racjonalny z punktu widzenia jego wiedzy o związkach przyczynowo-skutkowych między poniesionym kosztem a zasadnie oczekiwanym przychodem. Tym samym brak jest podstaw do uznania za koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynagrodzenia za doprowadzenie do wyrażenia zgody przez Wynajmującego na przejęcie praw i obowiązków z umowy najmu przez Podatnika.