W dniu 19 maja 2004 r. postanowieniem Sądu Rejonowego ogłoszona została upadłość Przedsiębiorstwo Państwowego. W latach 2005-2006 w/w przedsiębiorstwo w upadłości osiągnęło zysk bilansowy. Zgodnie z art. 12 i 15 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o gospodarce finansowej przedsiębiorstw państwowych oraz w związku z Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 21 lutego 1996 r. Przedsiębiorstwo Państwowe w upadłości złożyło miesięczne deklaracje WZP-1M oraz zeznanie roczne WZP-1R. Zysk osiągnięty przez Przedsiębiorstwo w w/w latach pochodzi głównie ze sprzedaży majątku obciążonego hipoteką oraz zastawem skarbowym. Przedsiębiorstwo w upadłości ma wątpliwości, czy Syndyk Masy Upadłości może zapłacić na rzecz Skarbu Państwa należność z art. 12 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o gospodarce finansowej przedsiębiorstw państwowych (Dz. U. z 1992 r. Nr 6, poz. 27 z późn. zm.) z zysku osiągniętego przez przedsiębiorstwo w upadłości ze sprzedaży rzeczy obciążonych hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, spłacanych w trybie art. 345 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. z 2003 r. Nr 60 poz. 535 z późn. zm.). Zdaniem Przedsiębiorstwa Państwowego w upadłości Syndyk nie może z zysku uzyskanego przez przedsiębiorstwo upadłego wskutek sprzedaży majątku obciążonego hipoteką lub zastawem skarbowym zapłacić dywidendy obligatoryjnej należnej Skarbowi Państwa. Zdaniem podatnika od obowiązku złożenia przez przedsiębiorstwo państwowe w upadłości deklaracji WZP o wysokości zysku (straty) osiągniętego przez przedsiębiorstwo państwowe i o wpłatach z zysku oraz wykazania w deklaracji obowiązku zapłaty przez przedsiębiorstwo w upadłości należnej Skarbowi Państwa dywidendy należy odróżnić fakt i możliwość zapłaty przez Syndyka ciążącej na upadłym przedsiębiorstwie dywidendy z zysku i środków finansowych otrzymanych przez syndyka ze sprzedaży likwidacyjnej majątku upadłego. Syndyk Przedsiębiorstwa Państwowego w upadłości stoi na stanowisku, że z kwoty uzyskanej ze sprzedaży rzeczy zabezpieczonych rzeczowo nie mogą być pokryte ani koszty postępowania upadłościowego, ani inne wierzytelności, zarówno cywilnoprawne jak i publicznoprawne. Z kwoty uzyskanej ze sprzedaży rzeczy obciążonych zdaniem Syndyka mogą być pokryte koszty sprzedaży tych rzeczy oraz koszty postępowania w wysokości nie przekraczającej dziesiątej części kapitału oraz wierzytelności wymienione w art. 346 prawa upadłościowego i naprawczego. Kolejność zaspokojenia wierzycieli określona została w art. 345 prawa upadłościowego. Reasumując - zdaniem Przedsiębiorstwa Państwowego w upadłości - z zysku uzyskanego wskutek sprzedaży przez Syndyka majątku obciążonego hipoteką oraz zastawami skarbowymi Syndyk nie może zapłacić dywidendy obligatoryjnej należnej Skarbowi Państwa, gdyż nie jest to wydatek związany za sprzedażą rzeczy zabezpieczonych rzeczowo.

W związku z powyższym informuję, że zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o gospodarce finansowej przedsiębiorstw państwowych (Dz. U. z 1992 r. Nr 6 poz. 27), w brzmieniu nadanym przez ustawę z dnia 1 grudnia 1995 r. o zmianie ustawy o gospodarce finansowej przedsiębiorstw państwowych oraz ustawy o przedsiębiorstwach państwowych (Dz. U. z 1995 r. Nr 154, poz.791) przedsiębiorstwa są obowiązane do dokonywania wpłat z zysku po opodatkowaniu podatkiem dochodowym na rzecz budżetu państwa. Z wpłat tych zwolnione są zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy o gospodarce finansowej przedsiębiorstw państwowych przedsiębiorstwa działające przy zakładach karnych i aresztach śledczych podległe Ministrowi Sprawiedliwości. Stosownie do art. 12 ust. 3 w/w ustawy Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, może na wniosek organu założycielskiego zwolnić przedsiębiorstwa wykonujące w całości lub w części zadania na potrzeby obronności i bezpieczeństwa państwa z obowiązku dokonywania wpłat z zysku lub przyznać tym przedsiębiorstwom ulgi we wpłatach z zysku. Również Prawo upadłościowe i naprawcze na które powołuje się Przedsiębiorstwo nie wyłącza stosowania ustaw wprowadzających obowiązek odprowadzania wpłat z zysku oraz świadczenia innych danin publicznoprawnych, a przewiduje jedynie ograniczenie swobody działania upadłego w zakresie zarządu i rozporządzania majątkiem. Z orzecznictwa w tym zakresie wynika, że postawienie przedsiębiorstwa w stan upadłości nie pozbawia go osobowości prawnej pozostaje więc ono w dalszym ciągu podmiotem praw i obowiązków, a jedynie zarząd i reprezentacja majątku wchodzącego w skład masy upadłości zostaje objęta przez syndyka. Prawo upadłościowe i naprawcze przewiduje jedynie ograniczenie swobody działania podmiotów postawionych w stan upadłości w zakresie zarządu i rozporządzania majątkiem w celu zaspokojenia ich wierzycieli, nie przewiduje natomiast zwolnień z obowiązków podatkowych. Zgodnie z art. 230 ust. 3 pkt 4 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. z 2003 r. Nr 60, poz. 535 z późn. zm.) do wydatków postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku upadłego należą podatki i inne daniny publiczne należne za okres po ogłoszeniu upadłości. W świetle powyższego przedsiębiorstwo państwowe w upadłości na podstawie art.12 ust. 1 ustawy o gospodarce finansowej przedsiębiorstw państwowych, będzie zobowiązane do dokonywania wpłat z zysku na rzecz budżetu państwa, o ile zrealizuje zysk po opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Bez znaczenia jest w tym przypadku wskazana przez Syndyka okoliczność, iż osiągnięty przez Przedsiębiorstwo zysk pochodzi ze sprzedaży majątku obciążonego hipoteką lub zastawem skarbowym, gdyż ustawodawca nie zwalnia z opodatkowania w/w zysku. Wskazuje jedynie w art. 342 i 345 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze kolejność spłacania wierzytelności zabezpieczonych hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym i hipoteką morską.

Reasumując, obowiązek dokonywania wpłaty z zysku przez przedsiębiorstwo państwowe nie jest zależne od tego, czy przedsiębiorstwo znajduje się w upadłości, lecz jedynie od faktu, czy podatnik dysponuje zyskiem po opodatkowaniu podatkiem dochodowym, który jest podstawą naliczenia i odprowadzenia do budżetu państwa wpłaty z zysku. Zasadność powyższego stanowiska potwierdza pismo Ministerstwa Finansów z dnia 4 lipca 2003 r. Nr GN-1/AR/530/03, w którym stwierdzono, że „przepisy prawa upadłościowego oraz wymienione ustawy (tj. ustawa z dnia 31.01.1989 r. o gospodarce finansowej przedsiębiorstw państwowych oraz ustawa z dnia 01.12.1995 r. o wpłatach z zysku przez jednoosobowe spółki Skarbu Państwa) nie przewidują zwolnień od w/w wpłat wobec przedsiębiorstw państwowych i jednoosobowych spółek Skarbu Państwa postawionych w stan upadłości. Gdyby ustawodawca chciał wyłączyć obowiązek wpłat z zysku wobec tych podmiotów, to uwzględniłby to w treści art. 12 ustawy o gospodarce finansowej przedsiębiorstw państwowych lub art. 5 ustawy o wpłatach z zysku przez jednoosobowe spółki Skarbu Państwa. Zatem, jeżeli przedsiębiorstwa i jednoosobowe spółki Skarbu Państwa w upadłości osiągają zysk, to winni dokonać wpłat z zysku do budżetu państwa na zasadach określonych w w/w ustawach”. W związku powyższym stanowisko zaprezentowane przez Przedsiębiorstwo Państwowe w upadłości należy uznać za nieprawidłowe.